یادداشت‌ها

در دل کویر ایران، مجتمع پتاس خوروبیابانک با رویکرد «معدنکاری سبز» و مدیریت پایدار منابع، نه‌تنها تولید صنعتی را ادامه می‌دهد، بلکه الگویی برای توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست ارائه کرده است.

اگرچه ممکن است نشست شرم‌الشیخ در ظاهر به نام آتش‌بس و صلح برگزار شود، اما ماهیت واقعی آن بیش از هر چیز تلاشی است برای تحمیل خواسته‌های آمریکا و اسرائیل به منطقه. تاریخ نشان داده است که صلحی که بر پایه ویرانی و بی‌عدالتی بنا شود، دوام نخواهد آورد و خاورمیانه بار دیگر در چرخه‌ای از بحران و درگیری گرفتار خواهد شد.

دو روز بعد از پایان انتخابات سال گذشته، یکی از منسوبین به گروه‌های تندرو نوشت که: «اگر پزشکیان را انتخاب کنید، حق اعتراض ندارید.» بلافاصله در پاسخ نوشتم که: «پزشکیان را انتخاب می‌کنیم تا حق اعتراض ملت به رسمیت شناخته شود.»

پول در رگ‌های اقتصاد ایران فراوان است، اما تولید همچنان گرسنه مانده! اقتصاد ایران با بیماری دچار "دیابت نقدینگی" است. چه سیاست یا نهادی می‌تواند نقدینگی را به بافت تولید برساند و اقتصاد را از رکود و تورم مزمن نجات دهد؟

دیوان خواجه شمس‌الدین محمد حافظ (۷۶۸-۷۰۵ هـ. ش.) نه تنها گنجینه‌ای از غزلیات فارسی به شمار می‌آید، بلکه به بخشی از زندگی روزمره، آیین‌ها، هنرها و هویت فرهنگی ایرانیان نیز بدل شده است.

در روزی که جهان به یاد حافظ است، پرسش این است که چرا یادبود او در زادگاهش به مراسمی رسمی و تکراری بدل شده است؟ حافظ، صدای رهایی و حقیقت است؛ و یاد او زمانی اصیل خواهد بود که از حصار سیاست و ظواهر عبور کند و با مردمی‌ترین شکل خود برگزار شود.

غزه، نقطه‌ای کوچک اما تعیین‌کننده در خاورمیانه، این‌بار صلحی موقت را تجربه می‌کند؛ توافقی که می‌تواند پایان نبرد مسلحانه نباشد، بلکه آغاز فصل تازه‌ای از واقع‌گرایی و مقاومت هوشمند در منطقه باشد. ایران، اسرائیل، کشورهای عربی و جهان غرب، هر یک در تلاش‌اند جایگاه خود را در معادله جدید بازتعریف کنند و خاورمیانه در آستانه نظم تازه‌ای قرار دارد که دیگر تنها با سلاح و نیروهای نظامی سنجیده نمی‌شود.

از ابزارهای ساده انسان‌های اولیه تا فناوری نرم در عصر امروز، مفهوم «فناوری» همواره در حال تحول بوده است. نگاه به گذشته نشان می‌دهد که فناوری تنها ابزار و آتش نبود؛ بلکه هنر، دانش و روش‌های زندگی بشر نیز جزو قلمرو آن به شمار می‌رفت. امروز، با جهانی شدن اقتصاد و پیشرفت سریع علوم نرم، بازتعریف فناوری و تمرکز بر توسعه فناوری نرم بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.

ایران در آستانه برنامه هفتم توسعه همچنان با "واگرایی نهادی" دست و پنجه نرم می‌کند؛ شکافی که میان طراحی و اجرای سیاست‌ها، مسیر توسعه پایدار را مسدود کرده است. فاضل وارسته، مدرس دانشگاه و تحلیلگر، در یادداشتی علمی بر ضرورت "همگرایی اقتصادی و بازآفرینی نهادی" به عنوان کلید عبور از رکود، نابرابری و بی‌ثباتی تأکید می‌کند.

وقتی زمین‌های ملی به تاراج می‌روند، فقط خاک از دست نمی‌رود؛ وجدان جمعی یک ملت زخمی می‌شود. هر متر زمینی که به ناحق تصرف می‌شود، بخشی از اعتماد مردم به قانون و عدالت را با خود می‌برد.

صنعت معدن ایران با وجود ذخایر غنی، به دلیل پراکندگی بنگاه‌های کوچک و ساختار ناکارآمد، از تحقق پتانسیل اقتصادی خود بازمانده است. رضا موسایی در این یادداشت بر لزوم تجمیع استراتژیک و ایجاد شرکت‌های بزرگ ملی و فراملی تأکید می‌کند تا این بخش به موتور توسعه پایدار کشور تبدیل شود.

ذوب‌آهن اصفهان تنها یک کارخانه نیست؛ شناسنامه صنعتی ایران و ستون فقرات فولاد کشور است. ۵۸ سال تاریخ پرافتخار این مجموعه نشان می‌دهد که «مادر صنعت فولاد» همچنان می‌تواند امید، خودکفایی و سربلندی را برای ملت بزرگ ایران زنده نگه دارد.

مجمع تشخیص مصلحت نظام با ده‌ها عضو که اغلب نیز به نسبت خیلی پیر هستند و با یک ساختمان مجهز و بودجه کلان و انواع کمیسیون‌ها و دبیرخانه تبدیل به یک نهاد با کلی خدم و حشم شده است و به اموری می‌پردازد که هیچ تناسبی با اصل و منطق شکل گرفتن این نهاد ندارد.

وزیر امور خارجه در روز جهانی اسکان بشر تاکید کرد که مدیریت شهرها باید با توجه به تغییرات آب و هوایی و چالش‌های زیست‌محیطی، به رویکردهای نوین و همکاری‌های بین‌المللی متکی باشد.

رئیس هیئت نظارت از تأیید صلاحیت ۹۹ درصد نامزدهای انتخابات نظام پزشکی سخن گفته است؛ اما حذف همان یک درصد، درست شامل چهره‌های جدی و مستقل شده که شانس بالایی برای تغییر و تحول داشتند. این نقطه‌زنی در ردصلاحیت‌ها، انتخابات صنفی پزشکان را از رقابت سالم دور و به سمت انحصار سوق می‌دهد؛ آزمونی دشوار برای دولت و شخص رئیس‌جمهور که بر شفافیت و وفاق تأکید کرده‌اند..

عباس عبدی نوشت: هفته گذشته رییس مجلس در باره بنزین اظهار داشت که: «امروز ما بنزین را لیتری ۵۰ و ۶۰ هزار تومان می‌خریم اما با مبلغ ۳ هزار تومان می‌فروشیم که باید تدبیر کنیم. وضعیت مصرف در ماده ۴۶ برنامه روشن است. دولت با گذشت یک سال از زمان آغاز اجرای برنامه و ۶ ماه از ابتدای سال، هنوز به تکالیف خود در بهینه‌سازی عمل نکرده در حالی که اگر بهینه‌سازی کنیم حداقل ۵ تا ۶ میلیارد دلار به ظرفیت سرمایه‌گذاری کشور اضافه می شود.»

در ده سال اخیر، هزاران استاد و عضو هیأت علمی دانشگاه‌های ایران کشور را ترک کرده‌اند؛ این مهاجرت گسترده نخبگان، تهدیدی جدی برای آینده علم، پژوهش و توسعه پایدار در کشور محسوب می‌شود.

شعار امسال روز جهانی معلم، «بازتعریف معلمی به‌عنوان یک حرفه همکاری‌محور و مشارکتی» است؛ شعاری که در نگاه نخست، ساده و تکراری به نظر می‌رسد اما اگر لایه‌های آن را بشکافیم، عمق یک تحول بنیادین در آموزش را آشکار می‌کند.

محمدعلی ابطحی در یادداشتی با تأکید بر اینکه ماجرای «اسنپ‌بک» ریشه در رفتار خصمانه آمریکا و رژیم صهیونیستی دارد، تصریح کرد مقصر دانستن دولت یا شخص رئیس‌جمهوری در این زمینه خطاست.

در آستانه ۲۰ مهر و روز حافظ، پرسش اصلی این است: آیا شیراز و متولیان فرهنگی می‌توانند این یادمان ملی و جهانی را در شأن شخصیت والای خواجه اهل راز برگزار کنند یا بار دیگر گرفتار حاشیه‌ها و برنامه‌های سطحی خواهیم شد؟حافظ میراث‌دار عشق، عرفان و انسانیت است؛ یادروز او باید آینه‌ای از این ارزش‌ها باشد.

احمد زیدآبادی فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در یادداشتی تاکید کرد: من نه وکیل مدافع شیخ حسن روحانی و محمدجواد ظریف هستم و نه با نوع سلوک سیاسی و سیاست‌ورزی آنها میانۀ چندان خوبی دارم، اما این قشقرقی که جناح افراطی علیه آنها بر سر توافقنامۀ برجام به راه انداخته است، هم ناعادلانه هم خلاف واقعیاتی است که جلوی چشم مردم اتفاق افتاده است!

احمد زیدآبادی، نوشت: طرح ۲۱ ماده‌ای که توسط ویتکاف و با مشورت و همکاری تونی بلر و جارد کوشنر تهیه شده است، مورد حمایت رهبران تمام کشورهای عرب و مسلمانی است که اخیراً با ترامپ در خاک آمریکا دیدار کردند. بنابراین مخالفت حماس با طرح به انزوا و طرد کامل این گروه از سوی کشورهای فوق بخصوص قطر و مصر منجر خواهد شد.

رئیس پیشین بانک مرکزی نوشت: کنترل شوک‌های ارزی، حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و تقویت صادرات غیرنفتی می‌تواند تحریم‌ها را به فرصتی برای بازسازی اعتماد عمومی و رشد پایدار تبدیل کند.

فعال اصلاحطلب و تحلیلگر مسائل فلسطین درباره اتحاد کشورهای عربی و مسلمان برای صلح غزه نوشت: گام موازی این عادی‌سازی، تشدید فشارهای مشترک همۀ آنان علیه جمهوری اسلامی و گروه‌های همسوی آن در منطقه بخصوص حزب‌الله برای همسو شدن با نظم جدید در حال ظهور از هر طریق ممکن است.