بازار

قانون «ارتقاء کیفی تولید خودرو و سایر تولیدات صنعتی داخلی» مشتمل بر چهار ماده و 6 تبصره در حالی در جلسه علنی روز یک شنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی تصویب و پنج خرداد همان سال به تأیید شورای نگهبان رسید که هنوز گزارش دقیقی از کم‌وکیف اجرای آن وجود ندارد بااین‌حال وکلای ملت در سال ۹۷ وارد جاده ساماندهی بازار خودرو شدند و گویا جاده پرراز و رمزی است چه آنکه پس از سه سال هنوز طرح ساماندهی به سامان نرسیده است.

دو طرح در مجلس، یک فرصت برای «مهار هراس پنهان خریداران و فروشندگان ملک از انجام معامله ملکی» ایجاد کرده است که با اعمال فرمول جهانی «اتصال دو طرف معامله مسکن» در طرح نمایندگان، عواید این فرصت محقق می‌شود. نمایندگان دنبال ساماندهی بازار «واسطه‌گری مسکن» هستند و اخیرا کلیات «تسهیل مجوزهای کسب‌وکار» را نیز تصویب کرده‌اند. آسیب‌شناسی فعالیت واسطه‌های ملکی نشان می‌دهد وضع موجود هیچ شباهتی به الگوی جهانی ندارد.

بانک جهانی جدیدترین گزارش خود از چشم‌انداز بازارهای کالایی را منتشر کرد. در این گزارش که دو بار در سال منتشر می‌شود، سمت‌وسوی بازارهای مهمی چون نفت، طلا، محصولات فلزی و کشاورزی پیش‌بینی می‌شود. بعد از همه‌گیری کرونا، «اختلال در عرضه و تقاضا»، «شرایط نامساعد آب و هوایی»، «بحران کانتینرها»، «تولید پرنوسان انرژی» و «محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری»، پنج چالشی بود که بازارهای جهان با آن روبه‌رو بودند.

رفتار معامله‌گران بازار مسکن پاییزی متفاوت از دو فصل اول سال شده است. داده‌های مهرماه فایل‌های فروش آپارتمان نشان می‌دهد دو گروه در بازار مسکن تهران دست‌ نگه داشته‌اند و مشغول «دیده‌بانی» شرایط بیرونی هستند. ماه گذشته «تورم پنهان» مسکن در تهران تقریبا صفر شد؛ درحالی‌که شهریور، ۵/ ۲درصد بود. بازار ملک خبرهای مثبت و خنثی درباره مذاکرات را تعقیب می‌کند.

اگرچه تعداد فایل‌های فروش در بازار مسکن شرق تهران به مراتب از جست‌وجوگران ملک بیشتر است و این طور به نظر می‌رسد که انتخاب‌های متعددی پیش روی متقاضیان خرید آپارتمان در این محدوده قرار دارد، اما بررسی فایل‌های موجود نزد واسطه‌ها حاکی از وجود نقاط ضعف در بسیاری از فایل‌های موجود است که سبب شده مالکان آنها برای مدت طولانی در صف انتظار فروش باقی بمانند.

با خروج 2 شرکت بزرگ تولیدکننده لوازم خانگی در پی دور دوم تحریم‌ها از بازار کشور که سهمی ‌بیش از 70 درصدی را به‌خود اختصاص داده بودند شرکت‌های تولیدکننده داخلی که تا این زمان سهمی ‌در حدود 30 درصد را در اختیار داشتند از فرصت ایجاد شده بهترین استفاده را برده و با سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌های خود و مذاکره با شرکت‌های قطعه‌ساز خارجی برای تامین قطعات توانستند در خلال 3 سال سهم خود را در بازار به 70 درصد برسانند.

سیاستگذار مسکن، «کلید آماده» برای تنظیم بازار اجاره را رها کرده و در سال دوم «التهاب اجاره‌بها» می‌خواهد خطای دوم را هم مرتکب شود. پارسال برای رشد اجاره‌بها «سقف» تعیین شد؛ اما به‌دلیل غفلت دولت از ریشه صعود اجاره‌بها و کوتاهی در به‌کارگیری ابزار اصلی مهار صعود -خطای اول- میانگین اجاره‌بهای خانه در تهران و سایر شهرها به ترتیب تا ۶/ ۱برابر و ۳/ ۱برابر «سقف کاغذی» جهش کرد. امسال نیز با تداوم رشد تند هزینه اجاره‌نشینی، سیاست «ساخت مسکن اجاره‌ای» تدارک دیده شده است.