مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت عنوان کرد؛
به گزارش سایت خبری پُرسون، مغز انسان هرگز خاموش نمی‌شود؛ حتی در زمان خواب یا استراحت کامل نیز در حال پردازش اطلاعات، مدیریت احساسات و تقویت حافظه است. همین فعالیت بی‌وقفه نشان می‌دهد که مغز برای سالم ماندن به یک جریان مداوم از مواد مغذی نیاز دارد. زمانی که کمبود ویتامین‌ها رخ می‌دهد، کارکردهای کلیدی مانند حافظه، تمرکز، خلق‌وخو و حتی سرعت پردازش ذهن کاهش پیدا می‌کند.
گروه ویتامین B؛ سوخت حیاتی مغز
ویتامین‌های گروه B از مهم‌ترین مواد مغذی برای سلامت شناختی به شمار می‌روند.
B۱۲، B۹ (فولات) و B۶ در فرآیندهای بنیادی مانند ساخت DNA، ترمیم سلول‌های عصبی و تنظیم هموسیستئین نقش دارند؛ مولکولی که افزایش آن با پیری مغز مرتبط است.
چند اثر کلیدی کمبود Bهای ضروری:
کاهش حجم مغز: مطالعات MRI نشان داده مصرف کافی B۶ و B۱۲ با حفظ حجم نواحی مهم مغز در سالمندان همراه است.
اختلال حافظه و خلق‌وخو: سطح پایین Bها با افسردگی، ضعف حافظه و کندی شناختی ارتباط دارد.
افزایش سرعت زوال ذهنی: متاآنالیزها نشان می‌دهد مکمل‌یاری بلندمدت می‌تواند روند زوال شناختی را کند کند، به‌ویژه در افراد در معرض خطر.
هرچند برخی تحقیقات نتایج متفاوتی ارائه کرده‌اند، اما متخصصان بر یک نکته اتفاق نظر دارند: حفظ سطح مناسب ویتامین‌های گروه B برای سلامت مغز ضروری است.
ویتامین D؛ فراتر از استخوان‌سازی
ویتامین D که به «ویتامین آفتاب» مشهور است، نه‌تنها برای استخوان‌ها، بلکه برای مغز نیز حیاتی است. پژوهش‌ها کمبود این ویتامین را با التهاب مغزی، ضعف حافظه، کاهش تمرکز و افزایش احتمال زوال عقل مرتبط دانسته‌اند.
ویتامین D در این موارد نقش مستقیم دارد:
رشد نورون‌ها
ساخت انتقال‌دهنده‌های عصبی
تنظیم عملکرد ایمنی در مغز
نبود این ویتامین، مغز را در برابر استرس و آسیب شناختی آسیب‌پذیر می‌کند.
روی (زینک)؛ عنصر کوچک، نقش بزرگ
روی، اگرچه یک ویتامین نیست، اما یکی از مهم‌ترین عناصر برای سلامت شناختی است. این ماده معدنی در انتقال پیام‌های عصبی نقش دارد و کمبود آن باعث مشکلات زیر می‌شود:
کاهش قدرت یادگیری
تحریک‌پذیری و بی‌حالی
علائم افسردگی
ضعف عملکرد حافظه
روی در کنار ویتامین‌ها، یکی از اجزای مهم پازل سلامت مغز است.
امگا ۳؛ سازنده اصلی ساختار مغز
اسیدهای چرب امگا ۳ به‌ویژه DHA، بخش مهمی از بافت مغزی را تشکیل می‌دهند. این اسیدهای چرب:
از غشاهای عصبی محافظت می‌کنند
سرعت انتقال پیام‌های مغزی را افزایش می‌دهند
التهاب مغزی را کاهش می‌دهند
تحقیقات نشان داده ترکیب کمبود B۱۲ و امگا ۳ می‌تواند احتمال زوال شناختی را شدیدتر افزایش دهد.
راهکارهای عملی برای پیشگیری از آسیب مغزی
۱. رژیم غذایی مناسب برای مغز
غذاهای زیر را در برنامه روزانه قرار دهید:
B۱۲: ماهی، تخم‌مرغ، لبنیات و غذاهای غنی‌شده
فولات: سبزیجات برگ‌دار، لوبیا، آجیل
B۶: نخود، مرغ، سالمون
منابع روی: گوشت، غلات کامل، آجیل
2. نور خورشید؛ ساده‌ترین منبع ویتامین D
۱۰ تا ۲۰ دقیقه قرارگیری مناسب در آفتاب—بسته به پوست و موقعیت جغرافیایی—می‌تواند کمبود D را جبران کند.
3. مشورت با پزشک و آزمایش منظم
افراد با رژیم محدود، سالمندان یا کسانی که نور آفتاب کمی دریافت می‌کنند بهتر است سطح B۱۲، فولات و D را دوره‌ای کنترل کنند.
۴. سبک زندگی سالم
خواب کافی، ورزش، مدیریت استرس و تغذیه متعادل به جذب بهتر ویتامین‌ها کمک می‌کند و اثر آن را بر مغز افزایش می‌دهد.
منبع: بهداشت نیوز
