یادداشت‌ها

با روی‌کارآمدن جو بایدن، بار دیگر در نقطه عطفی تاریخی در پرونده هسته ایران قرار گرفته‌ایم. با گذشت حدود یک ماه هنوز وعده رئیس‌جمهور جدید آمریکا در بازگشت به برجام محقق نشده است.

در چنین شرایطی اگر فعالیت هسته ای ایران به نقطه اوج شتاب خود برسد و ایضا به امتیازات اندک طرف مقابل وقعی ننهاده شود، مسلما آمریکا و متحدانش خود را آماده اخذ تصمیمات سخت خواهند نمود.

در جریان سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، راه‌حل خلاقانه‌ای که انتظار می‌رفت، به دست آمد و اکنون یک فرصت سه ماهه برای تلاش در جهت بهره بردن از پنجره‌ای که به نظر می‌رسد در حال گشوده شدن است، حاصل شده است.

اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌رو با مشکل جدی‌تری نیز مواجه هستند. تاکنون نیروهایی که فراتر از آنان و دورتر به حکومت بودند، در زمان انتخابات ترجیح می‌دادند که از نامزد اصلاح‌طلبان حمایت کنند، ولی اکنون و به عللی تحقق این حالت سخت و تا‌حدودی غیر‌ممکن شده است. یک علت آن افزایش کمّی این گرایش است که نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده‌اند.

اینکه بانک‌ها وارد بازار دلالی و سوداگری شده‌اند، تقصیر بانک‌ها نیست. مشکل از اقتصادی است که در آن بیشترین بازدهی و سودآوری مربوط به سفته‌بازی بازارهاست و نه تولید. دولت فرصتی را برای کسب سود در بازارها ایجاد کرده، همه را به آن دعوت کرده و حالا می‌گوید چرا مردم، بنگاه‌ها و بانک‌ها وارد بازار دلالی شده‌اند.

گاه می‌شنویم که «قانون بد بهتر از بی‌قانونی است»، واقعیت اما این است که اصلاً چنین نیست!

در چند روز اخیر (و در آستانه برگزاری انتخابات سراسری در اسرائیل) دولت اسرائیل با شادی و شعف خبر از مبادله چند زندانی میان اسرائیل و سوریه داد. به موجب این تبادل در قبال آزادی دو چوپان سوری، یک اسرائیلی، که هویت وی فاش نشده است، آزاد گردید.

اهمیت سخنان رهبری در روز میلاد حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) زمانی مورد تأکید مضاعف قرار می‌گیرد که بدانیم ما در آستانه چند انتخابات وانتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ قرار داریم.

اکنون بیش از ۱۵ میلیون دانش‌آموز، بیش از ۶۰۰ هزار معلم، بالغ‌بر ۳.۵ میلیون دانشجو و نزدیک به ‏یکصدهزار استاد در سراسر کشور با آموزش الکترونیکی و مجازی در ارتباط هستند.

بیمه شدگان و مستمری بگیران سازمان تامین اجتماعی،در عرصه تولید همیشه در صف مقدم بوده و هستند اما در زمان توزیع اعتبارات دولتی در انتهای صف قرار گرفته و در نظامات تصمیم گیری به چشم نمی آیند.

کارگزاران نه‌چندان آشنای کشورهای پیروز جنگ جهانی اول، با برنامه‌ریزی قبلی از قزوین آهنگ دیدار تهران کردند؛ نه برای یک دیدار موقت، بلکه برای دردست‌گرفتن قدرت سیاسی و پایان‌‌دادن به وضعیتی که به نظر همه مردم کشور و سردمداران سیاسی آن زمان، نه قابل تحمل بود و نه ادامه آن میسر.

انتظار این بود که شهاب حسینی در توضیح اقدام بلاتوجیه خود دلایل قانع کننده تری ارائه کند که شوربختانه وی از اصرار دوستان به ایشان برای زدن واکسن سخن گفت اصراری که بیشتر به عذر بدتر از گناه شبیه است تا یک دلیل موجه.

زلزله سی‌سخت بر اثر جنبایی بخشی از قطعه‌ای فرعی از گسل سی‌سخت و هم‌راستا با پهنه گسله «بلند زاگرس» در زاگرس میانه رخ داد. زلزله علاوه بر خرابی خانه‌ها در شهر سی‌سخت و روستاهای اطراف به ترس و اضطراب اهالی منطقه و آمدن آنها به خارج از خانه منجر شد.

بنیامین نتانیاهو پیروزی جو بایدن را به وی تبریک گفت و از چندین دهه دوستی نزدیک سخن گفت. با این حال، جو بایدن پس از گذشت یک ماه از ریاست‌جمهوری هیچ عجله‌ای برای تماس با نخست‌وزیر اسراییل ندارد.

اگر بتوان چشم‌انداز امیدبخشی را به جامعه عرضه کرد و اگر مردم احساس عاملیت و اثرگذاری کنند قطعا مشارکت خواهند کرد. مشارکتی که روز پس از انتخابات با آرامش عمومی همراه باشد.

امریکایی‌ها در حالی که تحریم‌های دوره ترامپ را همچنان حفظ کرده‌اند، طی رایزنی‌های گسترده با متحدان اروپایی تلاش می‌کنند مسیری را بگشایند که در انتهای آن هم راه احیای برجام باز شود و هم شرایط برای دستیابی به توافقی جدید یا توافقی مکمل برجام که شامل مشکلات منطقه‌ای و موشک‌های بالستیک ایران نیز باشد فراهم گردد.

دورنمای فضای سیاسی کشور، دست‌کم در حال حاضر چندان روشن نیست و همین باعث شده که در این شرایط مشوق ویژه و اثرگذاری برای مشارکت سیاسی شهروندان و تشویق آنان به حضور و شرکت در مباحث انتخاباتی وجود نداشته باشد.

شوک اقتصادی سال‌های اخیر به دو دلیل بی‌سابقه بود: اول به این دلیل که در چرخه هم‌افزایی سیاست‌گذاری غلط و تحریم‌ها به شکلی دومینووار تخریب‌های دنباله‌داری را به بار آورد و دوم اینکه با فاصله‌ای بسیار کوتاه از شوک قبلی به وقوع پیوست؛ در شرایطی که اقتصاد ایران هنوز از آثار مخرب شوک قبلی بهبودی نیافته بود. اخیرا بحث جالبی مطرح شده است با این مضمون که کدام موتور از دو موتور تحریم و خطاهای سیاست‌گذاری در قدرت تخریبی شوک، سهم بیشتری داشت.

ایران می‌تواند همزمان تهدید قبلی خود برای متوقف کردن اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را عملی کرده اما درست مانند طرف مقابل پرچم فرصت دادن به دیپلماسی و گفت‌وگو را بالا نگاه دارد.

یادداشت/در عمل طی این معاهده به مراتب از عهدنامه گلستان خاک کمتری از ایران منفصل گشت اما در پستوهای ذهن ایرانیان تصویر تیره ای از این قرارداد نقش بسته و هرگاه قصد کنند مقاوله ای را زیر سوال برده و تخطئه کنند، آن را با ترکمانچای مقایسه می کنند.