یادداشت‌ها

یادداشت/ انتشار مصاحبه دکتر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دولت دوازدهم از شبکه معاند اینترنشنال موجی از عکس‌العمل‌ها در داخل و خارج ایجاد کرد.

به نظرم ارزش این را دارد که درباره نکته اصلی این یادداشت تامل شود. خطابم هم به مجموعه دست‌اندرکاران ارشد حکومت، هم به اصولگرایان و نیز به دوستان اصلاح‌طلب است که هر کدام به نحوی دارای نقش ویژه‌ای در سیاست جاری کشور هستند.

اگر آزادی بیان و امنیت رسانه‌ای در کشور به‌درستی مراعات می‌شد، همه محتوای این فایل می‌توانست به‌سادگی در رسانه‌های داخلی هم بیان شود؛ اما نه وزیر و نه روزنامه‌نگار از عواقب گفتن و انتشار این حرف‌ها در رسانه‌های داخلی احساس امنیت ندارند و ناگزیر از آن می‌شوند که مصاحبه‌ای کنند که «قرار نبوده منتشر شود» و سپس عده دیگری هم با ماهی‌گیری از آب گل‌آلود این مصاحبه را افشا کنند.

هرچند ارسال نامه جمعی از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه در شرایط این روزهای بورس به سران قوا مثبت بود اما باید گفت به همان میزان که دغدغه در بازار سرمایه وجود دارد، بازار پول هم دغدغه‌های خود را دارد.

طی روزهای گذشته در محافل سیاسی، رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی جنجال‌های زیادی در مورد محتوای یک فایل صوتی از اظهارات وزیر امورخارجه کشورمان ایجاد شده است.

یادداشت/ نه دیپلماسی باید فدای میدان شود و نه میدان فدای دیپلماسی؛ بلکه کشوری موفق است که بتواند دستاوردهای میدانی‌اش را آن چنان بالا ببرد تا دیپلمات‌هایش آن سرمایه را در کارزارهای بین المللی نقد کنند.

خواست و مطالبه اصلی فعالان اقتصادی و صنعتی و کارشناسان و دلسوزان این سرزمین چه در سال‌های گذشته و چه در سال قبل و موکدتر برای سال‌جاری بسیار ساده است: دولت محترم (حاکمیت) به انجام وظایف ذاتی خود یا آنچنان‌که مصطلح است «کارویژه» های خود در تامین کالای عمومی بپردازد.

در سال ۱۳۹۹ در ابعاد مختلف محیط کسب‌وکار کشور، شرایط بغرنجی تجربه شد. مشکلات محیط کسب‌وکار در بخش‌های مختلف، اندازه‌شان از سال‌های گذشته بزرگ‌تر و وسیع‌تر شده بودند و به همین نسبت آثار نامطلوب و منفی این روند، بر اقتصاد کشور بیشتر شد.

اگر ظریف دغدغه منافع ملی نداشت حتما محافظه کاری می‌کرد و با خودسانسوری سخن را در هزار لفافه مصنوعی می‌پیچاند تا در صورت انتشار یا درز این گفتگو انتقادی متوجه او نشود.

هیات‌رییسه کمیسیون تلفیق تاکید کرده که درباره ابهاماتی که درباره جداول بودجه به وجود آمده، روشنگری خواهد کرد. این هیات این موضوع را در پاسخ به نامه روز یکشنبه نمایندگان مجلس مطرح کرده و با بیان اینکه این کمیسیون کار خود را «قانونی و در موعد مقرر» انجام داده و بودجه هم در موعد قانونی به دولت ابلاغ شده است، گفته که «در برابر نمایندگانی که ابهام دارند، مستقل از تعدادشان، وظیفه خود را روشنگری و ارایه توضیحات می‌دانیم تا کلیه مسائل بر طرف شود.»

سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری اگر کرونا بگذارد، بیست و هشتم خرداد ماه در شرایطی برگزار خواهد شد که وعده‌های کاندیداها و نارضایتی‌ بخش‌هایی از مردم از وضعیت اقتصادی، سیاسی،فرهنگی و اجتماعی فعلی نه‌تنها حل نشده، بلکه حال و هوای ناشی از رویارویی‌های پیشاانتخاباتی نیز بعید نیست به جای داغ کردن تنور انتخابات، تا حدی به سرمای فضا و بی‌اعتمادی بیشتر بیفزاید.

برای یک بار هم که شده دست از شعار دادن برداریم و با عمل خود کیفیت‌مان را به جهان نشان بدهیم.

ظریف دیپلمات و سیاستمداری در تراز بین‌المللی است که اغلب با معیارهای ویژه، توسعه‌نیافته و بسته صحنه سیاست داخلی ایران مورد قضاوت و نقد قرار می‌گیرد. شاید انتشار فایل صوتی موجب شود برخی حساسیت‌های غیرضروری از مباحث سیاست خارجی زدوده شود و فضا به نحوی شکل بگیرد که رسانه‌های متخاصم گمان نکنند می‌توانند به راحتی با انتشار اظهارات صریح یک وزیر بر مناسبات سیاست داخلی ایران تاثیر بگذارند.

در مقطع زمانی کنونی که ایران در مواجهه با ایالات متحده وضعیت حساسی را سپری می‌کند و پس از سال‌ها تحریم‌های همه‌جانبه، با مقاومت مردم و دیپلماسی صحیح، دولت جدید امریکا به رغم تعلل‌ها و وقت‌کشی‌های اولیه در آستانه تن دادن به خواست ایران برای احیای برجام قرار دارد، کسانی می‌خواهند از دلسوزی‌ها و صداقت وزیر خارجه در گفت‌وگویی درونی علیه خود او بهره برده و موضع ایران را تضعیف کنند.

اجرای گفت‌وگو ظریف در قالب طرح تاریخ شفاهی نه فقط غیرعلمی بود، بلکه غیرمعقول هم بود. علت آن بسیار روشن است. بازتاب گسترده این سخنان نشان می‌دهد که موضوعات آن به تاریخ نپیوسته‌اند و همچنان در سیاست و امور روزمره زنده هستند. کدام یک از موضوعات مورد بحث ظریف به تاریخ پیوسته است؟

زمانی بود که مرزبندی‌ها و مفاهیم آنقدر از یکدیگر فاصله داشتند و بدانها پرداخته می‌شد که جامعه ذیل این مفاهیم و شاخص‌های هر گروه سیاسی یا مدیریتی انتخاب می‌کرد که رو به سمت کدام جریان داشته باشد.

توافق دوحه میان امریکا و طالبان در یک زمینه و پشتوانه ناصحیح بسته شد و آثارش را امروز در رفتار طالبان می‌توان مشاهده کرد.

هر پروژه انتخاباتی اعم از انتخابات مجلس شورای اسلامی، ریاست‌جمهوری یا شوراهای اسلامی شهر و روستا به ‌لحاظ فرآیند اجرایی بیش از ۲۰ مرحله دارد که یکی از این مراحل، مرحله تبلیغات انتخاباتی است‌.

با تعبیری ساده از اصل عدم قطعیت هایزنبرگ، نمی‌توان هم‌زمان هم سرعت و هم دقت انجام کاری (مانند سنجش سرعت و تکانه الکترون) را حداکثر کرد؛ افزایش سرعت، کاهش دقت را به همراه دارد و برعکس.

دانشجویان، پژوهشگران، حرفه‌مندان، اصحاب رسانه و به‌طورکلی همه کسانی که به‌نوعی با امر برنامه‌ریزی، تحلیل یا پژوهش سروکار دارند، بارها و بارها با این پدیده به‌طور ملموسی مواجه بوده‌اند.

بسیاری از مردم و کارشناسان نسبت به بخش مسکن توهم‌های بزرگی دارند و چون قیمت این دارایی در ایران بزرگ است تصور می‌کنند که رونق این بخش به رونق کل اقتصاد می‌انجامد؛ درحالی‌که ارزش دارایی بیشتر انبساط بخش پولی اقتصاد را نشان می‌دهد. مثلا برخی تصور می‌کنند حالا که قیمت مسکن در ایران خیلی بالاست کشور ما سرمایه زیادی دارد که می‌تواند از آن برای رونق تولید استفاده کند! به این افراد باید گفت که اگر یک خانه بخواهد به سرمایه تبدیل شود در عین حال که کسی می‌فروشد باید کسی نیز خریدار باشد.

این فقط فوتبال است، این قدر پیچیده‌اش نکنید. پرسپولیس و استقلال مکتب ندارند، همان طور که منچستریونایتد ۱۴۳ساله یا بایرن‌مونیخ ۱۲۱ساله مکتب ندارند.