کمبود آب

موضوع کمبود منابع آب در کشور که باید از آن به یک ابرچالش یاد کرد، حال و آینده کشور را به مخاطره انداخته است.عوامل متعددی در ایجاد این ابرچالش نقش داشته‌اند که مهم‌ترین آن سوءمدیریت و عدم وجود یک راهبرد مشخص و بلندمدت در استفاده و بهره‌برداری بهینه از منابع آبی بوده است.

سال‌هاست که همه این را می‌دانند حال ایران خوب نیست؛ به ویژه روسای جمهور چند دهه گذشته اما هیچ یک برای حل این وضعیت نابسامان راه به جایی نبردند حتی با اقدامات خود حال ایران بیمار را وخیم‌تر کردند.

مدت‌هاســت که تعــدد، عنــوان و ابعــاد چالــش‌های کشور در نهادها و قوای مختلــف پذیرفته شده و امروز همه نسبت به چالش‌های موجــود در کشور صحبت می‌کنند.

در این ایام مسئله آب در خوزستان سرتیتر همه اخبار و روزنامه‌هاست. این موضوع تازگی ندارد. چندی پیش مسئله آب سیستان و بلوچستان در صدر اخبار قرار داشت.سیل سال 98-97 هم به همچنین.

حالا که کل کشور ندای اعتراض خوزستان را شنیدند و خیلی‌ها به فراخور شرایط خود واکنش نشان دادند و نسبت به زوایای مختلف این معضل موضع گیری کردند، باید تلاش کرد یکی از ریشه‌های اصلی این چالش در گیر ودار کمک رسانی‌ها گُم و کمرنگ نشود.

بحران بی‌آبی در خوزستان پس از ناآرامی‌های گسترده در این استان و کشته شدن چند جوان وتوجه نسبی مسوولان و آزاد‌سازی بیش از برنامه آب سدها و خصوصا آب کرخه (که خود ممکن است درآینده نزدیک بحران‌ساز باشد) و گسیل تانکرهای آب به سوی 700 روستای بی‌آب احتمالا تا حدی فروکش کرده باشد.

درحالی‌که خوزستان در بی‌آبی دست‌‌وپا می‌زند و کرمان اسیر سیل شده و بحران فرونشست زمین تهران و آتش‌سوزی جنگل‌ها و انواع بحران‌های محیط‌زیستی، بسیاری از شهرها و روستاهای ایران را تهدید می‌کند، رئیس‌جمهوری در روزهای پایانی دولتش معضل کمبود آب و مشکل قطع برق را به گردن خشک‌سالی انداخته، آن هم با پسوند واژه مثبت «بی‌نظیر»!

مسائل خوزستان به نقطه‌ای رسیده که همه اتفاق نظر دارند؛ حق متوجه مردم است. هر چند به نظر بنده نیازی نبود که فریاد مردم بلند شود تا مسوولان امر متوجه این حق شوند. خوشبختانه آقایان، بدون استثنا سفرهای زیادی به خوزستان می‌کردند و وضع آنجا را می‌دیدند.

خوزستان ویژه‌ترین منطقه و استان کشور است. از هر جهت ویژه است. اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، جغرافیایی و طبیعی و فرهنگی، و ۸سال منطقه جنگی بودن؛ با دیگر استان‌های کشور تفاوت دارد. مشکلات آن نیز متأثر از عوامل گوناگون است، ولی به نظر می‌رسد که مهم‌ترین مساله استان سلطه نگاه غیر محلی و نه ملی بر استان است.

بحران آب در ایران، ایده‌های رادیکالی را به ذهن مدیران کشور متبادر کرده است که یکی از آنها، کاهش تولیدات کشاورزی در ایران، یا به عبارتِ خودمانی، تعطیل کردن کشاورزی در ایران است. اما برای کشوری که حدود ۲.۵ میلیون نفر از جمعیت آن با کشاورزی امرار معاش می‌کنند، آیا ایده‌های شبیه به این اساساً ممکن است؟