بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان و جهنم زنان

به گزارش سایت خبری پرسون، اردوان امیراصلانی حقوق‌دان و وکیل دادگستری نوشت: افتضاح تاریخی- در ژانویه 2016 باراک اوباما در افغانستان اعلام کرد: «ما نمی‌توانیم برویم و هر کشور بحران‌زده را بازسازی کنیم (...) این رهبری نیست. این درسی از ویتنام و عراق است و سرانجام ما باید آن را بیاموزیم.» بدیهی است که جو بایدن معاون رییس‌جمهور باراک اوباما و مذاکره‌کننده برای خروج نظامی ایالات متحده درس خود را آموخته است. امریکایی‌ها برای پایان دادن به چرخه جنگ‌های آغاز شده بعد از حملات 11 سپتامبر 2001، با عجله مناطق جنگی را ظرف مدت دو ماه ترک کردند و حتی تجهیزات نظامی قابل استفاده‌ای را پشت سر باقی گذاشتند که بلافاصله توسط طالبان بازیابی شد. طالبان به محض دستیابی به توافق اولیه که منجر به قطع ارتباط با القاعده و خاتمه مذاکرات صلح با دولت افغانستان گردید به آنجا بازگشتند.

به گفته مقامات برلین، این بزرگ‌ترین ناکامی ناتو از آغاز تاسیس است. آنگلا مرکل اذعان می‌کند که این تجربه بسیار تلخی است زیرا سرویس‌های اطلاعاتی آلمان و امریکا قادر به ارزیابی پیشرفت طالبان نبودند. طالبان که از حمایت‌های مالی برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس بهره می‌برد، در مواجهه با ارتش ضعیف غرق در فساد و بدون حمایت، متحمل تلاش زیادی برای به دست گرفت کنترل کشور نشد. تنها چند هفته برای غلبه بر باقیمانده نیروهای نظامی خنثی افغان که تعدادشان برای دریافت کمک‌های امریکایی در سال‌های اخیر افزایش یافته بود کافی بود. در نهایت، رییس‌جمهور افغانستان اشرف غنی که وعده یافتن «راه‌حل سیاسی» را داده بود به ابوظبی گریخت.

خروج مفتضحانه امریکایی‌ها - در پی تسریع سرعت سقوط پایتخت به دست طالبان و آخرین رویدادها در فرودگاه کابل، واشنگتن که در هنگام امضای توافقنامه عقب‌نشینی در مورد هیچ‌گونه تضمینی برای حمایت از زنان یا عموما غیرنظامیان افغان با طالبان مذاکره نکرده بود، در تلاش است تا آثار مخرب این شکست که به‌طور مستقیم از کانال‌های خبری در سراسر جهان پخش می‌شود را کاهش دهد. صحنه‌های فرودگاه کابل که بر اساس گزارش سازمان ملل در آن صدها زن و کودک در حال درگیری با یکدیگر و تلاش برای سوار شدن به هواپیماهای غربی برای فرار از کشور مشاهده می‌شوند، با تخلیه سایگون در پایان جنگ ویتنام مقایسه شده است.

خروج کامل سربازان امریکایی با انتقادات زیادی مواجه شده است. ناظران بین‌المللی معتقدند همان‌طور که در حدود 2500 سرباز امریکایی به عنوان «پرسنل خدمات غیررزمی» در عراق باقی ماندند، این امر باید تدریجی باشد. جو بایدن که در ابتدا مهلت خروج 31 آگوست را تعیین کرده بود اخیرا اظهار داشته است که ارتش امریکا برای تخلیه غیرنظامیان در معرض خطر می‌تواند فراتر از آن تاریخ بسیج شود. از سوی دیگر طالبان هشدار داده است که تاخیر در خروج امریکایی‌ها عواقبی دربر خواهد داشت.

بازی احمقانه طالبان - به دنبال حمله به مرکز تجارت جهانی، بیست سال پس از برکناری از قدرت توسط نیروهای ائتلاف به رهبری ایالات متحده، طالبان قصد تشکیل دولتی بر اساس شورای مذهبی دارای اختیارات بر نهادهای سیاسی و قدرت تصمیم‌گیری منطبق با شریعت اسلام را دارد. تندرو‌هایی که خواهان به رسمیت شناخته شدن از طرف جامعه بین‌المللی هستند، اخیرا عفو عمومی اعلام کردند و اذعان داشتند به حقوق بشر به ویژه حقوق زنان احترام می‌گذارند اما «مطابق با ارزش‌های اسلامی». این شفاف‌سازی حایز اهمیت است زیرا به معنای استفاده از قوانین شرعی و حاکی از بازگشت از حکومت وحشیانه و ظالمانه مابین سال‌های 1996 تا 2001 است که با اعدام، شلاق و سنگسار همسران زناکار در اماکان عمومی و گاهی در ورزشگاه‌ها، سانسور رسانه‌ها، ممنوعیت تحصیل برای دختران، تعیین محرم و سرپرست مرد برای همراهی زنان در خیابان، پوشیدن اجباری برقع، اعدام علنی قاتلان و همجنس‌گرایان همراه بوده است.

گفتمان فعلی طالبان بیشتر کاذب به نظر می‌رسد، زیرا از زمان بازگشت طالبان به قدرت تصاویر و پوسترهای نمایانگر زنان در همه خیابان‌ها و سردرهای سالن‌های زیبایی که در سال‌های اخیر شکوفا شده بودند با رنگ پوشانده می‌شوند، زیرا از این پس نمایش تصاویر زنان در فضاهای عمومی ممنوع است. در حالی که ملا برادر یکی از رهبران طالبان به زنان هشدار می‌دهد: «شما در امان خواهید بود اما باید چهره و چشمان خود را پنهان کنید، شما می‌توانید سرکار بروید، ما همه را می‌بخشیم... اما اگر شما را با ناخن‌های دست یا پای لاک زده و لب‌های آرایش شده ببینیم عصبانی می‌شویم. باید همه اینها را کنار بگذارید و موها و بدن خود را با حجاب ساده بپوشانید.» این گفتمان ناهماهنگ در صفوف طالبان مهر تاییدی بر آینده تاریکی است که در انتظار زنان افغان است.

بازگشت زنان به مرحله اول - در میان صدای گلوله‌ها، هواپیماها افراد خوش شانس و ثروتمند را از کشور خارج می‌کنند، مابقی زنان به ویژه تحصیلکرده‌ها می‌دانند که در معرض خطر مرگ قرار دارند. با آرزوی آینده‌ای بهتر برای خود و نسل‌های آینده، نسل جوان زنان با گوش دادن به داستان‌های هولناک بزرگ‌ترها بزرگ شده‌اند و هیچ امیدی به وضعیت کنونی ندارند. بسیاری از زنان تحصیلکرده مدارک تحصیلی خود را می‌سوزانند یا پنهان می‌کنند و تصمیم می‌گیرند در خانه‌های خود باقی بمانند. با وجود اینکه آمار تحصیل دختران در مدارس هیچ‌گاه از 50 درصد فراتر نرفت، باید توجه داشت که سبعیت این تغییرات در زندگی زنان ساکن شهرهایی که در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری درخشانی در زمینه‌های مختلف (روزنامه‌نگاری، سیاست، هنر، پزشکی، تلویزیون، آموزش و پرورش) کرده‌اند محسوس‌تر است. در واقع، شرایط پیشرفت در نواحی روستایی که سال‌ها تحت کنترل طالبان قرار داشتند بسیار دشوارتر بوده است. کسانی که در جامعه کاملا سنتی و مردسالار حتی بدون حضور طالبان حقوق خود را بسیار آهسته به دست آورده‌اند، مشاهده‌گر این بودند که اربابان جدید همواره باعث تضعیف پیشرفت بوده‌اند. دیگر سخنگوی این گروه سهیل شاهین اخیرا در توییتی اعلام کرد که از حق تحصیل دختران محافظت می‌شود، اما واقعیت کاملا متفاوت است.

زنان دیگر به تنهایی حق سفر ندارند، از دسترسی به دانشگاه و کارشان منع شده‌اند، به عنوان مثال مجری تلویزیون خانم شبنم داوران برخلاف همکاران مرد خود که چیزی برای‌شان تغییر نکرده است دیگرحق دسترسی به ساختمان شبکه ملی RTA را ندارد. در هرات واقع در غرب کشور علایم سیاه روی خانه‌های زنان روزنامه‌نگار و فعالان حقوق زنان نصب شده است. زنان مستقل و مدرن افغان علاوه بر ترس از کشته شدن، از ربوده شدن دختران نابالغ و ازدواج اجباری زنان بیوه و مجرد با مردان طالبان واهمه دارند. دبیرکل سازمان ملل آنتونیو گوترش اظهار داشت: «وحشتناک و دلخراش است که حقوق زنان و دختران افغان به سختی از آنان گرفته می‌شود.»

واکنش‌های مشترک در سطح بین‌المللی- به محض اعلام سقوط کابل، روسیه و چین دو عضو از پنج عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کردند که آماده پذیرش رژیم طالبان هستند. ایالات متحده و متحدان اروپایی آن نیز به نوبه خود اعلام کردند که به رسمیت شناختن طالبان منوط به رعایت حقوق بشر برای مردم غیرنظامی است و از وضعیت زنان در افغانستان عمیقا نگران هستند و از طالبان خواستند که از هر گونه تبعیض و سوءاستفاده از قدرت اجتناب کند. در سراسر جهان تظاهراتی در حمایت از زنان افغان صورت گرفته است. فرانسه اعلام کرد: «بحران ژئوپلیتیک مربوط به افغانستان ثبات کل منطقه و جهان را درگیر می‌کند. » گابریل آتال سخنگوی دولت فرانسه اطمینان داد که فرانسه وظیفه انسان‌دوستانه و همبستگی خود را محترم می‌شمارد و در عین حال یادآوری می‌کند که پذیرش احتمالی پناهندگان در سطح اروپایی و بین‌المللی خواهد بود.

عملیات نظامی فرانسوی «APAGAN» برای خروج هزاران غیر نظامی در معرض خطر از 15 آگوست آغاز شده است. بنابراین، به نظر می‌رسد که به محض خارج شدن دوربین‌های رسانه‌های بین‌المللی از مدار، زنان افغان محبوس در کشور خود توسط طالبان که بی‌شک از همیشه قوی‌تر، ثروتمندتر و خطرناک‌تر هستند، بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرند. باید منتظر ماند و دید آیا واکنش قدرت‌ها و حمایت‌های بین‌المللی از پس این بحران برخواهد آمد یا خیر.

توجه: مطلب مندرج صرفا دیدگاه نویسنده است و رسانه پرسون در قبال آن هیچ موضعی ندارد.

منبع: اعتماد