دیپلمات ها می گویند، ایران و آمریکا در حال دستیابی به توافقی برای احیای برجام هستند که براساس آن، مراحلی از گام های متقابل را برای بازگشت به برجام مشخص شده است. به گفته دیپلمات ها، اولین گام شامل ارائه معافیت از تحریم های نفتی نمی شود.
فریدون مجلسی دیپلمات پیشین وزارت خارجه گفت: آقایانی که در چند ماه گذشته وارد دولت شدهاند و حالا ماًمور به فیصله مساًله هستهای هستند فکر میکنند هر چقدر که زمان بخرند، میتوانند موقعیت مناسبی در غنیسازی پیدا کنند تا از این طریق در مذاکرات آتی فرصت چانهزنی بیشتری داشته باشند و در نتیجه امتیازهای بهتری را به دست بیاورند.
واقعیت این است که از دهه ۵۰ تاکنون، نیم قرن است نفت میفروشیم. دهه ۹۰ دهه فرصتسوزی بود؛ به طوری که رشد منفی اقتصاد را شاهد بودیم. در این شرایط برای حفظ کشور و جلوگیری از فرسودگی اقتصاد، به ۴۰۰ میلیارد دلار پول نیاز داریم. ۱۳۰میلیارد دلار نیز برای سرمایهگذاری در حوزه انرژی نیاز داریم تا بتوانیم خود را حفظ کنیم.
برداشته شدن تحریمهای ایران مهمترین موضوعی است که در مذاکرات وین به آن پرداخته میشود و اینکه تحریمها را نیز به تحریمهای برجامی یا غیربرجامی دستهبندی کنیم چندان صحیح به نظر نمیرسد و نباید در حوزه تحریم اینگونه عباراتی به کار برد.
گمانهزنیها از نزدیک شدن به یک توافق حکایت دارند. امریکاییها بار دیگر ضربالعجلی تا پایان ماه میلادی تعیین کردهاند و روسیه و چین هم بر سرعت بخشیدن به گفتگوها تاکید دارند. اما به نظر میرسد با حل شدن مسائل فنی مشکلات دیگری بر سر احیای توافق وجود دارد.
در روند مذاکـــــرات وین چنانچه اتفــاق غیرمترقبهای نیفتد، بعد از اینکه مسائل تکنیکی و فنی تا حدود زیادی طی مذاکرات دورهای قبلی حل شده بود و با کوتاه آمدنهای دو طرف در مورد مسئله تقدم وتاخر و در مورد نوع و چگونگی تضمین به نظر میرسد که طرفین به توافقی رسیدند و متنهایی هم آماده و نوشته بودند لذا برای کسب مجوزها و تصمیمات سیاسی به پایتختها آمدند. آنطور که ازخبرهای منتشره تاکنون برمیآید، تصمیم سیاسی براینکه این توافق انجام شود، وجود دارد.
روز گذشته علی باقری، مذاکرهکننده ارشد ایران به وین رفت تا دور هشتم مذاکرات وین که روز جمعه هشتم بهمن و براساس توافق هیاتها برای مشورت با پایتختها متوقف شده بود ،دوباره از سر گرفته شود؛ مذاکراتی که وزیر امورخارجه کشورمان تاکید داشته است: «ایران با خوشبینی، حسننیت و جدیت به تلاشهای خود برای رسیدن به توافق خوب و حتی فوری آن را ادامه میدهد.»
یک کارشناس روابط بینالملل گفت: فکر میکنم لغو تحریمها به طور نسبی قابل حصول است اما لغو همه تحریمها زمان بر است و به این بستگی دارد که در آینده چه رخ خواهد داد.
ظاهرا آنقدر مسائل در کشور هست که کمتر کسی به موضوع بودجه میپردازد. انصاف این است که بودجه هر کشور را از حیث دقت، شفافیت و اعتبار، میتوان آیینه تمامنمای کشورداری دانست.
رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه مذاکرات وین، مذاکرات تنبیهی آمریکا است، گفت: آمریکا را پشت در مذاکرات وین نگه داشتیم و حضور آنها در مذاکرات منوط به اجازه ایران است.
لغو تحریمهای ثانویه آمریکا که بحث همان معافیت شرکتهای خارجی با برنامه هستهای غیرنظامی ایران است که در دوره ترامپ احیا شده بود و به نوعی همکاری شرکتهای خارجی با برنامه هستهای غیرنظامی ایران را با تهدید مواجه کرده بود. این یک گام مثبت به جلو در روند اعتمادسازی میان آمریکا و ایران برای رسیدن به یک توافق جامع در خصوص چگونگی احیای توافقنامه برجام است.
«دولت بایدن معافیتهای تحریمی برنامه هستهای صلح آمیز ایران را بازگرداند» این خبری است که جمعه شب و درحالیکه قرار است دور هشتم مذاکرات وین در همین هفته از سر گرفته شود منتشر شد.
با اینکه شاخص مدیران خرید (شامخ) گروه «تولید وسایل نقلیه و قطعات وابسته» در دی ماه ۱۴۰۰ به کمترین نرخ، نسبت به دو ماهه آبان و آذر رسید، با این حال اما مدیران این گروه نسبت به آینده تولید امیدوار هستند. خوشبینی نسبت به آینده تولید به معنای وضعیت مطلوب نیست؛ اما مجموعه عواملی همچون روند مذاکرات، وعدههای سیاستگذار خودرو و رشد قیمت انتظارات تولید آینده را افزایش داده است.
دور هشتم مذاکرات وین با تعیین تکلیف پرانتزهای درون متن مورد مذاکره، رو به پایان است. هیاتهای مذاکره کننده 1+4 و در حقیقت 1+5 به پایتختهای خود مراجعه نمودند تا با مشورت، تصمیم سیاسی برای اعلام پایان دور هشتم مذاکرات وین گرفته شود. متن مذاکرات وین در حقیقت بهعنوان بیانیه از سوی کمیسیون مشترک برجام پیشنهاد شده و بر روی نظرات و انتقادهای اعضا در قالب پرانتز، بحث و بررسی گردیده و در پایان دور ششم مذاکرات و در دوره دکتر ظریف و دکتر روحانی به هفت پرانتز کاهش یافته بود.
همین توصیه نشان میدهد که آقای جلیلی هم، به عنوان یک اصولگرای سفت و سخت، در واقع مثل حسن روحانی معتقد است که ایران باید مشکلش را با "کدخدا" حل کند. سعید جلیلی فقط میگوید باید با دست پر به سراغ کدخدا برویم.
سعید جلیلی پای مخالفت با برجام ایستاده است. سیاستمدار محافظهکار ضدبرجام در نامهای به رهبری مخالفت خود را حتی با مسیری که دولت اصولگرای فعلی در راستای برجام طی میکند نیز نشان داده است.