برجام

مذاکرات ایران و کشورهای 1+4 به رغم فراز و فرودها به یک نقطه حساس اما قابل اتکایی رسیده است. در طول ماه‌های گذشته مذاکرات در حــوزه‌های مختلف سیاسی، حقوقی و اقتصادی و فنی ادامــه یافت و یکسری ابهامات در سندهای ارائه شده بین ایران و کشورهای 1+4 در وین وجود داشت که به‌تدریج با مطرح شدن برخی مسائل حاشیه‌ای دیگر مذاکرات روند پیچیده‌ای به خود گرفت.

اگر بخواهیم یک تحلیل واقع‌بینانه درباره روند مذاکرات هسته‌ای داشته باشیم، باید فضای رسانه‌ای را از آنچه پشت میز مذکرات می‌گذرد، تفکیک کنیم. فضای رسانه تاثیرپذیر از روند پشت میز مذاکرات هست ولی واقع این است آنچه از طرف وزیرخارجه انگلیس یا وزیر خارجه خودمان یا رابرت مالی منعکس می‌شود، بُعد رسانه‌ای ماجراست و نه الزاما آنچه در میز مذاکرات جریان دارد.

این یادداشت در پی آن است که نکته مهمی را درباره برجام متذکر شود. به‌رغم این نکته‌ای که قلمی خواهد شد، امیدوارم که برجام هر چه زودتر نهایی و دوباره اجرا شود. با این حال باید تصور روشنی از آینده آن داشت و از شکست قبلی آن درس گرفت.

گزارش‌های اخیر مبنی بر تلاش روسیه برای جلب موافقت ایران با توافقی موقت در مذاکرات وین می‌تواند حاکی از وجود برخی موانع در راه احیای کامل برجام در محدوده زمانی باشد که گویا طرف غربی به‌طور غیررسمی مطرح کرده است.

در پی ادامه مذاکرات وین طی روزهای اخیر، خبری مربوط به توافق موقت از سوی آمریکایی‌ها اعلام شد که ظاهرا در پی پیشنهاد روس‌ها به ایران و البته با اطلاع آمریکایی‌ها انجام شده است.

در مذاکرات توافق هسته‌ای ایران در وین، ایران و ایالات متحده از طرف ثالث برای انتقال نظرات خود به یکدیگر استفاده می‌کنند که نه تنها باعث کند شدن روند می‌شود بلکه انعطاف‌پذیر هم نیست.

توافق احتمالی همان مواردی را در بر خواهـــد گرفت که مذاکره‌کننده پیشین ایران در ماه ژوئن به آن دست یافته بود، در پاسخ به این سوال که اگر قرار است همان موارد به امضای طرفین برسد، به چه علت چندین ماه این توافق به تأخیر افتاده است،آقای روحانی در مقطع پایان شش دور مذاکرات وین رئیس‌جمهور کشور بودند و در زمانی هم که در آن سمت بودند، مسئولیت داشتند و سخنانشان هم مستند بود؛ ایشان شب قبل از پایان دوره ریاست‌شان در یک برنامه تلویزیونی به صراحت اعلام کردند که توافق تقریبا قطعی شده و شرایط به گونه‌ای است که اگر آقای عراقچی اجازه داشته باشد، می‌تواند عازم وین شده و توافق را امضا کند.