سایت خبری پرسون ـ ۲۷ تیر سالروز پذیرش قطعنامه ۵۹۸ توسط امام خمینی (ره) است. این قطعنامه پس از عملیات نسبتا موفق کربلای ۵ (که ایران را به دروازه های شرق بصره رسانید ) در تیرماه سال ۶۶ توسط شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد.
۵۹۸ برخلاف سایر تصمیمات شورای امنیت که دو طرف را تنها به آرامش دعوت میکرد، رویکرد جدیتری نسبت به قطعنامه های پیشین در خصوص اتمام جنگ بین عراق و ایران داشت.
نکته منفی این قطعنامه برای جمهوری اسلامی این بود که قبل از تعیین متجاوز و اقدامات لازم جهت پرداخت غرامت، تبادل اسرا و ... از طرفین درگیر میخواست تا به مرزهای بین المللی بازگردند.
این در حالی بود که ایران در عملیات های خیبر، والفجر ۸ و کربلای ۵ به دستاوردهای مناسبی رسیده لکن اهداف اصلیاش هنوز محقق نشده بود.
بنابراین ایران ضمن استقبال از برخی مفاد مثبت آن هوشمندانه قطعنامه را کاملا رد و تایید نکرد اما رژیم بعثی بلافاصله آن را پذیرفت زیرا نسبت به جمهوری اسلامی در موضع ضعیفتری در آن مقطع قرار داشت.
اما نکته اصلی این بود که ایران روز به روز تجهیزاتش فرسوده میشد و توانش تحلیل میرفت لکن رژیم بعثی هم از سوی متحدان عربش از پشتیبانی مالی و لجستیک حمایت میگشت و هم محدودیتی در زمینه خرید تجهیزات نداشت.
لذا پس دیماه سال ۶۵ طرف ایرانی نتوانست عملیاتی گسترده و موثر انجام دهد و تنها در عملیات والفجر ۱۰ بود که موفق به تصرف حلبچه و خرمال شد که آنهم از جنبه سیاسی اهمیت داشت ولی نمیتوانست در یکسره کردن جنگ به جمهوری اسلامی کمک کند.
در مقابل دولت بعثی عراق با کمک مستشاری و نظامی غرب و بهرهگیری گسترده از سلاح های شیمیایی و البته اشتباهات، غفلتها و قصور برخی فرماندهان نظامی ایرانی، توانست شبه جزیره فاو را در فروردین ۶۷ و مناطق شرق بصره و شهر مهران را در اوایل و اواخر خرداد ماه تصرف کند (البته مورد دوم توسط متحدان ایرانی صدام یعنی سازمان مجاهدین خلق موسوم به منافقین صورت گرفت).
۲۵ ژوئن ۱۹۸۸ نیز برای جمهوری اسلامی روزی تلخ به شمار میرود چون جزایر نفت خیز مجنون را در سری دوم عملیات های «توکلنا علی الله» عراق از دست داد. برای درک بهتر قضیه باید دانست عراق طی این آفند از ۲۰۰۰ تانک و صدها جنگنده تازه نفس و پیشرفته بهره میبرد ولی ایران تنها ۶۰ تانک داشت و هواپیماهایی که برای دفاع درنظر گرفته بود به ۳۵ فروند نمیرسید.
سپس ارتش بعث در عملیاتهای دیگری حلبچه را متصرف شد و دهلران را نیز اشغال کرد.
موفقیت عراق در حملات گسترده ۴ ماهه پایان جنگ با تجاوزات آمریکا در خلیج فارس و ساقط کردن هواپیمای مسافربری ایرباس همراه شد و با توجه به درآمدهای پایین نفتی و مشکلات اقتصادی ناشی از آن، مجموعه سران تهران به این تحلیل رسیدند که دیگر اهداف از پیش تعیین شده محقق نخواهند شد و در نتیجه با مشورت هاشمی رفسنجانی، امام خمینی در تصمیمی تلخ، اما شجاعانه که حکایت از واقعگرایی ایشان داشت، قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت.
نویسنده: علیرضا تقوینیا ـ کارشناس مسایل غرب آسیا
توجه: مطلب مندرج صرفا دیدگاه نویسنده است و رسانه پرسون در قبال آن هیچ موضعی ندارد.