ناصرالدین شاه

خاطرات غلامعلی‌خان عزیزالسلطان معروف به «ملیجک» یکی از خواندنی‌ترین کتاب‌ها دربارۀ اوضاع اندرونی دربار ناصرالدین شاه قاجار است.

ناصرالدین شاه به نوشتن خاطرات روزانۀ خود اهتمامی جدی داشت و این کار را در سفرهای دور و درازش هم ترک نمی‌کرد. خود او نام یادداشت‌هایش را «روزنامه» گذاشته بود؛ این روزنامه‌ها جزئیاتی بسیار جالب و خواندنی از کارها و احوالات روزمرۀ شاه و درباریانش را در اختیار ما می‌گذارند. در اینجا گزیده‌ای از خاطرات یک روز از سفر سوم شاه به فرنگستان را می‌خوانید.

معمولا کمتر کسی نام خانه «انیس الدوله» را شنیده است. این عمارت ۱۷۰ ساله که در حال حاضر محل اتحادیه گوشت گوسفندی است، سال‌ها محل زندگی انیس‌الدوله سوگلی ناصرالدین شاه بوده و در نمای آن از شکوه و جلال عمارت‌های قجری خبری نیست.

ناصرالدین‌شاه علاقه خاصی به ورزش پهلوانی داشت و شخصاً دستور تأسیس باشگاه ری را صادر کرد، این باشگاه در نخستین سال‌های فعالیتش در قرق درباری‌ها بود.

ناصرالدین شاه به نوشتن خاطرات روزانۀ خود اهتمامی جدی داشت و این کار را در سفر‌های دور و درازش هم ترک نمی‌کرد. خود او نام یادداشت‌هایش را «روزنامه» گذاشته بود.

تاریخ مشهد تصویری از نقاشی ناصرالدین شاه را منتشر کرده است.

سومین سفر ناصرالدین شاه به اروپا در فروردین سال ۱۲۶۸ شمسی آغاز شد؛ او در این سفر ابتدا به روسیه رفت و سپس عازم کشورهای آلمان، هلند، بلژیک و انگلستان شد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی البرز گفت: شاهد اتفاقات خوبی در مجموعه کاخ ناصری هستیم و مرمت آن با سرعت قابل قبولی در حال انجام است.

ناصرالدین شاه امامه را دوست داشت و تابستان‌ها چند هفته‌ای در آن اردو میزد و به تفرج و شکار در روستا مشغول می‌شد. در یکی از سفرها، ناصرالدین شاه در آنجا دختر چوپانی ۱۶ ساله به نام فاطمه را دید. پادشاه با او به گفتگو پرداخت و از بیان او خوشش آمد.

رضا شاه در توصیف مهم‌ترین زن قجری گفته است: «قاجاریه یک مرد و نیم داشت، مردش فخرالدوله و نیم مردش آغامحمدخان بود.»

متن کتیبه های روایت کننده قتل ناصرالدین شاه برای اولین بار منتشر شد. این کتیبه ها در اختیار موزه آستان حرم شاه عبدالعظیم است که اکنون در کاخ گلستان به نمایش گذاشته شده است.

رئیس ایکوم ایران گفت: اگر قرار است سنگ قبر ناصرالدین شاه سر جای اصلی خود نباشد بهتر است در کاخ گلستان بماند.

«نوحه جبرئیل» قدیمی‌ترین نوحه ضبط شده به زبان فارسی است که به نظر می‌رسد در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار ضبط شده است؛ درست وقتی که گرامافون‌های اولیه به ایران وارد شدند.

کتیبه‌های نوشته شده درباره قتل ناصرالدین شاه در عمارت چادرخانه کاخ گلستان به نمایش درآمدند.

خانه حاج آقا علی با ۱۱۰ اتاق، ۷هزار مترمربع وسعت و ۴هزارمتر زیر بنا یکی از شگفتی‌های رفسنجان است که روزگاری برای خودش برو بیایی داشته. در مورد این بنای تاریخی که یکی از عجایب معماری قدیم به حساب می‌آید روایت‌های زیادی وجود دارد.

خیابانی در تهران که امروز به نام یکی از بلندترین قله‌های ادبیات عارفانه ما یعنی «مولوی» نامگذاری شده، روزگاری نام یک دلقک درباری را بر خود داشت؛ مردی که حتی خواندن و شنیدن برخی از حرکاتی که در مجالس از او سر می‌زده، عرق شرم بر پیشانی می‌نشاند.

سال‌ها می‌گذرد و شاید ساختِ سریال‌ها و فیلم‌های زیادی با سوژه ناصرالدین شاه این سؤال را پیش آورد که چرا آن‌قدر کارگردانان و سریال‌سازان علاقه‌مند هستند درباره قاجاریه اثر نمایشی خلق کنند.

عکس‌های زیادی از دربار ناصرالدین شاه هست که خواجگان در آن‌ها حضور دارند اما این عکس انگار یک جور یادگاری دسته‌جمعی مخصوص خواجه‌های دربار بوده است.

علاقۀ ناصرالدین شاه قاجار به عکاسی باعث شده بود که او علاوه بر وارد کردن لوازم این هنر نوظهور به ایران، خودش هم سوژۀ عکس‌های زیادی باشد.

ناصرالدین‌شاه قاجار که او را قبله عالم، شاه‌بابا، ظل‌الله، شاه شهید و سلطان صاحبقران می‌خواندند، ۱۲ اردیبهشت‌ماه با سه گلوله میرزا رضا در حرم حضرت عبدالعظیم ترور شد و همان‌جا هم به خاک سپرده شد. حالا در صدوبیست‌وهفتمین سالگرد ترور شاهی که با نیم قرن سلطنت مسائل زیادی را رقم زد، سنگ مزار منسوب به او حاشیه‌های جدیدی ایجاد کرده است.