بازار

بانک جهانی جدیدترین گزارش خود از چشم‌انداز بازارهای کالایی را منتشر کرد. در این گزارش که دو بار در سال منتشر می‌شود، سمت‌وسوی بازارهای مهمی چون نفت، طلا، محصولات فلزی و کشاورزی پیش‌بینی می‌شود. بعد از همه‌گیری کرونا، «اختلال در عرضه و تقاضا»، «شرایط نامساعد آب و هوایی»، «بحران کانتینرها»، «تولید پرنوسان انرژی» و «محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری»، پنج چالشی بود که بازارهای جهان با آن روبه‌رو بودند.

رفتار معامله‌گران بازار مسکن پاییزی متفاوت از دو فصل اول سال شده است. داده‌های مهرماه فایل‌های فروش آپارتمان نشان می‌دهد دو گروه در بازار مسکن تهران دست‌ نگه داشته‌اند و مشغول «دیده‌بانی» شرایط بیرونی هستند. ماه گذشته «تورم پنهان» مسکن در تهران تقریبا صفر شد؛ درحالی‌که شهریور، ۵/ ۲درصد بود. بازار ملک خبرهای مثبت و خنثی درباره مذاکرات را تعقیب می‌کند.

اگرچه تعداد فایل‌های فروش در بازار مسکن شرق تهران به مراتب از جست‌وجوگران ملک بیشتر است و این طور به نظر می‌رسد که انتخاب‌های متعددی پیش روی متقاضیان خرید آپارتمان در این محدوده قرار دارد، اما بررسی فایل‌های موجود نزد واسطه‌ها حاکی از وجود نقاط ضعف در بسیاری از فایل‌های موجود است که سبب شده مالکان آنها برای مدت طولانی در صف انتظار فروش باقی بمانند.

با خروج 2 شرکت بزرگ تولیدکننده لوازم خانگی در پی دور دوم تحریم‌ها از بازار کشور که سهمی ‌بیش از 70 درصدی را به‌خود اختصاص داده بودند شرکت‌های تولیدکننده داخلی که تا این زمان سهمی ‌در حدود 30 درصد را در اختیار داشتند از فرصت ایجاد شده بهترین استفاده را برده و با سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌های خود و مذاکره با شرکت‌های قطعه‌ساز خارجی برای تامین قطعات توانستند در خلال 3 سال سهم خود را در بازار به 70 درصد برسانند.

سیاستگذار مسکن، «کلید آماده» برای تنظیم بازار اجاره را رها کرده و در سال دوم «التهاب اجاره‌بها» می‌خواهد خطای دوم را هم مرتکب شود. پارسال برای رشد اجاره‌بها «سقف» تعیین شد؛ اما به‌دلیل غفلت دولت از ریشه صعود اجاره‌بها و کوتاهی در به‌کارگیری ابزار اصلی مهار صعود -خطای اول- میانگین اجاره‌بهای خانه در تهران و سایر شهرها به ترتیب تا ۶/ ۱برابر و ۳/ ۱برابر «سقف کاغذی» جهش کرد. امسال نیز با تداوم رشد تند هزینه اجاره‌نشینی، سیاست «ساخت مسکن اجاره‌ای» تدارک دیده شده است.

در حالی که مجموعه نظام اهتمام جدی به حمایت از تولید لوازم خانگی داخلی داشته است، اما برخی تولیدکنندگان بزرگ لوازم خانگی در اقدامی عجیب طی چند روز اخیر نسبت به افزایش قیمت‌ها اقدام کرده‌اند.

زمان خرید خانه در تهران با فرض پس‌انداز یک‌سوم دریافتی فرد، حدود 84سال خواهد بود؛ این میزان انتظار برای خرید خانه‌ای ۸۰متری در منطقه۱۸ که متوسط قیمت هرمترمربع آن در مهرماه سال جاری 15میلیون و 300هزار تومان است. این در حالی است که متوسط قیمت هر مترمربع خانه در تهران طی شهریورماه امسال ۳۱میلیون و ۷۰۰هزار تومان بود که نسبت‌به ماه قبل ۲.۴درصد افزایش نشان می‌دهد.

سند جدید از تفاوت محسوس بین بازار مسکن ۱۴۰۰ با سه سال گذشته منتشر شد. نوعی از شاخص قیمت مسکن که «مستقل از اثر تغییر سن بنا و موقعیت منطقه‌ای املاک» محاسبه می‌شود، نشان می‌دهد طی نیمه اول امسال سرعت رشد بهای آپارتمان‌های تهران به اندازه حدود یک‌ششم نیم‌سال ۹۹ بوده است. این اتفاق به‌دلیل تغییر جهت انتظارات رخ داده است.

پس از دستور رئیس‌جمهور برای تثبیت قیمت‌ها و کنترل بازار، در گام نخست بازار لبنیات که در یک سال گذشته با نوسان زیادی همراه بود، تا حدودی از تب و تاب افتاد و قیمت سه محصول لبنی 10 درصد کاهش یافت.