برجام

بر اساس بیانیه‌ای که پس از اجلاس رهبران کشورهای گروه ۷ منتشر شد، آنها برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را برای حل دیپلماتیک موضوع هسته‌ای ایران مفید اعلام کردند.

رئیس سازمان انرژی اتمی در واکنش به اظهارات گروسی مبنی بر اینکه بعید است در ماه‌های آینده برجام تعیین‌تکلیف شود گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مسئول مذاکرات نیست و این مسئولیت به عهده گروه ۵+۱ است.

برجام مُرد اما منطق برجام هنوز زنده است. این منطق معیوب همان سیاست اعمال فشار به ایران و مذاکره برای امتیازگیری از ایران است؛ دست‌کاری در بازار ارز ایران در زمستان 1401 مثل موارد گذشته با همین منطق انجام شد.

یکی از اعضای دموکرات سنا گفت که شرمن معاون وزیر امور خارجه آمریکا از این فرصت برای به‌روزرسانی اطلاعات سناتور‌ها در مورد اوضاع مذاکرات با ایران استفاده خواهد کرد. او بدون توضیح بیشتر گفت: «در مذاکرات هسته‌ای پیشرفت‌هایی حاصل شده است.»

حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان در گفت وگو با ایرنا از مسیر فنی میان تهران و وین راضی است و می گوید در مسیر فنی پیشرفت‌های خوبی حاصل می‌شود و طرفین ابراز رضایت می‌کنند ، البته تبادل هیئت‌ها بدون این که رسانه‌ای و هیاهو شود میان ایران و آژانس جریان دارد.

هدف روحانی از بازخوانی تاریخ، عبرت گرفتن از برجام است یا بازسازی روند خسارت‌بار آن؟

روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشتی توصیه هایی به ابراهیم رئیسی و تیمش ارائه کرد.

یک نشریه آمریکایی در گزارشی با اشاره به اهمیت توافق هسته‌ای در نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران و راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای آن، مدعی شد که با توجه به موانع فنی ایجاد شده و شرایط وخیم‌تر سیاسی، احیای این توافق پس از خروج آمریکا از آن سخت‌تر شده است.

رئیس جمهور سابق کشورمان برای چندمین بار اظهاراتی در خصوص «امکان توافق احیای برجام در اسفند ۱۳۹۹» مطرح کرده است؛ راستی آزمایی و صحت‌سنجی این ادعا می‌تواند به ثبت واقعیت در خصوص یکی از اتفاقات مهم در تاریخ سیاست خارجی کشورمان کمک کند.

وزیر امور خارجه کرواسی ضمن تاکید بر روابط سنتی و دوستانه با ایران، گفت: از توسعه همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف طی سال‌های اخیر خوشحالیم.

اهل فن به خوبی می‌دانند که این قبیل فضا‌سازی‌ها و بهانه گیری‌ها نشانه ناراحتی و عصبانیت است. چرا که هر زمان آمریکا و اسرائیل از سوی ایران تحقیر شده و سیلی می‌خورند، جیغ افراطیون مدعی اصلاحات در داخل نیز بلند می‌شود.

ایجاد تعادل و توازن در روابط خارجی کشور، سنگین‌نکردن ناموزون وزنه تعادلی سیاست خارجی به سمت شرق یا غرب و بازی متعادل با کارت همه کشورها و قدرت‌های اثرگذار بین‌المللی به منظور ایجاد رقابت بین آنها برای همکاری با ایران و بهره‌گیری حداکثری از توافقات راهبردی با روسیه و چین، از دیگر اولویت‌های راهبردی سیاست خارجی ایران در سال ۱۴۰۲ است.

از آنجاییکه ریشه مشکلات اقتصادی کشور سیاسی است، بنابراین دولت باید با اتخاذ دیپلماسی متوازن به تعامل با کشورهای غربی بپردازد تا بتواند گره برجام را باز کند. با توفیق مجدد در برجام، بسیاری از تحریم‌ها لغو می‌شود، روابط دیپلماتیک با کشورهای غربی عادی‌سازی می‌شود مطالبات بلوکه شده کشور آزاد شده و ارزآوری به کشور فزونی می‌یابد. یکی از عوامل جدی در کنترل نرخ تورم، جذب سرمایه‌گذاری خارجیست.

از بررسی شرایط کنونی درباره معاهده برجام، برمی‌آید که هر دو طرف فعلاً سیاستی را پیش گرفته‌اند تا از یکسو «پایان گفتگو» درباره برجام تلقی نشود و از سوی دیگر با رصد مجموعه شرایط در حالی‌که برجام به نفس، نفس افتاده است، همچنان روزنه دستیابی به توافق نهایی مسدود دیده نشود!

نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعتقاد دارد برجام دیگر آن اهمیت قبلی خود را ندارد و اگر روزگاری غربی ها می خواستند با برخی از فشارها برجام را به ایران بفروشند، اکنون تغییراتی حاصل شده که اروپا و آمریکا نیازمند همراهی کردن جمهوری اسلامی برای توافق کردن بر سر برجام هستند.

آنچه در جنگ روسیه علیه اوکراین بدیهی است اینکه غربی ها بودند که متضرر شدند و به همین دلیل هم در مجمع نمایندگان فرانسه یعنی در پارلمان فرانسه و هم در کنگره آمریکا اعتراضاتی علیه حمایت آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ماکرون شده و یکی از سناتورهای آمریکا گفته که مسئله اوکراین مربوط به اروپاست و ما نباید خیلی دخالت در این قضیه بکنیم و این چک سفیدی که داریم به زلینسکی می دهیم، می تواند در آینده به زیان ما تمام شود.

بعد از وارد شدن شوک‌های متعدد غافلگیرانه ایران به آمریکا از جمله پیشرفت‌های صنعت هسته‌ای و قدرت موشکی و دفاعی و شراکت‌های راهبردی با روسیه و چین و توافق با عربستان و حرکت رو به پایان جنگ یمن و همچنین کاهش تولید نفت اوپک بدون اذن و اراده آنها، شاید زمان آن رسیده که اگر قرار به احیای برجام هم باشد، باید بدون حضور و نقش آمریکا صورت گیرد و آن هم با تجربه قبلی در توافق غافلگیرکننده با برزیل و ترکیه!

وزارت امور خارجه کشورمان به رهبران گروه هفت گفت: اتهام‌زنی به ایران صرفاً فرافکنی غیرمسئولانه برای توجیه کردن ماهیت اخلالگرانه و ثبات زدای حضور نظامی آمریکا در منطقه است.

تنش‌زدایی در روابط منطقه‌ای ایران و عربستان سعودی باعث شده است امیدواری‌ها به کاهش تنش در روابط تهران با تروئیکای اروپایی نیز افزایش پیدا کند. برخی نشانه‌ها حاکی از تقویت تماس‌ها بین مقامات ایران و نروژ است که اسلو را به پرچم‌دار میانجی‌گری تبدیل کرده است.