به گزارش سایت خبری پرسون، سیامک کاکاوند دکترای معماری در یادداشتی نوشت: با نگاهی به مجموعه پژوهش‌های صورت گرفته و مطالعات تطبیقی در خصوص طراحی نما در کشورهای دنیا مشاهده می‌گردد عموماً موضوع طراحی نما در این کشورها در قالب اسناد و کمیته‌های منظر مدیریت و ارزیابی می‌گردد و هر کشور حسب اقتضائات و نظام‌های حاکم بر شهرسازی و معماری نسبت به تعریف اسناد و کمیته‌های مختلف اقدام می‌نماید که در ذیل به پاره‌ای از آن‌ها اشاره می‌گردد.
شهر استانبول، کشور ترکیه
در شهر استانبول علاوه بر ضوابط و مقررات جاری در عرصه طراحی نماهای شهری و کمیته‌های تخصصی، به‌صورت موردی در خصوص بافته‌ای تاریخی ، طبیعی ، عرصه‌های ویژه شهری و همچنین کانون‌های گردشگری طرح‌های شهری تهیه و در ساختار مدیریتی کارآمد نسبت به ساماندهی و ارتقاء کیفی همه‌جانبه کالبدی و عملکردی و فرهنگی اقدام می‌نمایند. ازجمله این محدوده‌ها و طرح‌های تهیه‌شده می‌توان به طرح بندر گالاتا،طرح بندر حیدر پاشا و پروژه شهری کارتال اشاره نمود. به نظر می‌رسد در طرح جامع نماهای شهری در بخش سند قانونی تأکید ویژه‌بر احصا محدوده‌های نیازمند مداخله حداکثری و تهیه طرح در مقیاس معماری به‌منظور حفظ و احیا سرمایه‌های کالبدی و بصری شهر لازم و ضروری است . به طور مثال در بازار و یا میدان‌ها تاریخی و ارزشمند شهر، لزوم تهیه طرح در مقیاس خرد توسط مدیریت شهری بر ارائه صرف ضوابط و مقررات توصیه و تأکید می‌گردد. اتکا صرف بر ضوابط و یا تجربه و سلیقه کمیته‌ها در خلأ نظارت مؤثر و اثرگذار موجب مداخله فرو کاهشی و بی‌کیفیت در موضوع طراحی نماهای شهری و تضییع فرصت ارتقاء و بهبود طراحی و ساماندهی‌های لازم می‌گردد.
شهر کوالالامپور کشور مالزی
سند منظر و نمای شهری یکی از بخش‌های سند ساختاری شهر هست که خود موجب ایجاد یکپارچگی و پیوستگی در میان طرح‌ها و برنامه‌های شهر می‌گردد. پیش‌نویس طرح ساختاری و بخش‌های آن ازجمله منظر و طراحی نماهای شهری پس از تهیه به مدت نزدیک به 2 ماه در منظر عمومی و موردنظر خواهی و کسب آراء و نظرات مجموعه صاحب‌نظران، حرفه مندان، شهروندان قرارگرفته است. و پس از جمع‌بندی‌ها و اصلاحات و بازنگری‌های متعدد مصوب و ملاک عمل قرارگرفته است. ارتباط موضوع نما با ساختار شهر و ایجاد پیوستگی و ارتباط با موضوعات کلان و همچنین نظرسنجی‌ها و انجام اصلاحات از مشخصاتت بارز نظام مدیریتی شهر کوالالامپور هست در نظام طراحی نماهای شهری شهر تهران نیز تولید پیش‌نویس سند قانونی و شکل‌گیری ساختار با سامانه‌های مرتبط می‌تواند موردنظرسنجی و اصلاحات و بازنگری‌های لازم واقع گردد. پیگیری فرایند مذکور مانع طولانی شدن فرایند اصلاح و ارتقاء نظام و همچنین کارآمدی و اثربخشی می‌گردد. از طرف دیگر تعریف نظام در ساختار کلان مدیریت شهر به یکپارچگی و پیوستگی طرح‌ها به شکل مناسب و مطلوب خواهد افزود.
کمیته شهر پیتسبورگ
کمیته طراحی خیابان اصلی این کمیته که به منظور تشویق به توسعه‌های اقتصادی در مرکز تاریخی شهر پیتسبورگ تشکیل می‌شود بخشی از برنامه طراحی خیابان اصلی این شهر است که باهدف الهام بخشی در رشد کیفی بخش مرکزی شهر پیتسبورگ تشکیل‌شده است.. الزامات موردتوجه در کمیته شامل موارد زیر است: ارائه کمک مالی به‌منظور ایجاد انگیزه، یک‌بار برای هر یک از قطعه این خیابان انجام می‌شود.
هرگونه تغییر در ساختمان، تابلوها، نما، رنگ، سایبان و... می‌بایست با کاراکتر تاریخی مرکز شهر همخوانی داشته و مورد بازبینی کمیسیون تاریخی تکزاس قرار بگیرد. کلیه تابلوها باید توسط کمیته طراحی خیابان اصلی مورد تائید قرار می‌گیرد. کمک‌هزینه پرداختی زمانی که کل پروژه تکمیل شد باز پس گرفته خواهد شد و باید به تائید کمیته برسد. این کمک‌هزینه به ساختم آن‌هایی که اقدام به ساخت نموده‌اند تعلق نمی‌گیرد. پروژه می‌بایست پاسخگوی کد طراحی شهر پتسبورک و طرح جامع شهری باشد. هرگونه تغییری در 5 سال اول انجام اقدامات که مورد تائید کمیته نما نیست در نتایج بازپرداختی به برنامه خیابان اصلی تأثیرگذار خواهد بود.
کمیته بررسی طراحی معماری
این کمیته در بخشی از برنامه FIP که با هدف ارائه کمک‌هزینه مالی به بناهای موجود در محدودهای تاریخی تشکیل می‌شود که برای بناهایی مشخصاً برگزار می‌شود که تقاضای کمک مالی بیشتر از 10.000 دلار را داشته‌اند. در این پروسه بر اساس چک لیستی که نحوه امتیازدهی به طرح را مشخص کرده است، تمامی موضوعات ازجمله، نحوه جانمایی مصالح، هماهنگی و تضاد بین آن‌ها، سایبان، مبلمان، روشنایی، طراحی فضای سبز، بازشوها، تناسبات جداره، بالکن و... و نحوه پاسخگویی به ضوابط تعریف‌شده در مجموع امتیازی را به خود اختصاص می‌دهد که در صدور مجوز و تخصیص کمک‌هزینه مالی تأثیرگذار خواهد بود. با کسب حدنصاب امتیاز دریافتی، قبول یا رد تقاضای هر متقاضی پاسخ داده می‌شود.
شهر لندن انگلستان
مراحل تصویب و تائید عملیات ساختمانی در انگلستان زمانی انجام می‌شود که یکی از موارد زیر انجام‌شده باشد:ساخت یک بنای جدید یا بازسازی یک بنای موجود،گسترش و توسعه ساختمان ، تغییر مصالح بکار رفته در ساختمان ،نصب تغییر یا توسعه خدمات کنترل شده در ساختمان در انگلستان هم مجوزی که برای ساخت‌وساز صادر می‌شود درازای رعایت سندی ارائه می‌شود که با عنوان مقررات ساختمان 2010 شناخته‌شده است. مراحل صدور مجوز در انگلستان به شرح زیر است:
ارسال مدارک و اطلاعات موردنیاز توسط متقاضی، تشکیل جلسه بررسی مدارک، تائید مدارک پرداخت و عوارض بررسی طرح ، روند بررسی طرح‌ها آغاز می‌شود و تا زمانی که تائید نهایی شود ادامه می‌یابد
پرداخت عوارض، بررسی مجدد، ارسال به شورای شهر، دریافت مجوز هریک از بخش های: تاسیسات، مکانیک، برق و آب ، انجام بازرسی پرداخت عوارض، بازرسی انجام بازرسی‌های نهایی ،صدور مجوز
قوانین محکمی‌وجود دارد که به موجب آن‌ها سازنده‌ای که خانه‌ای را به قصد فروش به دیگری می‌سازد دارای مسئولیت جدی در مورد ایستایی، کارکرد و کیفیت اجزایی مختلف ساختمان است و عموماً تا ده سال مسئول رفع اشکالات اساسی آن است. بدون وجود چنین قانون حقوقی هیچ‌گونه حمایتی از خریداران واحدهای مسکونی نوساز انجام نمی‌شود و افزون بر آن ساختمان سازی تبدیل به یک حرفه تخصصی نخواهد شد لذا پیشنهاد می‌شود قانون خاصی تدوین و در آن «قانون مسئولیت سازندگان خانه‌های نوساز» تحت عنوان همه تکالیف قانونی سازنده و عوامل دخیل در کیفیت ساختمان نظیر فروشندگان مصالح و تأسیسات و تجهیزات نصب‌شده در ساختمان به‌روشنی تعیین شود.در یک جمع‌بندی کلی از فرآیند صدور مجوز در کشورهای خارجی و مقایسه آن با فرآیند مشابه آن در ایران، چنین برمی‌آید که درروند کلی بررسی و تائید مدارک مشابهت‌های بسیاری وجود دارد. و نکته قابل‌توجه در خصوص کمیته‌های بررسی نمای شهری این است که کمیته‌های نما در اروپا و آمریکا برای حوزه‌های ارزشمند تاریخی و با امکان مساعدت مالی توسط شهرداری انجام می‌شود که در آن صورت سخت‌گیری‌هایی نیز در خصوص تائید و تصویب و نحوه اجرا انجام می‌شود. از اصلی‌ترین دلایل سخت‌گیری در این کشورها، بازگشت سرمایه و جنبه مالی طراحی نما در معابرو جداره‌های ارزشمند است که فرآیند تخصیص مالی را با سخت‌گیری‌هایی مواجه می‌نماید.
با عنایت به ساختار مدیریت و هدایت موضوع طراحی نماهای شهری در دنیا به نظر می‌رسد در این کشورها کمیته‌ای مختلف بر اساس ضوابط و مقررات،الگوها،توصیه‌ها نسبت به ارزیابی طرح‌ها و پایش اقدامات عمل می‌نمایند. پیش‌بینی کمیته‌های تخصصی متفاوت به انضمام وجود اسناد هدایت‌گر شهری لازم و ضروری است. به عبارت دیگر نظام طراحی نما قابلیت و ظرفیت تعریف کمیته‌های متفاوت و سامانه‌های مرتبط و همچنین تولید ضوابط و مقررات، توصیه‌ها و الگوهای لازم را داشته باشد.
منبع: پُرسون
