یادداشت‌ها

هفته‌ گذشته با انتشار نام و مدرسه‌های 40 رتبه نخست کنکور موضوع جایگاه و کیفیتِ آموزشی مدرسه‌های دولتی مورد توجه قرار گرفت.

پیرامون چند و چون و سرگذشت و سرنوشت برجام سخن بسیار گفته‌اند و شنیده‌ایم، از موافقان و مخالفان گرفته تا تحلیلگران میانه‌رو در مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها و درج مقالات ابعاد گوناگون آن را بررسی و نتیجه‌گیری کرده‌اند.

روز بیست‌ودوم مردادماه در کشور ما به‌عنوان روزملی تشکل‌ها و مشارکت اجتماعی نامگذاری شده است.

«به نام سعادت ملت ایران و به منظور تامین صلح جهان امضا کنندگان ذیل پیشنهاد می‌کنند صنایع نفتی ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی شود، یعنی تمام عملیات اکتشاف استخراج و بهره‌برداری در دست دولت قرار گیرد.»

چهار سال از رسمی شدن ارز نیمایی در اقتصاد کشور ما می‌‌‌گذرد؛ در نتیجه اکنون، زمان مناسبی برای بررسی عملکرد ارز نیمایی از جنبه‌‌‌های مختلف اقتصادی است. در این یادداشت، به‌صورت گذرا، به بررسی عملکرد ارز نیمایی از چند منظر می‌‌‌پردازم. موارد مدنظر در این یادداشت برای بررسی عملکرد ارز نیمایی عبارتند از: رشد اقتصادی، تاثیر نرخ ارز بر بازار آزاد، توزیع رانت، جلوگیری از قاچاق و مالکیت خصوصی. پس از بررسی این موارد، در نهایت به این مساله می‌‌‌پردازم که آیا در ایران می‌‌‌توان نظام ارزی را از معضل چندنرخی‌بودن نجات داد و آن را تک‌نرخی کرد یا خیر.

یکی از پرسش‌‌‌هایی که امروز، پس از سپری‌شدن بیش از چهار سال از زمان مصوبه ارز ترجیحی نیمایی می‌‌‌تواند مطرح شود، این است که آیا مداخله در بازار ارز از طریق سامانه ارز نیمایی، توانست بر قیمت ارز در بازار آزاد تاثیرگذار باشد یا خیر. به‌عبارت دقیق‌‌‌تر، اعمال این نوع مداخله در بازار ارز، توانست مانع افزایش بیشتر نرخ ارز شود یا خیر. در پاسخگویی به این پرسش، از تحلیل ساده مبتنی بر بررسی عرضه و تقاضای ارز استفاده می‌شود.

آیا بدهکاری و ورشکستگی می‌‌‌تواند نشانه سودآوری پنهان یک‌مجموعه باشد؟ پاسخ به این پرسش نامتعارف، می‌‌‌تواند فضای مباحث بانکی را روشن‌‌‌تر کند و برخی از تناقض‌‌‌ها و ابهامات موجود در این خصوص را از جنبه‌‌‌ای متفاوت که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، توضیح دهد.

در میان خبرهای داغ سیاسی و انواع رخدادهای داخلی و خارجی که اغلب توجه‌ها را به خود جلب می‌کند وامهات مسائل را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

رواداری یا تساهل همان امر اجتماعی است که به بردباری اجتماعی هم معروف است.

مذاکرات وین به رغم برخی خوش‌بینی‌ها باز هم منجر به امضای توافق نشد و هیات ایرانی بازگشت و متن جمع بندی شده در عمل بدون حضور هیات ایرانی بود که در اختیار همه هیات‌ها گذاشته شد.

در شناسایی مبانی انشای مقررات و قوانین عباراتی مانند اخلاق حسنه، عرف، آداب و رسوم هر سرزمین خودنمایی کرده بنا بر همین امر باور غالب حاکم بر تئوری‌های حقوقی آن است که شرط ضروری مقبولیت قوانین انطباق قواعد بر اصول اخلاقی است، پیروان و طرفداران مکاتب حقوقی به‌شدت پیگیر فراهم آوردن پایه اخلاقی برای قانون بوده و در همین راستا با وام گرفتن از وجدان عمومی جامعه سعی در نزدیکی مفاهیم قانونی با اصول اخلاقی داشته‌اند.

هر سال، مناسبت «روز خبرنگار» در هفدهمین روز مرداد که فرا می رسد، فرصتی است تا در کنار تکریم ها و تهنیت ها که امری شایسته است، جامعه خبرنگاری کشور کارکردهایش را بازنگری کند و از خود بپرسد که چه قدر در انجام وظایف حرفه ای اش توفیق داشته است؟

این یادداشت که برای چهلم درگذشت مرحوم سیدمحمد دعایی تنظیم شده بود با قدری تاخیر منتشر می شود.

تحلیل روزآمدِ حماسه کربلا و آسیب شناسی و چاره جویی از آن، نیاز و ضرورتی انکار ناپذیر است که خصوصاً در چند دهه اخیر حساسیت متفکران و مصلحان اجتماعی را برانگیخته است.

از آنجا که اخبار دقیقی از روند مذاکرات نداریم و اخباری هم که بیرون داده می‌شود، بیشتر از سوی رسانه‌های آمریکایی و اروپایی است و بعضی از مقاماتی هم که در مذاکرات حضور دارند، اظهارنظرهایی کرده‌اند و نظر نهایی و رسمی ایران هم مبنی بر این است که هنوز از رسیدن به متن نهایی فاصله داریم، هنوز باید درباره مواردی که مورد اختلاف هست بحث شود و از طرف دیگر هم متنی توسط اروپایی‌ها آماده شده که بحث‌ها عمدتا پیرامون آن است.

دولت روحانی یک سال می‌شود که جای خود را به دولت آقای رئیسی داده است،

وقتی ارز ترجیحی برای برخی کالاها قطع شد، برخی این گمانه‌زنی را مطرح کردند که این کار موج تورمی در کشور ایجاد خواهد کرد و تلویحا فرض کردند افزایش قیمتی که از کالاهای خوراکی به واسطه حذف ارز۴۲۰۰ ایجاد خواهد شد، نهایتا به کالاها و خدمات دیگر سرایت خواهد کرد.