آموزش ابتدایی مملکت بر آب سوار است

به گزارش سایت خبری پرسون، میرزا علی آیت اللهی در یادداشتی نوشت: در جوانی در سال ۱۳۵۹ به دلیل مسئولیتی که داشتم سری به مدارس می‌زدم. در یکی از روستاهای غرب شهر تهران وارد مدرسه‌ای شدم که کلاس ۵ پایه داشت و دانش‌آموزان دختر و پسر از کلاس اول تا پنجم در یک کلاس بودند و خانم معلم خیلی جوان و حق التدریسی آموزش آن‌ها را به عهده داشت. یکی از کلاس پنجمی‌ها را فرستادم پای تخته سیاه و از کتابشان چند لغت گفتم تا دیکته بنویسد. همه را غلط نوشت. با خود فکر کردم شاید لغت‌های سختی را انتخاب کرده ام. گفتم بنویس «دیروز» غلط نوشت. گفتم بنویس «امروز» نتوانست بنویسد!

از دو سه دانش‌آموز کلاس‌های ۴ و ۵ سوال پرسیدم هیچ بلد نبودند. نگاه شماتت باری به معلم بیچاره کردم و از کلاس خارج شدم. داشتم از مدرسه خارج می‌شدم تا بروم و عذر معلم را بخواهم که آموزگار محکم و قاطع مرا صدا کرد و دوباره به کلاس فراخواند. گفت سوال‌های دیکته را از کلاس اول هم بپرس و بعد قضاوت کن! طفلکی کلاس اولی‌ها همه چیز را به نحو احسن بلد بودند.

معلوم شد سال‌ها معلمین سپاه دانش به علت صعب العبور بودن راه روستا مدت کمی به مدرسه می‌آمدند و به شهرهای خود باز می‌گشتند، درس را با شیوه صحیح نمی‌گفتند (آموزش فرایندی است و نه دفعی و برای نهادینه شدن علم باید با پیوستگی و مرور دنبال شود) آن‌ها با بزرگان روستا ساخته بودند. (البته قصد اتهام سپاهیان دانش را ندارم چرا که اکثریت قریب به اتفاق این عزیزان دردمند و با وجدان کاری بودند و پایه‌گذار توسعه روستاها و شهرها هستند.) در پایان سال هم به همه دانش‌آموزان نمره قبولی می‌دادند و غائله اولیاء معترض هم وجود نداشت.

نکته مهم این بود که آموزش ناقص و بی‌کیفیت و تعطیلی‌های مداوم پایه علمی دانش‌آموزان را چنان تخریب کرده بود که حتی همکلاس بودن با کلاس اولی‌ها هم ضعف آموزشی آن‌ها را جبران نکرده بود.

ایام کرونا و آموزش مجازی بر ذهن و دانش کودکان خصوصا مدارس ابتدایی که زیربنای آموزش و تربیت و اجتماعی شدن در مدرسه‌شان باید در این دوران گذاشته می‌شد اثر نامطلوبی گذاشته است و تعطیلات برفکی و آلودگی هوا و... نیز آن را تشدید کرده است. اخیرا به حکم جبر روزگار در آستانه گذر از میانسالی با یکی از دانش‌آموزان کلاس چهارم همکلاسی شده‌ام و باید به او دیکته بگویم و ریاضی کارکنم. می‌بینم پایه علمی این طفلک که در یکی از مدارس دولتی شمال تهران هم درس خوانده در حد غیر قابل باوری ضعیف است به علاوه که هنوز مانند سابق کتاب‌های کلاس چهارم ابتدایی نسبت به کلاس سوم سختی بسیار بیشتری دارد و روش‌های طرح مباحث هم آن‌ها را پیچیده‌تر کرده ولی چون خود را در قالب متخصص تدوین کتاب درسی ابتدایی نمی‌بینم وارد جزئیات محتوای آموزشی نمی‌شوم.

برای نگارنده قطعی است اگر معجزه‌ای در دولت و آموزش و پرورش رخ ندهد ده سال آینده با نسلی مواجه خواهیم بود که جز اندکی از ایشان، بقیه از انجام ۴ عمل اصلی ریاضی و نوشتن دیکته و... عاجز خواهند بود.

آموزش و پرورش احتمالا فکر می‌کند که این عقب‌ماندگی‌ها آرام آرام در سال‌های بعد جبران می‌شود در حالی که چنین نیست و پایه ضعیف ریاضی و ادبیات جز با بازسازی و نوسازی جبران نخواهد شد. سال تحصیلی فعلی رو به پایان است و آموزش و پرورش هنوز هم فرصت برنامه ریزی برای مرور اساسی (نه مختصر) پایه‌های قبلی در ایام باقیمانده سال تحصیلی فعلی ولو به میزان اندک را دارد. ولی ضرورت دارد به طور جد برای سال تحصیلی آینده برنامه ریزی لازم برای آموزش جبرانی داشته باشد و این مهم بدون تصدی متخصصین در راس آموزش و پرورش و صرف بودجه مستقل برای آموزش جبرانی ممکن نیست.

فعلا هیچ کدام از دو مورد فوق را نمی‌بینم.

منبع: آفتاب یزد