یادداشت‌ها

کرونا دوباره اوج گرفته است. آمار رسمی تلفات در ایران تاکنون بالای ۶۶هزار نفر اعلام شده است. اما شواهد و قرائن متعدد از جمله مقایسه میزان مرگ ومیر طی دو، سه سال گذشته، نبود امکانات کافی برای نمونه‌گیری به هنگام در سطح وسیع و تنها به حساب آوردن فوتی‌های مراکز درمانی موجب شده است، آمار واقعی قربانیان کرونا توسط مراجع غیررسمی تا حدود دو و نیم یا سه برابر آمار رسمی یعنی بالای ۱۶۰ هزار نفر برآورد شود.

حدود دو ماه دیگر به سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخابات شوراهای محلی بیشتر باقی نمانده و فارغ از فضایی که امروزه بر این واقعه مهم سیاسی حاکم است به نظر می‌رسد جز با تبیین استراتژی و برنامه کوتاه و بلندمدت شفاف و منسجم، برخورد ایدئولوژیک و پیشگویانه با انتخابات پیش رو یا ارایه فضای سیاه و سفید، طرح مسوولانه و کنشگرانه‌ای محسوب نشود.

برای نجات اقتصاد ایران چه سیاست‌هایی باید در اولویت باشد؟ این 15 نکته‌ای است که می‌خواهم بر آنها تاکید کنم.

آنچه در ماراتن نفس‌گیر روزشمار انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 بیش از پیش برجسته شده، شکل‌گیری فضایی است که می‌توان از آن به «انتخابات کشکولی» تعبیر کرد: یعنی مانند «کشکول شیخ بهایی» که در آن به هر دلیلی از هر دری سخن گفته می‌شود.

یکی از بحث‌هایی که با نزدیک‌شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری وجود دارد، صرف‌نظر از مجادله بر سر شرکت‌کردن یا شرکت‌ نکردن در آن، بحث ضرورت شکل‌گیری دولت و رئیس‌جمهور مقتدر است. ورود نظامیان به انتخابات نیز از همین زاویه مطرح می‌شود.

‌هر انسانی در درون فکر خود علاقه‌مند است که نسل‌های آینده از او به نیکی یاد کنند و به‌نوعی به او افتخار کنند، اما واقعیت چیز دیگری است، ردپای ما بر محیط زیست تاکنون بیش از سهمی است که در این کره خاکی در حقیقت به‌ ما انسان‌ها تعلق داشته است.

سال گذشته، سال بسیار سختی برای صنعت طیور کشور بود. در این سال تولیدکنندگان و فعالان بازار مرغ و تخم‌مرغ با چالش‌ها و دست‌اندازهای متفاوتی روبه‌رو شدند. یک‌ روز بی‌نظمی در تامین نهاده‌ها برای مزارع مرغ مادر و گوشتی، صاحبان این صنعت را سردرگم می‌کرد و روز دیگر مشکلاتی چون «قیمت‌گذاری دستوری و ناموزون از نظر انطباق با رفاه اقتصادی مرغدار و مصرف‌کنندگان در زمان مناسب»، «فشار غیرمنطقی عوامل نظارتی به مرغدار به‌جای عوامل فروش و در نتیجه فراهم شدن فضای بسیار مساعد برای عوامل سوداگر و سودجو در بازار عمده و خرده‌فروشی مرغ» و «ضعف هماهنگی در زیربخش‌های صنفی و دولتی مرتبط که منجر به نزاع‌های درون‌گروهی صنفی و به‌ویژه دولتی شد» بازار مرغ را به سمت بحرانی‌‌ترشدن سوق داد.

تحریم‌های ظالمانه چند سال اخیر نیز به نظر می‌رسید باید به آقایان اصولگرا به‌روشنی آموخته باشد که بدون آزادی و تعامل با جهان، سفره و کیک اقتصاد هر روز کوچک‌تر و در همین کوچک‌شدن‌ها، سهم فاسدان و شبکه‌های فساد بیشتر می‌شود.

اگر در شرایط کنونی که حدود 90 درصد از گستره کشور با فاجعه کم‌نظیر خشک‌سالی روبه‌روست، به تدوین نقشه راه جدیدی دست نیابیم، پس در کدامین مجال دیگر خواهیم توانست؟ آیا باز هم باید چشم به چرخش بیشتر تلمبه‌های صادرات نفت و سوت مرگ‌بار واردات یا دوپینگ‌های گمراه‌کننده در سال‌های ترسالی بنشینیم؟

سال‌هاست که دولت‌ها در ایران تصور می‌کنند حمایت اجتماعی از طریق تحمیل مقررات مداخله‌ای به بازار راه‌حل هوشمندانه‌ای است که هیچ هزینه‌ای ندارد! غافل از اینکه هزینه این حمایت غیرموثر را کشور و مردم با کاهش رشد اقتصاد و تشدید فقر پرداخت می‌کنند.

با توجه به دخالت گسترده دولت در بازار محصولات دامی و به‌ویژه بازار گوشت مرغ و تاثیر این سیاست‌ها بر قیمت، میزان تولید و مصرف این کالا در سال‌های گذشته، بررسی سیاست‌های تنظیم بازار این محصول و آثار آن برای برنامه‌ریزی‌های آتی بسیار مهم خواهد بود. این در شرایطی است که بسیاری از مطالعات اقتصادی انجام شده در مورد این محصول، تک‌بُعدی و غیرسیستمی بوده است.

دنگ شیائو پینگ معمار اصلاحات اقتصادی چین می‌گفت «‌مهم نیست گربه سیاه باشد یا سفید. مهم این است که گربه موش بگیرد». حالا حکایت واکسیناسیون کروناست. مهم نیست با وارداتی‌ها باشد یا با برکت و پاستور داخلی. مهم این است که واکسیناسیون عمومی انجام شود و البته با یک برنامه‌ریزی مشخص برای مراجعۀ مشمولان تا مردم سر‌در‌گم نباشند...

گفت‌وگو میان تهران و ریاض اتفاق عجیبی نیست؛ ایران سال‌هاست که مذاکره با کشورهای منطقه به ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس را در دستور کار داشته و در چارچوب ابتکاراتی نظیر طرح صلح هرمز پیشنهاداتی در این باره مطرح کرده است.

در یکی، دو روز گذشته اخبار ضد و نقیضی درباره امکان خرید واکسن‌ کرونا برای کسانی که نمی‌خواهند منتظر نوبت باشند مطرح شد. اول تأیید، سپس تکذیب شد و این نحوه خبررسانی مبتذل در یکی دو روز گذشته اخبار ضد و نقیضی درباره امکان خرید واکسن‌ کرونا برای کسانی که نمی‌خواهند منتظر نوبت باشند، مطرح شد.

«آینده جهان از آن کسی است که ترندهای فضای مجازی (Memes) را کنترل می‌کند.» این جمله‌ای است که ایلان ماسک- مالک تسلا موتورز و دومین مرد ثروتمند جهان- در نخستین روزهای راه‌اندازی پلت‌فرم کلاب‌‌هاوس، در گفت‌وگوی غیرمنتظره خود بر بستر این پلت‌فرم بار دیگر به‌زبان آورد.

«تریبونی نباید داشته باشیم که در آن آرامش را به هم بزند، همه گیج شوند که ندانند چه شده است. اصلا چه کار باید بکنند. تریبون‌ها هم باید به مردم آموزش، هم آرامش و هم هشدارهای لازم را بدهند. متوازن در کنار هم برای اینکه به نقطه مطلوب برسیم» (بخشی از سخنان ریاست محترم جمهور در آخرین جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا).

آیا با جابه‌جایی‌های حکومت‌ها در دو سوی آتلانتیک، باز هم شاهد تجربه‌های تلخ تنش‌های دوران ترامپ در مناسبات بین‌المللی و به‌ویژه اروپا و آمریکا خواهیم بود؟

تحولات هفته گذشته به‌طور مشخصی نمایانگر اراده طرف‌های دیگر برای عبور از بحران و رسیدن به توافق در مناقشه هسته‌ای و پایان‌دادن به بحران‌های تأثیرگذار در منطقه است.

اتاق‌های کلاب‌هاوس فقط برای هشت هزار کاربر گنجایش دارند. برخلاف دیگر شبکه‌های اجتماعی که به گسترش‌پذیری تشویق می‌کنند در اینجا با محدودیت روبه‌رو هستیم، چنین محدودیتی در گفت‌وگو می‌تواند سبب شود که برندها به ایجاد اتاق‌های خصوصی برای افزایش ارتباط با ذی‌نفعان خودشان بیشتر از بودن در صحنه شبکه‌های اجتماعی توجه کنند که پیدا کردن سازوکاری برای آن می‌تواند سودمند باشد.

در ابتدا گمان صاحب‌نظران این بود که استقبالی تا این حد پرشکوه از یک پلت‌فرم ساده در دنیای پلت‌فرم‌های پیچیده، صرفا مرهون تنهایی و جداافتادگی افراد در ایام کروناست. ولی به مرور حضور مشاهیر عرصه تکنولوژی و جذابیت یک ارتباط مستقیم، پرسش و پاسخ و گفت‌وگو با شخصیت‌های دست‌نیافتنی باعث رشد انفجاری کاربران این پلت‌فرم شد.

روزنامه انگلیسی فایننشال‌تایمز روز یکشنبه ۱۸ آوریل-۲۹فروردین در گزارشی به نقل از سه منبع مدعی شد مقام‌های ارشد تهران و ریاض در تلاش برای بهبود روابط، دور اول مذاکرات مستقیم در سطح مقامات امنیتی را روز ۹ آوریل-۲۰‌فروردین در بغداد و با میانجی‌گری نخست‌وزیر عراق برگزار کرده‌اند و قرار است دور دوم این گفت‌وگوها هفته آینده برگزار شود.