برجام

درخواست اخیر وزیر خارجه مبنی بر صدور «بیانیه سیاسی» از سوی کنگره آمریکا مبنی بر تضمین عدم خروج مجدد از برجام و اجرای تعهدات‌شان؛ این موضوع را از این جهت مطرح شد تا نشان دهد دولت ایالات متحده آمریکا تا چه حد دچار تشتت داخلی هستند. بعضی‌ها معتقدند آمریکایی‌ها با نمایش اختلافات داخلی از زیر تعهدات فرار می‌کنند ولی معتقدیم که اختلاف بین کنگره آمریکا و جو بایدن در موضوع برجام، یک اختلاف واقعی است.

ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه گفته است: بریتانیا، فرانسه و آلمان با چین و روسیه و آمریکا به «همگرایی کافی» برای رسیدن به توافق با ایران دست یافته‎اند و می‌توان گفت؛ این توافق همین الان در دسترس است.

مهم این است که اکنون به مرحله‌ای از مذاکرات وین رسیده‌ایم که حصول توافق تقریباً قطعی است. لذا در این مرحله همه طرفین تمام تلاش خود را به کار خواهند بست که بیش‌ترین سود را بگیرند و کمترین امتیاز را بدهند.

واقعیت این است که از دهه ۵۰ تاکنون، نیم قرن است نفت می‌فروشیم. دهه ۹۰ دهه فرصت‌سوزی بود؛ به طوری که رشد منفی اقتصاد را شاهد بودیم. در این شرایط برای حفظ کشور و جلوگیری از فرسودگی اقتصاد، به ۴۰۰ میلیارد دلار پول نیاز داریم. ۱۳۰میلیارد دلار نیز برای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی نیاز داریم تا بتوانیم خود را حفظ کنیم.

برداشته شدن تحریم‌های ایران مهم‌ترین موضوعی است که در مذاکرات وین به آن پرداخته می‌شود و اینکه تحریم‌ها را نیز به تحریم‌های برجامی یا غیربرجامی دسته‌بندی کنیم چندان صحیح به نظر نمی‌رسد و نباید در حوزه تحریم اینگونه عباراتی به کار برد.

در روند مذاکـــــرات وین چنانچه اتفــاق غیرمترقبه‌ای نیفتد، بعد از اینکه مسائل تکنیکی و فنی تا حدود زیادی طی مذاکرات دورهای قبلی حل شده بود و با کوتاه آمدن‌های دو طرف در مورد مسئله تقدم وتاخر و در مورد نوع و چگونگی تضمین به نظر می‌رسد که طرفین به توافقی رسیدند و متن‌هایی هم آماده و نوشته بودند لذا برای کسب مجوزها و تصمیمات سیاسی به پایتخت‌ها آمدند. آن‌طور که ازخبرهای منتشره تاکنون برمی‌آید، تصمیم سیاسی براینکه این توافق انجام شود، وجود دارد.

ظاهرا آن‌قدر مسائل در کشور هست که کمتر کسی به موضوع بودجه می‌پردازد. انصاف این است که بودجه هر کشور را از حیث دقت، شفافیت و اعتبار، می‌توان آیینه تمام‌نمای کشورداری دانست.

دولت ترامپ تحریم شرکت‌های خارجی که می‌توانستند با ایران در برنامه‌های غیرهسته‌ای مشارکت کنند یعنی تحریم‌های ثانویه را به اجرا گذاشته بود.

لغو تحریم‌های ثانویه آمریکا که بحث همان معافیت شرکت‌های خارجی با برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران است که در دوره ترامپ احیا شده بود و به نوعی همکاری شرکت‌های خارجی با برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران را با تهدید مواجه کرده بود. این یک گام مثبت به جلو در روند اعتمادسازی میان آمریکا و ایران برای رسیدن به یک توافق جامع در خصوص چگونگی احیای توافقنامه برجام است.