قهوه نیز مانند بسیاری از نوشیدنی‌های دیگر، دارای خواص، فواید و مضراتی است که در این مقاله می‌خواهیم به شرح آنها بپردازیم، اما درمجموع می‌توان گفت قهوه یک نوشیدنی سالم است که مصرف معمول آن می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.
شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد و با جستجو در اینترنت به پاسخ‌های متفاوتی که به این سوال داده شده است مواجه شده باشید!
برخی به دلیل خواص آنتی اکسیدانی بالای قهوه، این نوشیدنی را برای سلامتی مفید می‌دانند و برخی دیگر به دلیل عوارضی از جمله تپش قلب، خواص انواع قهوه اسپرسو، ترک و فرانسه را در نظر نگرفته و این نوشیدنی را مضر می‌دانند. در این مقاله قصد داریم پاسخ این سوال را به روشنی بیان کنیم.
قهوه می‌تواند انرژی شما را بالا ببرد و شما را هشیارتر کند
قهوه باعث می‌شود کمتر احساس خستگی کنید و هشیاری شما را بالا می‌برد. این خاصیت به خاطر وجود یک ماده‌ی محرک در قهوه به نام کافئین است که در واقع، رایج‌ترین ماده‌ی روان‌گردان در دنیا است.
به عبارت ساده، پس از نوشیدن قهوه، کافئین جذب جریان خون می‌شود. این ماده پس از عبور از ایست بازرسی مغز، به سیستم اعصاب مرکزی می‌رسد. کافئین پس از ورود به سیستم اعصاب مرکزی، به سراغ آدنوزین (عامل احساس خستگی و خواب‌آلودگی) می‌رود و مانع فعالیت آن می‌شود. کافئین سبب افزایش تولید نوراپی‌نفرین و دوپامین می‌شود. نوراپی‌نفرین برای حفظ دقت، کنترل احساسات، یادگیری و ادراک ضروری است و دوپامین عامل توانایی، انرژی و لذت است.
آزمایش‌های کنترل شده‌ی بسیار روی انسان‌ها، نشان می‌دهد قهوه، جنبه‌های مختلفی از عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد، برای نمونه: حافظه، خلق و خو، هشیاری، انرژی، زمان واکنش و عملکرد شناختی.
خاصیت قهوه در تقویت حافظه کوتاه مدت
دومین خاصیت مهم انواع قهوه اسپرسو، فرانسه و ترک تقویت حافظه کوتاه مدت است.
بر اساس تحقیقی که گروهی از محققان اتریشی بر روی دانشجویان داوطلب انجام دادند مشخص شد حافظه کوتاه مدت داوطلبانی که روزانه ۱۰۰ میلی گرم کافئین (میزان کافئین موجود در یک فنجان قهوه) دریافت می‌کنند عملکرد بهتری نسبت به سایر دانشجویان دارد.
در این آزمایش در رابطه با نحوه‌ی دقیق عملکرد کافئین بر روی مغز اطلاعات دقیقی به دست نیامد اما آنچه مشخص شد تاثیر کافئین بر روی قسمت‌های خاصی از مغز است که تاثیر مستقیم در حافظه کوتاه مدت و افزایش عملکرد مغز دارد.
قهوه می‌تواند اثرات چربی سوزی داشته باشد
آیا می‌دانستید کافئین تقریبا در تمام مکمل‌های چربی سوزی موجود در بازار، وجود دارد؟ یک دلیل خوب برای این ادعا هست: کافئین یکی از معدود مواد طبیعی است که خاصیت چربی‌سوزی آن، در عمل، اثبات شده است. مطالعات متعدد نشان می‌دهد کافئین می‌تواند میزان سوخت و ساز بدن را ۳ تا ۱۱ درصد بالا ببرد. مطالعات دیگر حاکی از آن است که کافئین دقیقا می‌تواند چربی‌سوزی را به اندازه‌ی ۱۰ درصد در افراد چاق و ۲۹ درصد در افراد لاغر، افزایش دهد. هرچند، این امکان وجود دارد که با مصرف طولانی‌مدت قهوه، این اثرات کم شود.
عملکرد فیزیکی را به طور چشمگیری بهتر می‌کند
کافئین، سیستم عصبی را تحریک می‌کند و این کار سبب می‌شود، سیگنال شکستن چربی بدن به سلول‌ها فرستاده شود.
اما کافئین سطوح اپی‌نفرین (آدرِنالین) خون را نیز بالا می‌برد. بدن انسان به وسیله‌ی افزایش آدرنالین، به استرس‌های فیزیکی و احساسی، پاسخ می‌دهد که به آن پاسخ «جنگ یا گریز» می‌گویند.
کافئین به سلول‌های چربی دستور می‌دهد چربی بدن را بشکنند. این چربی‌‌ها در قالب اسیدهای چرب آزاد و منبع سوخت، وارد جریان خون می‌شوند که به جز مغز، ماهیچه‌های قلبی و اسکلتی، اسیدهای چرب را ترجیح می‌دهند.
با وجود این آثار، عجیب نیست کافئین بتواند عملکرد فیزیکی را به طور میانگین ۱۲-۱۱ درصد، بالا ببرد. پس، منطقی است نیم ساعت قبل از بیرون رفتن از خانه و شروع روز کاری، یک فنجان قهوهی غلیظ نوش جان کنید.
کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی
از جمله دیگر خواص قهوه اسپرسو، ترک و فرانسه، کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی است. بر اساس مطالعه‌ی دیگری که در رابطه با مصرف قهوه در کشور هلند بر روی ۳۷،۰۰۰ نفر طی مدت ۱۳ سال انجام شد مشخص شد مصرف روزانه ۲ تا ۴ فنجان قهوه (بدون توجه به نوع اسپرسو، کاپوچینو، امریکانو، فرانسه و ترک) خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را به میزان ۲۰ درصد کاهش می‌دهد. البته این نکته را فراموش نکنید که هنگام خرید قهوه به فروشنده اعلام کنید که تصمیم دارید از چه وسیله‌ای (موکاپات، دستگاه اسپرسوساز، فرنچ پرس، دستگاه فرانسه ساز، قهوه جوش و جذوه) برای تهیه قهوه استفاده کنید.
یکی از خواص اصلی انواع قهوه جلوگیری از التهاب است و همین موضوع سبب می‌شود مصرف قهوه صدمات شریانی ناشی از التهابات را کاهش داده و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کاهش یابد.
کاهش خطر ابتلا به سرطان
قهوه سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان می‌شود، همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده در دانشکده بهداشت هاروارد مشخص شده است که زنانی که در روز حداقل ۴ فنجان قهوه می‌نوشند به میزان ۲۵ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به انواع سرطان کبد، روده بزرگ، سینه و آندومتر قرار می‌گیرند. یکی از دلایل این موضوع خاصیت ضد التهابی قهوه است.
کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
یکی از خواص ویژه‌ی قهوه‌های فرانسه، ترک و اسپرسو کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۰۹ انجام شد مشخص شد مصرف روزانه چهار فنجان قهوه خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به میزان ۵۰ درصد کاهش می‌دهد.
از جمله عللی که دانشمندان برای این موضوع بیان کرده‌اند خاصیت ضد التهابی قهوه، اسید کافئیک موجود در قهوه و محافظت از سلول‌های تولید کننده انسولین توسط قهوه است.
خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را پایین می اورد
پس از آلزایمر، بیماری پارکینسون دومین بیماری رایج در حیطه‌ی عملکرد مغز است. این بیماری در اثر مرگ سلول‌های ترشح‌کننده‌ی دوپامین (یک انتقال‌دهنده‌ی عصبی) به وجود می‌آید. مانند آلزایمر، برای پارکینسون هم هیچ درمان شناخته شده‌ای وجود ندارد که این امر اهمیت پیشگیری از آن را دو چندان می‌کند.
طبق مطالعات انجام شده، مصرف قهوه خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را بین ۳۲ تا ۶۰ درصد کاهش می‌دهد.
در این مورد، به نظر می‌رسد خود کافئین به وجود آورنده‌ی این اثر است. بنابراین، کسانی که قهوهی بدون کافئین مصرف می‌کنند از ریسک پارکینسون در امان نیستند.
می‌تواند سبب افزایش عمر شود
با در نظر گرفتن اینکه قهوه احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را کاهش می‌دهد، منطقی به نظر می‌رسد که منجر به افزایش عمر انسان شود.
در واقع، تحقیقات مشاهده‌ایِ بسیاری حاکی از آن است که خطر مرگ در دوستداران قهوه کمتر است.
در دو مطالعه‌ی بسیار گسترده، نوشیدن قهوه به مدت ۱۸ تا ۲۴ سال، با ۲۰ درصد کاهش خطر مرگ و میر در مردان و ۲۶ درصد در زنان، همراه بود.
این اثر به ویژه در مبتلایان به دیابت نوع ۲ قوی‌تر است. در یک مطالعه‌ی ۲۰ ساله روی بیماران دیابتی که قهوه می‌خوردند، مشاهده شد که میزان مرگ و میر در آنها، ۳۰ درصد کاهش یافت.
قهوه در رژیم غذایی غربی، بزرگترین منبع آنتی‌اکسیدان‌ها محسوب می‌شود
در فرهنگ غربی، برای کسانی که از رژیم غذایی استاندارد پیروی می‌کنند، قهوه سالم‌ترین جنبه‌ی این رژیم محسوب می‌شود. دلیل این امر، وجود مقادیر سرشار آنتی‌اکسیدان در قهوه است. آنتی‌اکسیدان‌ها نقش مهمی در پیشگیری از سرطان، پیری پوست و غیره دارند. در واقع، بررسی‌ها نشان می‌دهد که اغلب مردم، بیش از میوه‌ها و سبزی‌ها، از قهوه، آنتی‌اکسیدان دریافت می‌کنند.
