نشریه "اکونومیست" در گزارشی ضمن پرداختن به تحولات جاری در مورد معادله هستهای ایران، از پدیدارشدنِ بحرانی جدید در روابط ایران و آمریکا خبر داده است. بحرانی که تا حد زیادی در عدم توافق ایران و آمریکا جهت احیای مذاکرات برجامی و افزایش احتمالی تنشها در آینده نزدیک ریشه دارد.
یک کارشناس مسائل بینالملل بیان کرد: ایران نباید روی چین و یا روسیه حساب ویژهای کند، صرفا باید از آنها بهرهبرداری کرد و به این کشورها فایده رساند. اصل ایجاد تعادل در سیاست خارجی برای تحقق منافع ملی و ایران قوی است.
یک مقام ارشد آمریکایی گفت: ایرانیها نشانههایی را به تعدادی از طرفین ارسال میکنند که به نظر آنها را آمادگی بازگشت به وین نشان میدهد اما باید دید آیا آنها مجددا در این روند مشارکت خواهند کرد یا نه.
شرایط به نحوی است که همگی را به یاد "گره کور" همیشگی روابط ایران و آمریکا می اندازد. این گره کور از زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ وجود داشته و حالا نیز به نحو دیگری در حال تکرار است.
با ناکام ماندن ۶ دور مذاکرات هستهای در وین، به نظر میرسد، بایدن و تیم سیاست خارجیاش در حال بازنگری در استراتژیهای پیشین خود هستند. در کانون این استراتژی، پیش از این احیای برجام قرار داشت که از طریق بده-بستان امتیازات در سطح متوسط (گلدیلاکس) مورد پیگیری قرار میگرفت.
با وجود اعلام ایران مبنی بر اینکه تبادل زندانیان هیچ ارتباطی به مذاکرات احیای برجام نداشته و رویکرد تهران در این زمینه تنها معطوف به پیگیری موضوعات حقوق بشری و انساندوستانه است ولی پس از توقف مذاکرات وین در پایان دور ششم، آمریکا بر خلاف ادعاهای اولیه با این استدلال که پرداخت طلب ۷ میلیارد دلاری فرصت تنفس به ایران خواهد داد و انگیزه تهران برای تداوم حضور در مذاکرات احیای برجام را کاهش میدهد، توافق شکل گرفته را بر هم زد.
یک روزنامه آمریکایی مدعی شد که ایران در مذاکرات احیای توافق هسته ای از آمریکا میخواهد به بندی متعهد شود که خروج این کشور از توافق را مشروط به تایید سازمان ملل میکند.
یک کارشناس مسائل بین الملل با تأکید بر این که دولت جدید ارتباطی با برنامه هستهای ندارد؛ گفت: تفاوتی ندارد ادامه مذاکرات بر عهده تیم سیاست خارجی دولت جدید و یا مانند دورههای گذشته قبل از دولت روحانی، توسط شورای امنیت ملی انجام شود؛ زیرا آنها صرفا مجری هستند.
یک روزنامه آمریکایی در گزارشی تحلیلی درباره مذاکرات وین نوشت: ایالات متحده و ایران در مذاکرات غیرمستقیم پیشرفت می کنند اما با شروع دور ششم رایزنی ها، توافق نهایی هنوز دست نیافتنی است.
خروج آمریکای ترامپ از برجام و از سرگیری تحریمها، روی بخش مهمی از دستاوردهای توافق هستهای سایه انداخت؛ دستاوردهایی که به جز مزایای اقتصادی سالهای پیشین، لغو قطعنامههای ششگانه شورای امنیت، خروج از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد، مشروعیتبخشی به فعالیتهای هستهای و ... را شامل میشود.
یک تحلیلگر مسائل بینالملل با تاکید بر اینکه مذاکرات منطقهای و وین بر یکدیگر اثر متقابل دارند، گفت: یعنی هم مذاکرات برجام بر روابط منطقهای ایران تاثیر دارد و هم روابط منطقهای ایران بر روی پیشرفت مذاکرات وین تاثیرگذار است.
سفیر ایران در کویت گفت: کشورهای حاشیه خلیج فارس، امنیت کشورشان را متاثر از تنش میان ایران و آمریکا میبینند و طبیعی است که از نزدیک شدن دیدگاههای ایران با مجموعه ۱+۴ و نهایتاً ۱+۵ استقبال کنند.
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا با بیان اینکه "شاهد پیشرفت هایی در مذاکرات وین بوده ایم" بار دیگر گفت که این کشور آماده برداشتن تحریم های ناسازگار با برجام است.
روزنامه وال استریت ژورنال نوشت: تحریمهایی که آمریکا در نظر دارد لغو کند شامل تحریمهای تروریستی علیه بانک مرکزی ایران، شرکتهای ملی نفت و نفتکشها و صنایع اقتصادی مانند فولاد، آلومینیوم و سایر موارد است.
تجربه ثابت کرده است جمهوری اسلامی ایران در برابر فشارهای واردشده از طرف آمریکا و متحدانش، راه مقاومت را در پیش خواهد گرفت و حتی به اقدامات تهاجمی نیز رو خواهد آورد. تحریمهای شدید دوران ریاستجمهوری باراک اوباما که بهعنوان «تحریمهای هوشمند» شهرت یافتند، در نهایت به راهاندازی 20 هزار سانتریفیوژ از سوی ایران و ذخیرهسازی چند هزار کیلو اورانیوم غنیسازی با خلوص بین سه تا 20 درصد انجامید.