احیای برجام

نخستین راهبرد سیاست خارجی سید‌ابراهیم رئیسی باید مساله بازگشت به مذاکرات وین و آغاز دور هفتم مذاکرات باشد، زیرا تابه‌حال شش مذاکره انجام شده و بنا به گفته حسن روحانی و محمد جوادظریف تقریبا یک توافق بیش از 95‌درصدی حاصل شده و جزئیات آن باقی مانده است.

‌‌اداره درست کشور بدون روابط خوب با دنیا و احیای برجام و عادی‌شدن روابط مالی و بانکی ما با دنیا امکان‌پذیر نیست. دولت آقای رئیسی و هر دولت دیگری هم اگر بر سر کار بود باید با ۱+۴ در زمینه بازگشت آمریکا و ایران به برجام به توافق برسند.

در ادبیات علوم اداری گفته می‌شود که در رژیم‌های ریاستیِ انتخابی سرنوشت موفقیت و شکست یک رئیس‌جمهور در 90 روز ابتدای دولت مشخص می‌شود. اگر در این مدت بتواند پایه‌های حکومت خویش را به‌خوبی مستقر کند، احتمال موفقیتش بیشتر است.

18 اردیبهشت سال 97 زمانی‌که ترامپ از برجام خارج شد تا امروز، کشور معطل مذاکرات نماند؛ یعنی در طول سه سال گذشته، کشور در ابعاد مختلف از جمله بخش صنعت، خدمات، کشاورزی و... به کار خودش ادامه داد. اینگونه نبود که همه‌چیز متوقف و دست‌ها بالا باشد تا ببینیم در مذاکرات و برجام چه می‌شود.

مذاکرات ایران و کشورهای 1+4 در وین به نقطه‌ای قابل اتکا رسید؛ ولی به‌ دلیل فرآیند انتقال قدرت در جمهوری اسلامی ایران و اینکه همه نگاه‌ها متوجه کابینه آقای ابراهیم رئیسی است، لذا این مذاکرات به خروجی قابل قبولی نرسید.

اقتصاد ایران به‌شدت از بی‌انضباطی اقتصادی رنج می‌برد و این بی‌انضباطی اقتصادی شامل سه بی‌انضباطی است. یک؛ بی‌انضباطی پولی که در سیستم بانکی داریم و شاخص آن حجم بدهی‌های معوق بخش خصوصی به سیستم بانکی است که رقم بسیار بالایی است.

عدم توافق بر سر احیای برجام اگرچه شرایط اقتصادی کشور را بدتر از این می‌کند ولی حداقل آن است که از آسیب‌های بیشتر به اقتصاد در صورت احیا و نقض دوباره برجام، جلوگیری می‌کند.

به دنبال اعلام قطعی تعلیق گفت‌وگوهای برجامی بین جمهوری اسلامی ایران و سایر اعضای باقی مانده در این موافقتنامه بین‌المللی از سوی مسوول تیم مذاکره ‌کننده هسته‌ای دولت دوازدهم و موکول شدن ادامه گفت‌وگوها احتمالی به تشکیل و آغاز به کار دولت سیزدهم، شرایط مختلفی در وضعیت طرف‌‌های غربی برجام حادث شده که باید مورد توجه قرار بگیرد.

واقعیت آن است که اگر به هر دلیلی دور هفتم مذاکرات وین در دولت روحانی پی گرفته نشود و احیای برجام تا زمان روی کار آمدن دولت رئیسی به تعویق بیفتد، بازنده اصلی آن جمهوری اسلامی ایران است.

مدیریت کشور در مقطع فعلی این امتیاز را دارد که با مخالفت یک جناح مثلا در مجلس یا قوه قضائیه و صداوسیما و مانند آن مواجه نخواهد بود، از این به بعد، هر تصمیمی که گرفته شود، مخالفی نخواهد داشت.

هدف یادداشت حاضر این است که نشان دهد وقوع یک اتفاق غیراقتصادی بسیار مهم و مثبت (یا منفی) چگونه می‌تواند نرخ تورم را از کانال تغییر جهت انتظارات، به سرعت کاهش (یا افزایش) دهد.