ساخت سریع مسکن با کمک چینی‌ها!

زمان خرید خانه در تهران با فرض پس‌انداز یک‌سوم دریافتی فرد، حدود 84سال خواهد بود؛ این میزان انتظار برای خرید خانه‌ای ۸۰متری در منطقه۱۸ که متوسط قیمت هرمترمربع آن در مهرماه سال جاری 15میلیون و 300هزار تومان است. این در حالی است که متوسط قیمت هر مترمربع خانه در تهران طی شهریورماه امسال ۳۱میلیون و ۷۰۰هزار تومان بود که نسبت‌به ماه قبل ۲.۴درصد افزایش نشان می‌دهد.
تصویر ساخت سریع مسکن با کمک چینی‌ها!

به گزارش سایت خبری پرسون، برمبنای این قیمت حدود 179سال طول می‌کشد تا فردی در تهران خانه‌دار شود؛ البته که مدت زمان انتظار برای خرید خانه در کل کشور نیز ممکن است افزایش یابد. براساس گزارش مرکز در پاییز سال گذشته، متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی معامله‌شده در کشور با ۱۲سال و با متراژ ۱۰۸متر، حدود ۹میلیون تومان بود که نسبت‌به تابستان۹۹ و پاییز۹۸ به‌ترتیب افزایش ۲۴.۸ و ۱۱۳.۸درصدی داشته است. همچنین میانگین قیمت مسکن طی سال گذشته در کل کشور ١٥میلیون و ٢٠٠هزار تومان بوده است.

اگرچه با هر جهشی در مصالح ساختمانی، نرخ ارز یا هر سیاستی که به ضرر بازارها باشد، مدت‌زمان انتظار نیز افزایش می‌یابد. به نظر می‌رسد مدت‌زمان انتظار نه تنها برای خرید که برای اجاره مسکن نیز افزایش یابد؛ چراکه با وجود روند نزولی قیمت‌ها از مهر سال گذشته در بازار خرید و فروش، در بازار اجاره قیمت‌ها همچنان بر مدار افزایشی است. به نظر می‌رسد با افزایش مدت‌زمان انتظار برای خانه‌دار شدن و ناچاری افراد به اجاره‌نشینی، صاحبخانه‌ها نیز از فرصت استفاده کرده و نرخ‌های اجاره را افزایش می‌دهند.

ابراهیم رئیسی، رییس‌جمهور ایران برای پرکردن خلأ کمبود مسکن در کشور اعلام کرد که سالانه یک‌میلیون مسکن در کشور ساخته می‌شود و دولت برای اجرایی کردن آن با چین همکاری خواهد کرد؛ خبری که دو روز پیش به نقل از عضو کمیسیون عمران مجلس، اقبال شاکری اعلام شد. او ضمن بیان جزئیات نحوه محاسبه اقساط وام طرح جهش تولید مسکن از مذاکره با چینی‌ها برای ساخت مسکن خبر داده است. شاکری گفت: وزارت راه‌وشهرسازی با چهار تا پنج سازنده بزرگ کار را شروع می‌کند و این سازندگان نیز از انبوه‌سازان و شرکت‌های کوچک‌تر برای ساخت واحد‌ها استفاده خواهند کرد.

این موضوع اگرچه می‌تواند انتقاد‌ سازندگان داخلی را به همراه داشته باشد اما در صورت بهبود سرعت و فناوری ساخت مسکن مطابق استاندارد‌های روز دنیا، می‌تواند تحولی در سرعت و کیفیت ساخت مسکن کشور به وجود بیاورد. مذاکره با انبوه‌سازان چین برای ساخت مسکن در ایران در ادامه طرح مسکن ملی است که در دولت حسن روحانی مطرح شد و در دولت سیزدهم ماموریت انجام و اجرای این طرح به رستم قاسمی، وزیر راه‌وشهرسازی سپرده شد.

وزیر راه و شهرسازی هم هفته گذشته به وعده و برنامه دولت سیزدهم برای ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در دوره این دولت اشاره کرده و گفته بود: اکنون با توجه به اقدامات انجام شده و تفاهمنامه‌های امضا‌شده، عملا ساخت دو میلیون واحد مسکونی کلید خورده است. رستم قاسمی این خبر را در حاشیه جلسه شورای عالی مسکن داده و گفته بود: برای رسیدن به عدد چهار میلیون در ۴ سال، اینگونه نیست که سالی یک میلیون مسکن ساخته شود. برای حل مسئله زمان بندی مجبوریم تعداد زیادتری مسکن را شروع کنیم و برای آغاز کار، ۲ میلیون واحد مسکونی را در دستور کار قرار داده‌ایم.

وی با اشاره به نیازهای اجرایی و عملیاتی ساخت این تعداد مسکن، خاطرنشان کرد: باید مساله زمین را حل می‌کردیم که در قالب ایجاد بانک زمین پیشرفت خوبی داشتیم. بخش زیادی از این زمین‌ها از املاک دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد که این موضوع هم در حال پیشرفت است.

قاسمی گفت: در حال حاضر ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار واحد مسکونی در کشور ساخته می‌شود و حدود ۷۰۰ هزار واحد مسکونی کم داریم. جبران این کمبود با توجه به افزایش سن ازدواج و شرایط زندگی مردم، نیاز کشور است. به گفته وزیر راه و شهرسازی، سهم مسکن در هزینه سبد خانوار در روستاها ۱۸ درصد، در شهرها حدود ۳۲ درصد و در کلان شهرها حدود ۴۵ درصد است.

تجربه ساخت مسکن به دست کشورهای خارجی

البته ساخت مسکن با استفاده از پیمانکاران سایر کشورها موضوع جدیدی نیست و در دولت حسن روحانی نیز به دلایلی ازجمله سرعت و کیفیت بالاتر در ساخت و قیمت ارزان‌تر از کره جنوبی، ترکیه و اسپانیا کمک گرفته شده است؛ به‌طوری‌که در سال97 اعلام شد که در شهر پردیس 35هزار واحد دیگر با مشارکت شرکت‌هایی از این سه کشور ساخته شده است. به اضافه اینکه حدود 11سال پیش قرارداد ساخت 20هزار واحد مسکن را در شهر پرند با یکی از شرکت‌های ترکیه‌ای بسته شده و به گفته مشاوران وزارت راه‌وشهرسازی، این جزو نخستین پروژه‌هایی بود که با کیفیت ساخته شده و هم در اسرع وقت تحویل مردم شد.


ورود شرکت ترکیه‌ای «کوزو» به مسکن مهر نیز در دولت نهم و دهم حاشیه‌های زیادی داشت اما بعدها خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه این شرکت با مدیریت یک ترک‌تبار با قیمت ساخت پایین‌تر از سازندگان داخلی، پیمانکار مسکن ملی بهارستان در اصفهان شده است. به‌طوری‌که اصفهانی‌ها پیش از این نظرشان برای اجرای پروژه بر مبلغ متری ۴.۲میلیون تومان بوده و نهایتا پروژه با ۲.۸میلیون تومان در هر مترمربع به شرکت «کوزو» سپرده شده است.

چرا چینی‌ها؟

در این میان، حالا خبر از مذاکره با انبوه‌سازان چینی آمده است. به نظر می‌رسد به‌جز روابط خوب سیاسی بین ایران و چین، عامل دیگری که در این تصمیم دولت تاثیرگذار بوده است: شهرت چین در سرعت ساختن مسکن. اخبار مختلفی دراین‌باره تاکنون منتشر شده و همین چند وقت پیش ساخت یک ساختمان 10طبقه در یک شبانه‌روز ازسوی چینی‌ها بسیار خبرساز شد. به گزارش CNN یک شرکت چینی موفق شده کار ساخت و احداث این ساختمان را در مدت‌زمان ۲۸ساعت و ۴۵دقیقه به اتمام برساند. برای بسیاری این پرسش مطرح شده بود که راز سرعت شگفت‌انگیز سریع ساخت این ساختمان چه بوده است؟
این فناوری، سیستم‌های ساختمانی از قبل آماده‌شده پیشرفته‌ای است که در آن ساختمان با استفاده از مونتاژ واحد‌های مدولار کوچک کامل که در کارخانه ساخته شده‌اند ساخته می‌شود. سپس این واحد‌های پیش‌ساخته در ابعاد یک کانتینر به محل ساختمان منتقل، روی هم سوار شده و پیچ می‌شوند. در مرحله آخر به این ساختمان کاملا آماده اتصالات برق، آب اضافه می‌شود. حالا این پرسش مطرح می‌شود که آیا ساخت چین مشکل کمبود مسکن در ایران را حل می‌کند؟

شروط نتیجه‌بخش‌بودن ساخت مسکن به‌ دست‌چینی‌ها

موضوعی که از بیت‌الله ستاریان، کارشناس مسکن پرسیدیم. او می‌گوید: تجربیاتی در این زمینه از قبل زیاد داشتیم که دولت شرکت‌های خارجی را برای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن دعوت کند. در دولت محمود احمدی‌نژاد از شرکت‌های ترکیه‌ای و همچنین چین برای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن دعوت شده اما هیچ‌کدام به نتیجه نرسیدند اما حالا در دولت سیزدهم شاهد یک قدم دیگر هستیم و حرف از مذاکره با چینی‌هاست آن هم نه‌فقط در بخش سرمایه‌گذاری بلکه در زمینه ساخت مسکن.

ستاریان با اشاره به اینکه سرعت چینی‌ها در ساخت مسکن احتمالا برای دولت مهم بوده، توضیح می‌دهد: سرعت ساخت مسکن چین اگر بالاست، دلیلش این نیست که چینی‌ها تند می‌سازند و ایرانی‌ها کند، بلکه ساخت مسکن یک زنجیره چندین حلقه‌ای است. از طراحی تا مصالح ساختمانی و نحوه تکنولوژی و سیستم ساخت مهم است و چین با داشتن چنین امکاناتی توانسته سرعت ساخت را بالا ببرد.

به گفته او، سوال اصلی این است که آیا قرار است چین با خودش تمامی حلقه‌های زنجیره ساخت مسکن سرعتی را به ایران بیاورد؟ او اضافه می‌کند: اگر بخواهیم در زمینه ماشین‌آلات و مصالح بومی‌سازی کنیم 10سال طول می‌کشد. چون امکان ندارد چینی‌ها فقط با تخصص کلامی و با امکانات ما بتوانند همان کیفیت و سرعت ساخت مسکن‌های کشور خودشان را اجرایی کنند. اگر بخواهند هم تمامی تجهیزات و امکانات را بیاورند که ناممکن است. هزینه خیلی بالایی طلب می‌کند که از پس بودجه‌های دولتی برنمی‌آید و برای مردم بسیار گران تمام می‌شود.

ستاریان اضافه می‌کند: اکنون اینکه ورود انبوه‌سازان چین به ضرر سازندگان داخل است در درجه دوم اهمیت دارد و درجه اول امکان تحقق چنین تصمیمی است. ما در مقوله اینکه سازندگان داخل به خطر می‌افتند مشکلی نداریم چراکه مگر تا الان این سازندگان به نفع مردم و قیمت مصرف‌کننده کار کردند؟ اگر مشکل مسکن جامعه حل شود مهم نیست به دست چه کسی ساخته شده است. به اضافه اینکه درحال‌حاضر نیمی بیشتر از مشکلات خانوار‌ها تامین مسکن است و برای حل مساله مسکن اولین قدم ثبات اقتصاد کلان است که مردم قدرت خرید داشته باشند.

ورود چینی‌ها سنجیده باشد

اما حمید یاری، کارشناس مسکن این تصمیم را از منظر دیگری تحلیل می‌کند. او می‌گوید: در موضوع نیروی انسانی برای ساخت‌وساز وضعیت خوبی نداریم. یکی از ویژگی‌های خاص مسکن این است که از نظر سرانه اشتغال نسبت به سایر مشاغل پربارتر است و تقریبا افراد حرفه‌ای در آن حضور دارند. اما بخش بسیار زیادی از نیروی انسانی بدون هیچ‌گونه آموزش جذب بازار مسکن شدند؛ از قدیم این‌طور بوده که یک کشاورز یا روستایی به شهر آمده و کارگری می‌کرده؛ یعنی نیروی بدون علم هم جذب شده است. پس زمانی که قرار است کار به شرکت خارجی سپرده شود باید به این موضوع توجه کرد. او ادامه می‌دهد: موضوع دوم دانش فنی است که درحال‌حاضر در کشور وجود دارد و دانش سختی نیست. اگر در حوزه‌های دیگر مثل نفت این دانش فنی را جذب کنیم آمدن چینی‌ها خوب است اما در این حوزه دانش فنی کافی را داریم و به این نکته نیز باید توجه شود.

این کارشناس مسکن اضافه می‌کند: در دوره‌ای که شرکت‌های ترک آمدند دوره بدی نبود چون دولت می‌خواست در مدت‌زمان کم مسکن‌های زیادی بسازد، اما در کنار افرادی که در بخش مسکن کار حرفه‌ای می‌کردند عده‌ای به این دلیل که می‌خواستند عرضه زیاد شود وارد این بخش شده که اصلا سابقه تولید مسکن نداشتند و نمونه‌اش را در زلزله کرمانشاه دیدیم. در چنین فضایی نیاز به حضور شرکت‌های خارجی داریم.

یاری ادامه می‌دهد: اما بهترین حالت این است که دانش فنی و اصل کار را از آن‌ها بیاوریم اما نیروی انسانی پایه را از خود ایران بگیریم که این دانش در درون کشور شکل بگیرد؛ مثلا یک شرکت چینی در 24ساعت یک سقف می‌زند اما وقتی به ایران می‌آید باید زلزله‌خیزی ایران را در نظر بگیرد. پس دانش باید بومی شود یا خیلی از ساخت‌وسازهایی را که به‌صورت پیش‌ساخته است مردم ایران نمی‌پسندند که باید این موضوع را نظر گرفت.

این کارشناس مسکن می‌گوید: ورود چینی‌ها باید سنجیده باشد و قراردادهای شسته‌رفته با آن‌ها بسته شود. چینی‌ها سابقه خوبی در ادامه کار ندارند و نمونه‌اش را در آزادراه شمال و صنعت نفت دیدیم. معمولا تفاوت ترک‌ها و کشورهای دیگر با چینی‌ها این است که از نیروهای ایرانی استفاده می‌کنند اما چینی‌ها نیرو با خود آورده و هیچ ایرانی حق ندارد وارد شود. من این فضا و شرایط را خیلی نمی‌پسندم.

چند وقت پیش ساخت یک ساختمان 10طبقه در یک شبانه‌روز ازسوی چینی‌ها بسیار خبرساز شد. به گزارش CNN یک شرکت چینی موفق شده کار ساخت و احداث این ساختمان را در مدت‌زمان ۲۸ساعت و ۴۵دقیقه به اتمام برساند.

منبع: صبح نو

366140