یادداشت‌ها

وزیر میراث فرهنگی جناب دکتر صالحی امیری از صدور مجوز ساخت و ساز در حریم و بستر رودخانه ها و پیکره های آبی (بخوانید مسیل ها) به صراحت سخن گفته اند و طی شرایطی سهل و ممتنع مجوز بخشیده اند تا بساز و بفروشها و دلالان، ته مانده آب و زمین بایر و دایر انفال را هم تباه کنند.

در یادداشتی تأمل‌برانگیز، سید محی‌الدین حسینی ارسنجانی، فعال رسانه‌ای، با اشاره به روند نابودی تدریجی روستاهای ایران، سوء‌مدیریت منابع، تصمیم‌های نادرست و بی‌توجهی به هویت بومی را از عوامل اصلی این بحران دانسته و هشدار داده است که ادامه این وضعیت می‌تواند به فروپاشی زیست‌اجتماعی و فرهنگی کشور بینجامد.

چطور کشاورزی در آمریکا با سهمی تنها ۱.۱ درصدی از اقتصاد، یکی از مولدترین بخش‌های جهان شده است؟ و چگونه چین با سیاست‌های فراگیر دولتی توانسته امنیت غذایی ۱.۴ میلیارد نفر را تضمین کند؟ پاسخ را باید در ساختار تأمین مالی این دو غول اقتصادی جست‌وجو کرد؛ جایی که "پول" به اندازه "آب و خاک" در سرنوشت کشاورزی تعیین‌کننده است.

در اقتصاد بی‌ثبات ایران، فاصله میان نگاه نظریه‌پردازان و مجریان اقتصادی بیش از پیش آشکار شده است. خسرو مختاری، جامعه‌شناس توسعه اقتصادی، در یادداشتی تأکید می‌کند که در شرایط فعلی، اجرای سیاست‌های کوتاه‌مدت و مهندسی اقتصاد، همچون مالیات خروج ارز، می‌تواند تعادل بازار را برقرار کند و پیش‌نیاز اصلاحات بنیادی بلندمدت باشد.

دکتر مهدی حمزه‌پور، مدیر اندیشکده فناوری نرم دانشگاه امام صادق (ع)، در یادداشت تازه خود با تبیین جایگاه "فناوری نرم دینی" تأکید کرده است که بهره‌گیری هوشمندانه از فناوری‌های سخت در خدمت تولید محتوای فرهنگی و دینی، می‌تواند رویکردی نوین و مؤثر در ترویج معارف، گفتمان‌سازی و خلق ثروت معنوی و فرهنگی باشد.

مرگ ناگهانی دانش‌آموزان بر اثر سکته قلبی در مدارس ایران، زنگ خطری است برای خانواده‌ها، نظام آموزشی و سلامت کشور؛ ضعف در غربالگری قلبی، نبود آموزش کمک‌های اولیه و فشارهای روحی و جسمی کودکان، آنها را در معرض خطر جدی قرار داده است.

انحلال بانک آینده بدون کوچک‌ترین تنش یا اعتراض، رویدادی کم‌سابقه در نظام بانکی ایران بود؛ اتفاقی که از نگاه امیرحسین کاوه از مدیران صنعتی و اقتصادی کشور، نشانه‌ای از بلوغ اقتصادی جامعه و اعتماد عمومی به تصمیمات بانک مرکزی است و می‌تواند الگویی برای اجرای دیگر اصلاحات سخت اما ضروری در ساختار اقتصادی کشور باشد.

دیدار روز دوشنبه رهبر معظم انقلاب با جمعی از جوانان مدال‌آور علمی و ورزشی کشور، نه صرفاً آیینی برای تقدیر، بلکه صحنه‌ای برای ترسیم راهبرد آینده انقلاب در سپردن میدان به نسل جوان بود؛ نسلی که قرار است از ستاره‌های امید امروز به خورشیدهای فردای ایران تبدیل شود.

عباس عبدی در یادداشتی با عنوان «سَمیه یا سَهمیه؟» با نقد سیاست‌های تبعیض‌آمیز در آموزش و استخدام، می‌نویسد: ما عدالت را وارونه فهمیده‌ایم؛ به جای آنکه فرصت رشد ایجاد کنیم، رقابت را حذف کرده‌ایم. نتیجه آن، پر شدن نهادهای علمی و اقتصادی از افراد فاقد صلاحیت است.

وزیر میراث‌فرهنگی گفت:نمی‌توان از جذب سالانه ۱۵ میلیون گردشگر سخن گفت، اما در مرکز کشور هنوز کمبود هتل‌ها و زیرساخت‌های خدماتی محسوس باشد.

از روزی که در خبرها آمد خانم صادق مالواجرد با تخصص فنی قرار است وزیر راه و شهرسازی معرفی شود، بی‌آنکه ایشان را بشناسم خوشحال بودم که گامی جدی در مسیر توسعه اجتماعی با تکیه بر نیروی زنان برداشته شده است.

سال‌ها تأخیر در تصمیم‌گیری‌ها و اولویت یافتن منافع جناحی بر مصالح ملی، بسیاری از فرصت‌های توسعه را از دست داده است. از کاهش ارزش پول ملی و رکود اقتصادی گرفته تا فشار مضاعف بر زندگی مردم، امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند اراده ملی و مدیریت یکپارچه هستیم.

دولت با اجرای مرحله جدید کالابرگ الکترونیک، بار دیگر سراغ سیاستی قدیمی برای حمایت از معیشت رفته است؛ سیاستی که نیم‌قرن پیش در قالب کوپن‌های کاغذی اجرا شد. اما پرسش اساسی این است: آیا این بازگشت می‌تواند عدالت اجتماعی را احیا کند یا تنها نشانه‌ای از بن‌بست اقتصادی و تورم مزمن است؟

نظام آموزش و پرورش ایران، که باید بستر رشد، خلاقیت و آمادگی نسل‌ها برای آینده باشد، در ساختاری سنتی و بسته گرفتار مانده است. شکاف میان آموزش در ایران و تحولات جهانی روزبه‌روز عمیق‌تر می‌شود و رویکرد گلخانه‌ای و پادگانی حاکم بر آن، مانع پرورش مهارت، تفکر انتقادی و توان رقابت نسل جدید شده است. تداوم این روند، آینده علمی، فرهنگی و اقتصادی کشور را با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد کرد مگر آن‌که اصلاحات بنیادین در محتوا، روش و نگرش آموزشی صورت گیرد.

عباس عبدی در یادداشتی تازه، پس از ۲۵ سال، بار دیگر تأکید کرد که در سیاست و زندگی اجتماعی ایران، مهم‌ترین معیار تقسیم‌بندی‌ها، دوگانه «مرد و نامرد» است و این معیار بر همه دسته‌بندی‌های سیاسی و اجتماعی ارجحیت دارد.

بسی جای تعجب و تأسف است که برخی سیاستمداران، بی‌توجه به پیامدهای سخنان و مواضع خود، بی‌محابا اظهارنظر می‌کنند و موجب طرح مباحث حاشیه‌ای و مضر و درنتیجه آشفتگی ذهنی جامعه می‌شوند.

رفتار اخیر رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد که پس از شکست‌های نظامی پی‌درپی، به جای جنگ تمام‌عیار، سیاستی تازه را در پیش گرفته است؛ ترکیبی از آتش‌بس ظاهری، عملیات‌های محدود و جنگ روانی علیه اضلاع مقاومت. این مدل موسوم به «زیر سقف جنگ» با هدف جلوگیری از عادی‌شدن شرایط مقاومت و بازسازی توان بازدارنده رژیم طراحی شده است.

احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی، در یادداشتی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرده، بیانیه اخیر وزارت خارجه درباره برجام را نقد کرد و نوشت که این بیانیه پر از «باید» است و تأثیر عملی آن بسیار محدود و بیشتر نمادین است، شبیه بیانیه‌های داوطلبان ردصلاحیت‌شده در انتخابات ریاست‌جمهوری و مجلس.

سیدعزت‌الله ضرغامی گزارشی از صحبتهای خود با چند خانم حزب اللهی در حاشیه مراسم تشییع پیکر محمد کاسبی منتشر کرده است.

در بسیاری از سازمان‌های ایرانی، جلسات بی‌پایان به ابزاری برای فرار مدیران از تصمیم‌گیری و پاسخگویی تبدیل شده است. این جلسه‌ها بدون هدف مشخص، خروجی ملموس و سازوکار پیگیری برگزار می‌شوند و در نتیجه، زمان، انرژی و انگیزه کارکنان هدر می‌رود. فرهنگ جلسه‌زدگی نه‌تنها مانع تحقق تصمیمات می‌شود، بلکه توسعه و کارآمدی سازمان‌ها را نیز با کندی مواجه می‌کند و نشان می‌دهد تا زمانی که کیفیت جلسات به جای کمیت ارجحیت نیابد، اصلاح مدیریت غیرممکن خواهد بود.

پزشکان همچنان مورد اعتمادترین گروه‌های اجتماعی نزد مردمند. اما این سرمایه اجتماعی، اگر به پشتوانه مشارکت و شفافیت، در مقام خودانتقادی و دفاع آگاهانه از منافع صنفی و عمومی نباشد، ممکن است در اثر تداوم وضع موجود تحلیل برود.

اعدام در ایران، با وجود جایگاه فقهی و قانونی، در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل اجتماعی و حقوقی تبدیل شده است. شواهد آماری و مطالعات جامعه‌شناسی نشان می‌دهد که این مجازات لزوماً بازدارنده نیست و می‌تواند آثار روانی و اجتماعی مخربی بر جامعه و خانواده‌ها برجای بگذارد. کارشناسان بر ضرورت بازنگری در سیاست‌های کیفری و حرکت به سوی گذشت، اصلاح و کرامت انسانی تأکید دارند.

در دل کویر ایران، مجتمع پتاس خوروبیابانک با رویکرد «معدنکاری سبز» و مدیریت پایدار منابع، نه‌تنها تولید صنعتی را ادامه می‌دهد، بلکه الگویی برای توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست ارائه کرده است.

اگرچه ممکن است نشست شرم‌الشیخ در ظاهر به نام آتش‌بس و صلح برگزار شود، اما ماهیت واقعی آن بیش از هر چیز تلاشی است برای تحمیل خواسته‌های آمریکا و اسرائیل به منطقه. تاریخ نشان داده است که صلحی که بر پایه ویرانی و بی‌عدالتی بنا شود، دوام نخواهد آورد و خاورمیانه بار دیگر در چرخه‌ای از بحران و درگیری گرفتار خواهد شد.