یادداشت‌ها

وقتی انتخابات مجلس یازدهم با حداقل شرکت‌کننده صورت گرفت و کسانی در این انتخابات حداقلی به پیروزی رسیدند، مشخص بود دغدغه انتخاب‌شوندگان که آرای حداقلی حوزه انتخابیه خود را در اختیار دارند، به اندازه اکثریت نیست بلکه دنبال حداقل‌هایی بودند و هستند و آن را تعقیب می‌کنند.

تاکنون بسیار درخصـوص برجام و آینـده آن در دوران پساروحانی و دولـت آقای رئیسی صحبت شــده و هــر کسی موافــق یا مخالــف این توافق به اظهارنظر پرداخته است، اما آنچه مسلم است به‌نظر می‌رسد مسائلی همچون تحریم‌ها، برجام و FATF همه در دولت آقای رئیسی به سرانجام رسیده و حل و فصل خواهند شد، اما مشکل اساسی در بخش دیگری از توافقاتی است که میان ایران و آمریکا صورت بگیرد.

حالا که کل کشور ندای اعتراض خوزستان را شنیدند و خیلی‌ها به فراخور شرایط خود واکنش نشان دادند و نسبت به زوایای مختلف این معضل موضع گیری کردند، باید تلاش کرد یکی از ریشه‌های اصلی این چالش در گیر ودار کمک رسانی‌ها گُم و کمرنگ نشود.

ضمن استقــبال از خط‌مشــی رئــیس‌جمهور منتخب در مشورت با نخبگان کشور و استدعای امتداد این سیاست ولو به ظاهر بی‌نتیجه باید بپذیرید که عقب‌ماندگی مزمن و عمیق کشور در همه حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیازمند عزم جدی مردانی است که فارغ از گرایشات سیاسی و حزبی، بتوانند دستگاه عظیم و لخت و کرخت اجرایی کشور را در همه زمینه‌ها به غلیان و جهش و تپش و تکان وادارند!

زیست شبانه یک واقعیت انکارناپذیر در جهان شهری ‌شده امروز است. در سراسر جهان، از شرق تا غرب، از کشورهای توسعه‌یافته تا کشورهای در حال توسعه، کشورهای مسلمان یا مسیحی، هر جا زندگی شهری به ‌ویژه در ابعاد کلان آن وجود دارد، زیست شبانه شهری هم وجود دارد.

بحران بی‌آبی در خوزستان پس از ناآرامی‌های گسترده در این استان و کشته شدن چند جوان وتوجه نسبی مسوولان و آزاد‌سازی بیش از برنامه آب سدها و خصوصا آب کرخه (که خود ممکن است درآینده نزدیک بحران‌ساز باشد) و گسیل تانکرهای آب به سوی 700 روستای بی‌آب احتمالا تا حدی فروکش کرده باشد.

عدم توافق بر سر احیای برجام اگرچه شرایط اقتصادی کشور را بدتر از این می‌کند ولی حداقل آن است که از آسیب‌های بیشتر به اقتصاد در صورت احیا و نقض دوباره برجام، جلوگیری می‌کند.

بحران آب در خوزستان و رخداد‌های اخیر در این استان، آینده‌ای است که تا چند سال دیگر تمام فلاتِ مرکزی ایران (در استان‌هایی نظیر اصفهان، فارس، یزد، کرمان و...) را در بر می‌گیرد. این در حالی است که آمار‌ها نشان می‌دهند بیش از ۹۰ درصد از منابعِ آب قابل استحصال در ایران در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. به این ترتیب، راه حل تا حدی روشن است و از مسیر تعطیلی کشاورزی در بخش‌هایی از ایران می‌گذرد. در مقابل، دولت می‌تواند با «کشاورزی فراسرزمینی» و کسب سود از آن محل، بابت تعطیلی کشاورزی به کشاورزان ایرانی یارانه بدهد.

طی سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶ تولید ناخالص داخلی به ارزش‌ واقعی به‌طور متوسط سالانه 4/856 درصد رشد داشته و این رقم برای تولید ملی بدون نفت به‌طور متوسط سالانه ۱/ ۶درصد بوده است (بانک‌مرکزی- حساب‌های ملی ایران در دوره ۱۳۹۵-۱۳۷۵).

با سلام و ادای احترام خدمت رئیس جمهور محترم و منتخب جناب آقای سید ابرهیم رئیسی. جناب آقای رئیس جمهور بنده بعنوان یک جوان که مانند بیشتر جوانان این سرزمین تحصیلات دانشگاهی و خدمت سربازی را سپری کرده‌ام خواستم چند کلام با شما صحبت کنم، ان‌شاءالله مورد توجه جنابعالی قرار بگیرد.

اصناف و بازار از زمان انقلاب شکوهمند اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره)، همواره خود را به عنوان بازوی امین و مشاور راستین نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران معرفی کرده‌اند. هر کجا در این مرز و بوم بحرانی شکل گرفت، علی‌رغم فشارهای اقتصادی وارده به بازار، اصناف پیشگام بودند. هر کجا لازم بود، اصناف با جان و مال خود در دفاع از کشور و کمک به هم وطنان خود پیش‌قدم شدند و به تامین نیازهای آنان پرداختند. اما آیا دولت به نیازهای اصناف و تشکل‌های صنفی توجه کرد؟

وقتی در گرمای 50 درجه خردادماه دهلران ما پیاده به سمت دبیرستان امام خمینی(ره) می‌رفتیم فکرش را هم نمی‌کردیم که جواد با آن چشم‌های درشت و پوست آفتاب‌سوخته تیرانداز تیم ملی بشود! ما؟ تیم ملی؟

بارها و بارها در سال‌های گذشته این جمله را از دولتمردان شنیده‌ایم که با ایجاد رونق در بازار مسکن می‌توان اقتصاد کشور را از دام رکود نجات داد. استدلال پشت این گزاره این است که اگر بازار مسکن رونق پیدا کند، ساخت‌وساز و فعالیت‌های ساختمانی گسترش می‌یابد و به‌ دنبال آن بخش‌های مختلف اقتصاد کشور فعال می‌شوند، زیرا با تقاضای جدید روبه‌رو خواهند شد.

درحالی‌که خوزستان در بی‌آبی دست‌‌وپا می‌زند و کرمان اسیر سیل شده و بحران فرونشست زمین تهران و آتش‌سوزی جنگل‌ها و انواع بحران‌های محیط‌زیستی، بسیاری از شهرها و روستاهای ایران را تهدید می‌کند، رئیس‌جمهوری در روزهای پایانی دولتش معضل کمبود آب و مشکل قطع برق را به گردن خشک‌سالی انداخته، آن هم با پسوند واژه مثبت «بی‌نظیر»!

صنعت نفت ایران با شاخص قدمت و سابقه دیرین، عقب‌ماندگی‌های مفرط در بخش‌های اقتصادی، فنی و مدیریتی دارد. تحریم‌های اقتصادی یک دهه اخیر، این شرایط را برای صنعت نفت که در خط مقدم جنگ اقتصادی قرار داشته، تشدید کرده است.

سیاست خارجی دولت سیزدهم به‌طور طبیعی خارج از گستره سیاست کلان جمهوری اسلامی نیست؛ زیرا سلسله‌ارزش‌های اسلامی و ملی در سیاست خارجی ایران در طول ۴ دهه گذشته تعریف‌شده که هیچ‌دولتی؛ چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا نمی‌تواند از چارچوب آن خارج شود.

هیچ استــانی به اندازه خــوزستان ثروت طبیعی ندارد. در هیچ استانی به انــدازه خوزستان در طول 100سال اخیر سرمایه‌گذاری صنعتی انجام نشده است. هیچ استانی از نظر تولید سالانه کشاورزی، قبل مقایسه و رقابت با خوزستان نیست و در هیچ استانی، مزایایی که منطقه آزاد اروند برای شهروندان خوزستانی فراهم کرده، فراهم نشده است.

وضعیت کنونی اقتصاد از چند جنبه قابل تحلیل است و طبیعتا برای اینکه یک دیدگاه واقع‌بینانه در خصوص اقتصاد پیدابکنیم، باید ببینیم به چه دلیلی به این نقطه یا به عبارت ساده‌تر؛ به تورم حدود 42 درصد پایان خردادماه یا به رشد نقدینگی بالای سه میلیون و هفتصدهزار میلیارد تومان رسیدیم؟ بنابراین باید ببینیم ریشه این رشد نقدینگی در چیست؟

مسائل خوزستان به نقطه‌ای رسیده که همه اتفاق نظر دارند؛ حق متوجه مردم است. هر چند به نظر بنده نیازی نبود که فریاد مردم بلند شود تا مسوولان امر متوجه این حق شوند. خوشبختانه آقایان، بدون استثنا سفرهای زیادی به خوزستان می‌کردند و وضع آنجا را می‌دیدند.

به دنبال اعلام قطعی تعلیق گفت‌وگوهای برجامی بین جمهوری اسلامی ایران و سایر اعضای باقی مانده در این موافقتنامه بین‌المللی از سوی مسوول تیم مذاکره ‌کننده هسته‌ای دولت دوازدهم و موکول شدن ادامه گفت‌وگوها احتمالی به تشکیل و آغاز به کار دولت سیزدهم، شرایط مختلفی در وضعیت طرف‌‌های غربی برجام حادث شده که باید مورد توجه قرار بگیرد.

به دلیل راهبردی و البته دلایل دیگر در دولت حسن روحانی ایجاد خط لوله گوره ـ جاسک با هدف رفع وابستگی صادرات نفت ایران به جزیره خارگ کلید زده شد که تاثیرات بسیار مهم استراتژیک در منطقه خلیج فارس و دریای عمان در پی خواهد داشت.

دادوستدها در بازار سهام در هفته گذشته با ایست ناگهانی ناشی از اعلام تعطیلات ۶روزه در پایتخت مواجه شد تا شاخص کل با دارا بودن دو روز کاری کمتر، رشد حدود نیم‌درصدی را به ثبت برساند. به این ترتیب، دماسنج بازار برای نخستین‌بار از نوروز سال جاری در سطحی بالاتر از ابتدای سال ایستاد. علاوه بر این، میانگین ارزش معاملات خرد روزانه در هفته گذشته از مرز ۷هزار میلیارد تومان عبور کرد که از روزهای متوسط ۱۰هزار میلیارد تومانی دی و بهمن ماه۹۹ فاصله دارد، اما از ابتدای اسفند تاکنون رکورد به شمار می‌رود.

جمله فوق که در ناآرامی‌های اخیر از زبان یک زن اهوازی بیرون آمد به "نماد" اعتراضات خوزستان تبدیل شد و این استان زرخیز و مظلوم را در صدر خبرهای داخلی و منطقه ای نشاند.