محسن جلیلوند، کارشناس مسائل بینالملل در خصوص وضعیت مذاکرات برجام در دولت بعدی به خبرنگار سایت خبری پرسون، گفت: در دولت بعدی اتفاق خاصی رخ نمیدهد؛ آمریکا اعلام کرده که قصد تشدید تحریمهای ایران را دارد؛ آنها عجلهای برای احیای برجام ندارند و از شرایط نامتوازن اقتصادی و فشار بر ایران اطلاع دارند.
جلیلوند تصریح کرد: برگ برنده ایران افزایش تولید اورانیوم غنی شده است؛ اگر این میزان از حدود 60 درصد به 90 درصد افزایش یابد، طبق پیشبینی وزارت خارجه و اندیشکدههای آمریکایی، فاصله ایران برای ساخت بمب اتم به 2 تا 3 هفته کاهش مییابد. به همین دلیل آمریکا خواستار رفع این موضوعات هستند؛ ضمن این که روسها و چینیها نیز تمایلی به غنی سازی 90 درصدی توسط ایران ندارند و ایران را تحت فشار قرار دادند تا در حدود همین 60 درصد بماند.
وی ادامه داد: به دلیل مشکلاتی که ایران با آن درگیر است؛ مانند مسئله آب در خوزستان، اعتراض کارگران، افزایش قیمت سیمان و کمبود برق، اندیشکدههای آمریکایی معتقد به تاب آوری اقتصاد ایران تا پایان تابستان میباشند. میزان نقدینگی و تورم در ایران سبب شده که آمریکاییها از موضع بالا به مذاکرات نگاه و امتیازات بیشتری از ایران درخواست کنند.
این استاد دانشگاه افزود: در شرایط کنونی برای ایران دو راه حل وجود دارد که انتخاب میان افزایش تعداد سانتیفیوژها و یا دستیابی به یک توافق است. این امکان نیز وجود دارد که ایران همزمان با پیگیری توافق هستهای، برنامه هستهای خود را نیز شتاب دهد. البته برای هر کدام از این موارد، خط قرمزهایی وجود دارد. از طرفی افزایش تحریمها نیز در اختیار و گزینه آمریکا است.
جلیلوند در خصوص تفاوت رفتار تیم دولت بعدی در مذاکرات گفت: همان طور که رهبری اشاره کردند، اصولا دولتها در سیاست خارجی ایران چندان نقش ندارند و مجری هستند. شورای امنیت ملی، سیاست خارجی ایران را تعیین میکند، هر چند که رئیس جمهور رئیس این نهاد است، اما تا زمانی که به امضای رهبری نرسد، اعتباری ندارد.
وی با تأکید بر این که دولت جدید ارتباطی با برنامه هستهای ندارد؛ گفت: تفاوتی ندارد ادامه مذاکرات توسط تیم سیاست خارجی دولت جدید و یا مانند دورههای گذشته قبل از دولت روحانی، توسط شورای امنیت ملی انجام شود؛ زیرا آنها صرفا مجری هستند.
این کارشناس مسائل بینالملل بیان کرد: در حال حاضر ابتکار عمل در اختیار جمهوری اسلامی ایران است؛ روسیه از 60 میلیون واکسنی که قرار بود ارسال کند، صرفا 2 میلیون دوز واکسن به ایران داده و یا هند هیچگونه واکسنی به ایران نداد؛ این کشورها تحت فشار آمریکاییها از دادن واکسن به ایران اجتناب کردند.
جلیلوند گفت: ایران علاوه بر موضوع هستهای، برگ برندههایی همچون یمن، سوریه، لبنان و عراق را نیز در اختیار دارد. اما مسئله اصلی وضعیت معیشتی مردم ایران است که از سوی طرفهای غربی در حال رصد است. درست یا غلط طرفین باید تصمیم بگیرند؛ در سیاست خارجی در نهایت باید یکی از طرفین ریسک کند.