فقدان نرم‌افزارها و مدل‌سازهای شهرسازی در ارزیابی طرح‌های توسعه شهری در شهر تهران

در شهر تهران هرسال طرح‌های متعدد و متنوع امکان‌سنجی و همچنین طرح‌های توجیهی شهرسازی به‌منظور اخذ مجوزهای قانونی و ساخت‌وساز و توسعه کالبدی به شهرداری ارائه می‌گردد. این طرح‌ها در معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران و دبیرخانه کمیسیون ماده پنج تحلیل و ارزیابی می‌گردد. ارزیابی طرح‌ها در حال حاضر مبتنی بر تجربه و دانش کارشناسان و مدیران این مجموعه‌ها صورت می‌پذیرد.
تصویر فقدان نرم‌افزارها و مدل‌سازهای شهرسازی در ارزیابی طرح‌های توسعه شهری در شهر تهران

به گزارش سایت خبری پرسون، سیامک کاکاوند دکترای معماری و پژوهشگر در حوزه شهرسازی در یادداشتی اختصاصی برای پرسون نوشت: مدیریت شهری و متخصصان مرتبط تلاش می‌نمایند که در ارزیابی طرح‌ها فارغ از ابعاد کیفی و نظری به‌واسطه پیچیدگی‌ها و لایه‌های مختلف اطلاعاتی از نرم‌افزارها و مدل‌سازهای شهرسازی به‌منظور عارضه‌سنجی و پیش‌بینی تبعات و آثار طرح‌ها پس از اجرا بهره‌برداری نمایند. متأسفانه در سطح شهر تهران علی‌رغم وجود تجربه جهانی استفاده از نرم‌افزارهای و مدل‌سازهای جامع و هوشمند در پیش‌بینی آثار طرح‌ها پس از اجرا و راهبری در راستای تحقق‌پذیری چشم‌انداز و اهداف پیش‌بینی‌شده این ساختار و فرایند مؤثر و مطلوب موردتوجه قرار نمی‌گیرد و ارزیابی‌ها صرفاً وابسته به دانش شخصی کارشناسان و مدیران ذیربط و ذیمدخل است که موجبات ارزیابی‌ها و مصوبات پر مناقشه و چالش‌برانگیز کنونی گردیده است. نرم‌افزار اکسپرت چویس و سیتی اینجین دو مدل‌ساز پرکاربرد در حوزه شهرسازی هستند که در تحلیل و ارزیابی طرح‌های توسعه شهری مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. بدیهی است با عنایت به گستردگی طرح‌های امکان‌سنجی و گزارش‌های توجیهی در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران و حریم شهر، فقدان به‌کارگیری مدل‌سازها در تحلیل و ارزیابی طرح‌ها موجبات عدم شناخت و آگاهی از ابعاد مختلف شهرسازی و بروز خطاهای فاحش راهبردی، مدیریتی و تخصصی در تصمیم‌گیری‌ها و بار گزاری کالبدی و کنترل ابعاد عملکردی، ترافیکی، زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی ...خواهد گردید.

پیش‌بینی و بهره‌برداری از امکان تحلیل نرم‌افزارها و مدل‌سازها در سطح شهر و پروژه‌های موردی از مقیاس کلان و شهری تا مقیاس خرد و محلی اجتناب‌ناپذیر و غیرقابل‌چشم‌پوشی است. به‌عبارت‌دیگر در سطح شهر تهران مدیریت شهری نیازمند مدل‌سازی جامع و یکپارچه شهرسازی است که هر پیشنهاد کالبدی و عملکردی... را قادر به تحلیل و ارزیابی باشد و در فقدان این مدل‌ساز جامع و هوشمند عملاً طرح‌های شهری از امکان تحلیل و ارزیابی دقیق و پاسخگو برخوردار نخواهند بود. در وضعیت موجود حجم عظیم طرح‌های شهری، امکان‌سنجی‌ها و گزارشات توجیهی در فقدان نرم‌افزار و مدل‌ساز جامع شهری به شهرداری ارائه می‌گردد و متأسفانه شاهد صدور مجوزهای قانونی مشکل‌ساز و چالش‌برانگیز در سطح شهر هستیم. در صورت وجود مدل‌ساز جامع، آگاهی و اشراف نسبت به‌تبعات و آثار صدور مجوزهای قانونی قبل از اجرا، بر پیکره شهر قابل‌رؤیت و مشاهده است و به‌تبع این نرم‌افزارها و مدل‌سازها نقش و جایگاه ویژه‌ای در اصلاح برنامه‌ها و مدیریت مناسب و مطلوب تحولات کالبدی و عملکردی... شهر خواهد داشت.

برنامه TOD (توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی) در فقدان مدل‌سازهای جامع و پویا شهری

در حال حاضر موضوع TOD و شناسایی نقاط مستعد بار گزاری در شهر تهران توسط معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران پیگیری می‌گردد لیکن به دلیل فقدان زیرساخت و مدل‌ساز جامع شهری در تهران عملاً امکان ارزیابی و راستی آزمایی خروجی مشاوران منتخب که در سطح 22 منطقه فعال هستند برای مدیریت شهری وجود ندارد و ارزیابی‌ها صرفاً متکی به دانش و تجربه محدود کارشناسان و مدیران است. بنابراین مشاوران در ساختارها، سلایق مختلف و متفاوت این مطالعات را تدوین و تنظیم می‌نمایند و مدیریت شهری نیز در راستای ارزیابی و تصمیم‌گیری بهینه و صحیح تجهیز نگردیده و عملاً امکان مدیریت جامع موضوع را در سطح شهر ندارد. به نظر می‌رسد برابر با رویه‌های معمول، مدیریت شهری شهر تهران بدواً باید از نرم‌افزارها و مدل‌سازهای جامع، هوشمند و پویا را به خدمت گرفته و با اشراف و آگاهی نسبت به تعریف و پیشنهاد پروژه‌ها اقدام نماید. مطالعات در چارچوب نرم‌افزارها و مدل‌سازها تهیه، تنظیم و متعاقباً خروجی طرح‌ها مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. فقدان پیگیری فرایند مذکور موجبات پراکندگی و عدم انسجام طرح‌ها، عدم ارزیابی صحیح و دقیق و به‌تبع شکست و ناکارآمدی برنامه‌ها و طرح‌های شهری می‌گردد.

مدل‌سازهای حوزه حمل‌ونقل و ترافیک

حوزه حمل‌ونقل و ترافیک در سطح شهر تهران از مدل‌سازهای ایمسان و سینکرو به‌منظور ارزیابی و تصمیم‌گیری طرح‌ها و پیشنهادات بهره‌برداری می‌گردد. و طرح‌های مشاوران منتخب طرح‌ها نیز در چارچوب موردنظر و منطبق بر این نرم‌افزارها و مدل‌سازها تهیه و تکمیل می‌گردد و خروجی‌ها نیز به‌تبع، به‌راحتی و دقت قابل‌اتکا ارزیابی و صحت سنجی می‌گردد لیکن علی‌رغم وجود فرایند موثق و مؤثر مذکور در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک در حوزه شهرسازی که از پیچیدگی بیشتر و حوزه‌های مختلف و متعدد تشکیل گردیده است متأسفانه ارزیابی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها و مصوبات در فقدان فرایند مذکور بررسی و ارزیابی می‌گردد و در کل تصمیمات صرفاً به‌واسطه توصیفات و تجربیات کارشناسان مرتبط صورت می‌پذیرد و درنتیجه برنامه‌ها و طرح‌های چالش‌برانگیز و بحران‌ساز در فقدان نظام تحلیل و ارزیابی ساختار مند ونظامند همواره بر شهر تحمیل و عارض می‌گردد.

به‌عنوان‌مثال چنانچه طراحی مجتمع اداری، تجاری و مسکونی در موقعیتی از شهر توسط سرمایه‌گذار پیشنهاد گردد در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک با استفاده از نرم‌افزارها و مدل‌سازهای ایمسان در مقیاس خرد و سینکرو در مقیاس کلان با دقت و واقع‌نگری قابل‌اتکا موضوع بررسی و ارزیابی می‌گردد لیکن در حوزه شهرسازی تحلیل کالبدی،، عملکردی، زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مبتنی بر ساختار مدل‌سازها وجود ندارد و عملاً مدیریت شهری در هیچ‌یک از حوزه‌های فوق‌الذکر نظام و ساختار جامع، پویا و هوشمندی را به‌منظور مدیریت تحولات و تغییرات و به‌تبع ارزیابی طرح‌ها و پیشنهادات پیش‌بینی و تعریف ننموده است. درنتیجه همواره ما شاهد تصویب و اجرای طرح‌ها و پروژه‌هایی هستیم که در حوزه‌های مختلف، فضاهای شهری را با حجم عظیمی از مخاطرات و چالش‌ها روبرو می‌نمایند. لذا پیشنهاد می‌گردد بدواً مدیریت شهری شهر تهران نسبت به تعریف و استقرار نظام و مدل‌سازهای جامع، هوشمند و پویا شهرسازی که قادر به ارزیابی پیشنهادات و طرح‌های خرد و کلان در تمام حوزه‌ها باشند اقدام نماید و پس از اشراف و آگاهی جامع و نافذ در صورت الزام و نیاز، نسبت به تعریف طرح‌ها و برنامه‌ها اقدام گردد.

521265

سازمان آگهی های پرسون