رئیس دولت اصلاحات نوشت: «اسلام طالبانی» چنانکه صریحاً از سوی نمایندگان آن اعلام و در عمل نیز نشان داده است نماد گونهای پندار ناروا و اندیشه واپسگرا و رفتارهای غیرمردمسالارانه است که حاصلی جز بدبختی مردم نخواهد داشت.
تحلیل گران 5 عامل عمده را دلیل فروپاشی افغانستان میدانند ساختار دولت، فساد، اراده طالبان تحت لوای مقاومت در برابر اشغالگران، ناروشن بودن استراتژی آمریکا و همینطور ناکامی این کشور در نهادسازی و سرانجام حمایت پاکستان از جمله این عوامل هستند.
کارشناس مسائل شبه قاره گفت: پس از خروج آمریکاییها از افغانستان طالبان فضا را مناسب دیدند وقتی مشاهده کردند که اشرف غنی به خواسته آمریکاییها تن نمیدهد، مراکز استانها حمله کردند و تا به حال ۱۳ - ۱۴ مرکز استان را تصرف کردند که هرات و قندهار نیز شامل آن میشود.
در پی تشدید حملات طالبان در افغانستان، «لوئیجی دی مایو» وزیر امور خارجه ایتالیا نیز همچون برخی دیگر از کشورها، تخلیه سفارتخانه خود در کابل را غیر محتمل ندانست.
طالبان در طول هفتههای گذشته توانسته است کاملا در سراسر افغانستان به قدرت فائقه بدل شود. جایگاه طالبان در حاکمیت سرزمینی افغانستان امروز از بسیاری از گزارشهایی که در رسانهها منتشر میشود هم فراتر است، بیش از نیمی از ولایات افغانستان کاملا یا تقریبا کامل در اختیار طالبان قرار گرفتهاند و دولت مرکزی فقط به کابل و چند ولایت پیرامونش محدود شده است و درواقع کاملا تحت محاصره طالبان است.
وزارت امور خارجه افغانستان اطلاعیهای را در باره موضع دولت این کشور در باره نشست دوحه منتشر کرده و گفته است که طالبان با تصرف شهرها، مرتکب جنایات جنگی شدهاند.
سقوط غزنی یک هشدار جدی برای پایتخت است. غزنی به عنوان یک شهر کلیدی، کابل را به قندهار دومین شهر بزرگ افغانستان در جنوب این کشور وصل میکند و تصرف ان به شورشیان اجازه میدهد تا خطوط زمینی ارتش برای تامین نیرو در جنوب را قطع کنند.
پیشروی فــاجعهآمیز طالبان در ولایات تخار، قندهار، هلمند و نیمروز و اشغال دهها شهر دیگر نشان میدهد که طالبان درصدد سرنگونی دولت مشروع اشرف غنی و تشکیل یک خلافت اسلامی در سراسر افغانستان است.
یک آسیب شناس اجتماعی گفت: اگر هر شهروند خودسرانه، با رفتارهای خشونت آمیز، خارج از ادب و اخلاق، امر به معروف و نهی از منکر کند، دیگر قوانین شهری باید جای خود را به قانون جنگل داده و مردم شهرها را خالی و به بیانانها روند.
طالبان شهر به شهر جلو میآید و سعی میکند منافذ حیاتی دولت کابل را ببندد. به هرحال اخبار افغانستان برای مردم ما نیز خوشایند نیست. جامعه معیار و سنجش شان در چنین مواقعی انسانیت است نه سیاست. شاید برخی سیاسیون در کشورمان از چنین پیشرویهایی حتی خشنود باشند و طالبان را جنبش اصیل منطقه خطاب کنند ولی این موضوعات باعث نمیشود نگاه مردم کوچه و بازار به این گروه تغییر نماید.
17 مرداد امسال از دو جهت تاثرآور است، یکی یادآوری کشتار کارکنان کنسولگری ایران در مزارشریف در سال 1377 به دست طالبان از جمله محمود صارمی خبرنگار ایرانی است که به همین مناسبت این روز را در ایران روز خبرنگار نامیدند، دیگری از این جهت که امسال دوباره شاهد همان رویدادهای 23 سال پیش هستیم.
هجوم همهجانبه طالبان برای تصرف شهر استراتژیک هرات شدت گرفته است و نبرد تن به تن مردم با این گروه مذهبی تروریستی به دروازههای شهر رسیده است. پیش از آن اکثر ولسوالیهای ولایت هرات مثل اسلامقلعه، کرخ و شیندند سقوط کردهاند.
یک کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: استقرار طالبان در افغانستان سبب ایجاد مشکلات امنیتی برای ایران نظیر افزایش تعداد مهاجرین، رشد قاچاق مواد مخدر و آمار معتادین و ظهور گروههای تروریستی مشابه داعش در منطقه است.
دیپلمات سابق و کارشناس افغانستان در گفتگو با پرسون:
همزمان با عدم دستیابی به اهداف اصلی در افغانستان، آمریکا هم در صحنه منطقهای و هم در صحنه بینالمللی در برابر رقبای جدی و اساسی قرار گرفته است و با وجود هزینهکرد بالا در طی 20 سال گذشته از اهداف بینالمللی خود دور مانده و در نتیجه صحنه را به رقبا باخته است به همین دلیل تصمیم به خروج نیروهای خود از افغانستان گرفت.
یک کارشناس مسائل خاورمیانه بیان کرد: طالبان خشونتطلب به کمک امارات، عربستان و آمریکا با استفاده از ابزارهای خشونتآمیز در حال تلاش برای تصرف تمام مناطق افغانستان است تا یک دولتی را مغایر با الگوهای روز دنیا تشکیل دهد.
سخنگوی ریاست جمهوری روسیه می گوید اگرچه طالبان گروهی قدرتمند در صحنه افغانستان است اما مسکو فعلاً برنامه ای برای حذف این گروه از فهرست سازمان های ممنوعه ندارد.