یادداشت‌ها

اقتصاد ایران که از سال ۱۳۹۷، به دنبال خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم‌ها، با کاهش شدید درآمدهای نفتی و دشواری فزاینده تجارت خارجی مواجه شده بود، با شیوع ویروس کرونا ضربه سخت دیگری را متحمل شده است. پیش از شیوع ویروس کرونا نیز جامعه ایرانی با کاهش سطح رفاه دست و پنجه نرم می‌کرد. براساس گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (۱۳۹۹) مصرف خانوارهای شهری و روستایی در سال ۱۳۹۸ در پایین‌ترین سطح در طول ۱۵ سال گذشته بوده و شیوع کرونا شرایط زندگی را دشوارتر کرده است.

در یک طبقه‌بندی کلی با دو نوع اشتغال، اشتغال رسمی و اشتغال غیررسمی در بازار کار مواجه هستیم. اشتغال رسمی نوعا به مشاغلی اطلاق می‌شود که از یک سیستم پشتیبانی‌کننده شامل بیمه بازنشستگی و درمان، بیمه بیکاری، حقوق و دستمزد تعیین شده از سوی مراجع رسمی و قانونی، عیدی و پاداش سالانه، مرخصی قانونی، معافیت مالیاتی و... برخوردار است.

ویروس کرونا در همین‌ مدت ضربه بزرگی به اقتصادها در نتیجه قرنطینه، کسادی کسب‌وکارها و ابتلا بخش زیادی از نیروی‌کار وارد کرده و بسیاری از افراد جامعه درآمد خود را از دست داده‌اند. در همین ارتباط بسیاری از دولت‌ها تلاش کردند تا با اقداماتی از قبیل گسترش پوشش حمایت‌های اجتماعی، اعطای یارانه، کاهش مالیات و... از افرادی که در نتیجه این بیماری شغل خود را از دست داده‌اند یا ازکسب‌وکارهای درگیر با این بیماری حمایت کنند.

به‌طور معمول، بانک‌های مرکزی در جهان توسعه‌یافته و حتی در اغلب اقتصادهای در حال توسعه یک هدف اساسی و منحصر به فرد دارند که ثبات سطح عمومی قیمت‌ها و پایین نگه‌داشتن نرخ تورم است.

وقتی به موضوع اداره کشور می‌رسیم، موضوع به نظرمان بسیار ساده می‌رسد و  تصور می‌کنیم همه ‌چیز فقط موکول به اراده افراد است و کافی است اراده کنند تا بشود و حتی با وجود اینکه بلای 8 سال شعار «ما می‌توانیم» را با نابودی 800 میلیارد دلار نفتی در مقابل هیچ به چشم دیده‌ایم، هنوز بسیاری موضوع را در این می‌بینند که اگر این برود و آن بیاید مساله حل است.

یکی از مهم‌ترین عوامل این مشکلات و بحران‌های انباشتی، فقدان نظام مسائل و مدیریت چالش‌ها در کشور است.  اما آنچه ماجرا را تشدید و تعمیق می‌کند، مساله‌ای تحت عنوان «روزمرّگی مدیریتی-اجرایی» است.

نامزدهایی که می‌خواهند مورد حمایت اصلاح‌طلبان باشند باید ملتزم به تصمیمات و برنامه‌های اصلاح‌طلبان باشند وبا این فرض وارد انتخابات شوند، در غیر این صورت به‌طور طبیعی از گردونه انتخاب آنان بیرون خواهند بود.

اصناف به جای کاستن از تضاد میان کارگر و کارفرما و وضع قواعد روشن و دقیق، در کسب امتیاز و نفوذ در بدنه دولت با هم به رقابت می‌پردازند و در این حالت است که اصناف دچار نا‌بهنجاری و نابسامانی می‌شوند و به جای اینکه راه‌حل کاستن از نابسامانی و تضاد باشند، خود جزئی از مشکل می‌شوند.

در سخنان رئیس قوه قضائیه پس از بازگشت از سفر عراق نکته ای بود که بسیار قابل توجه بود که نباید بسادگی از کنار آن گذشت و آن این بود که ایشان اظهار داشت که «اگر آنها می خواهند زندانهای ما را ببینند ما آماده ایم اما مشروط بر آنکه آنها هم اجازه بدهند که هر زندانی را که ما خواستیم بازدید کنیم».

به موازات روزهای عمر مجلس یازدهم،طرح و ایده های عجیب و غریب علیه نهاد وکالت ومرتبط با عدلیه و حقوق قضایی ملت انشاء یا مطرح شده است.گویی راه برون رفت از مشکلات ملت اعم از مشکلات معیشتی و...افزایش نرخ مالیاتی وکلا و افزایش تعداد وکلاست!!

انحصار تالیف کتب درسی در آموزش وپرورش به سازمان پژوهش باعث شده که فرهنگیان صاحب سبک وصاحب قلم از بروز استعدادهایشان در زمینه تالیف کتاب درسی محروم شوند.

من خیلی وقت‌ها به دنبال نامی می‌گشتم برای مدلی از رشد یا توسعه که عملاً در این کشور دنبال می‌شود، اما به جایی نرسیده بودم تا چند روز پیش دوستی به مناسبتی عبارت «توسعه مُسَقَّف» را به‌کار برد. این عبارت همان چیزی است که مدت‌ها دنبالش می‌گشتم.

بگذار به صراحت بگوییم سفر معاون اول، معاونت‌های دیگر و وزرای دولت دوازدهم، مردم کردستان را خوشحال نمی‌کند و حتی به آن‌ها حس بد سواستفاده از احساسات پاکشان را می‌دهد، ظاهراً می‌خواهید در آستانه‌ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری یکبار دیگر تکرارش کنید.

بازار سرمایه این روزها با نوسانات شدید و همچنین رخدادهای نوینی روبه‌رو شد. درحالی شاهد اتخاذ تصمیمات جدید برای بازار از سوی سیاست‌گذاران ارشد و همچنین اجرای آن بودیم که شاید برخی از این موارد، نه تنها تاثیر مناسبی بر عملکرد بازار نداشتند، بلکه اثری مخرب هم برجای گذاشتند.

به‌طور کلی از دو طریق می‌توان نوسانات قیمتی را در بازارهای مالی کنترل کرد؛ روش اول استفاده از متوقف‌کننده‌های خودکار مانند تعیین دامنه نوسان و ایجاد محدودیت‌هایی از این قبیل و روش دوم استفاده از روش احتیاطی که منجر به بسته شدن بازار یا نماد در شرایط خاص برای مدت زمانی مشخص می‌شود.

تاریخ ١١٣ ساله معاصر ایران چه چیزی به ما درباره آینده برجام می‌گوید؟ گاهی باید به گذشته بازگشت تا تحولات امروز معنا یابد؛ به همین دلیل بهتر است به ١١٣سال پیش بازگردیم؛ یعنی زمانه‌ای که انقلاب مشروطه به ثمر نشسته بود.

جهانگیری معتقد است اگر گروه‌ها و جریان‌های مخالف دولت در مصدر دستگاه اجرائی بودند، در مواجهه با چنین حجمی از فشارهای بین‌المللی، عملکردی خسارت‌بار برای کشور به جا می‌گذاشتند و مشخص نبود این سرزمین اکنون در چه شرایط اقتصادی و البته اجتماعی و سیاسی به سر می‌برد.

برای پاسخ به هر پرسشی پیرامون بازار سرمایه و عملکرد این بازار در سال ۱۳۹۹ و همچنین بررسی رفتار معامله‌گران حقیقی و حقوقی بورس، باید بازار سهام و شرایط فعلی آن را با نگاهی از ابتدای سال مورد بررسی قرار داد. در غیر این‌صورت حتما پاسخمان بخشی از واقعیت را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، آن هم بخشی کوتاه‌مدت‌تر و مورد علاقه مصاحبه شونده.

لایحه بودجه شهرداری تهران امسال در شرایطی به شورا ارایه شده که بحران همه‌گیری کرونا از یکسو و تلاش پیوسته مجموعه مدیریت شهری در جهت کاهش وابستگی شهرداری به منابع درآمدی ناپایدار از سوی دیگر، مدیریت شهر را در شدیدترین فشار بودجه‌ای ممکن قرار داده است.

‌درباره کرونا مطالب زیادی گفته شده است. این بیماری همه‌گیر چالشی جدی برای تمام جوامع جهان به وجود آورده؛ اما کووید‌۱۹ در کنار گرفتن قربانیان بسیار، به صورت ابزاری برای بازنگری در اداره جامعه و اقتصاد کشورهای پیشرفته درآمده است.

با روی‌کارآمدن جو بایدن، بار دیگر در نقطه عطفی تاریخی در پرونده هسته ایران قرار گرفته‌ایم. با گذشت حدود یک ماه هنوز وعده رئیس‌جمهور جدید آمریکا در بازگشت به برجام محقق نشده است.

در چنین شرایطی اگر فعالیت هسته ای ایران به نقطه اوج شتاب خود برسد و ایضا به امتیازات اندک طرف مقابل وقعی ننهاده شود، مسلما آمریکا و متحدانش خود را آماده اخذ تصمیمات سخت خواهند نمود.

در جریان سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، راه‌حل خلاقانه‌ای که انتظار می‌رفت، به دست آمد و اکنون یک فرصت سه ماهه برای تلاش در جهت بهره بردن از پنجره‌ای که به نظر می‌رسد در حال گشوده شدن است، حاصل شده است.

اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌رو با مشکل جدی‌تری نیز مواجه هستند. تاکنون نیروهایی که فراتر از آنان و دورتر به حکومت بودند، در زمان انتخابات ترجیح می‌دادند که از نامزد اصلاح‌طلبان حمایت کنند، ولی اکنون و به عللی تحقق این حالت سخت و تا‌حدودی غیر‌ممکن شده است. یک علت آن افزایش کمّی این گرایش است که نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده‌اند.