یادداشت‌ها

جهان قاعده‌مند آفریده شده است. هر ملتی که این قوانین را شناخت و پایبندی نشان داد، به ‌اندازه پایبندی‌اش، اقتدار پیدا می‌کند، اما اگر نشناسد یا ملتزم نباشد، نسخه ضعف خود را پیچیده است.
واژه‌ها بازنمایی‌کننده‌ و ابزار اندیشه و شناخت به‌ شمار می‌روند. برخی واژه‌ها نمایانگر مفهوم(پنداره) و برگرفته از بنیان‌هایی دیرپا و ریشه‌ای هستند. هویت(شناسه) یکی از آن مفهوم‌هایی است که در پی خود لایه‌ها یا دسته‌بندی‌هایی از جمله هویت فردی، کاری/سازمانی، جنسیتی، خانواده/خویشاوندی، قومی‌ و ملی‌ را به همراه می‌آورد.
توانمندسازی مفهومی است که در دهه‌های گذشته از طرف سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان و مدیران اجرائی مورد توجه قرار گرفته است و اکثر سازمان‌های دولتی و غیردولتی هرساله بخشی از سرفصل‌های برنامه و بودجه‌ای خود را به این مفهوم اختصاص می‌دهند.

اقتصاد ایران در شرایط سختی قرار داشته و فضای کسب و کارها تحت تاثیر عدم نتیجه در مذاکرات برجامی به‌همراه دستورالعمل و بخشنامه‌های جزیره‌ای با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند.
هربار که امیدی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات و احیای برجام شکل می‌گیرد، به نوعی این امید با مشکلاتی مواجه می‌شود و تازه‌ترین این موارد را می‌توان مذاکرات دوحه دانست که امیدی شکل گرفت که برجام بعد از وقفه‌ای که در مذاکرات پیش آمده بود، نهایتا احیا شود.
مدتی پیش کارشناس معاونت اجتماعی یکی از نهادها در تماسی تلفنی چند پرسش مطرح کرد که محور اصلی‌اش این بود که «چرا در سال 98 به دنبال افزایش قیمت بنزین، ناآرامی در کشور ایجاد شد

در دهه 1350 ممتازترین دانشجویان وارد دانشگاه‌های کشور می‌شدند و عموما فرزندان خانواده‌های ثروتمند که در دانشگاه‌های ایران پذیرفته نمی‌شدند، برای ادامه تحصیل به کشورهای صنعتی، به‌ویژه آمریکا و انگلستان می‌رفتند.

در راستای اجرای قانون تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب‌وکار، آزمون کارآموزی وکالت توسط مرکز موضوع ماده ۱۸۷ تحت عنوان آزمون فوق‌العاده برگزار شد. پس از مدتی سخنگوی محترم مرکز مصاحبه‌ها و اظهارنظرهایی عجیب را کرد که منتهی به بیانیه‌ای بی‌سابقه از سوی نمایندگان محترم مجلس شد. در این‌خصوص چند مطلب قابل ذکر است.
در این روزها، سخن از جدایی بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز از کانون هویتی خود یعنی دانشکده قدیمی در همسایگی دیوار به دیوار حافظ بر سر زبان‌هاست و چنین تصمیمی و زمزمه‌های آن دل دوستداران ادبیات، حافظ و هویت فرهنگی و ادبی ایران را برمی‌آشوبد.
این روزها نوجوان‌ها سر زبان‌ها افتاده‌اند و ماجرای بلوار چمران شیراز هم به این جریان دامن زده است.
مسائل حول محور مذاکرات احیای برجام که اخیرا دور تازه‌ای از آن در دوحه قطر برگزار و به اتمام رسید با پیچیدگی‌هایی همراه است و همین پیچیدگی‌ها نیز باعث شده تا مذاکرات حداقل در دوحه به نتیجه نرسد.
خوب، بد، زشت سه گانه ای در مثلث دولت، تولید و قانون است.
رئیس‌جمهور فعلی و به طریق اولی، مشاوران اقتصادی وی، تصور روشنی از نظام بازار و‌ سازوکار قیمت‌ها در آن نداشته‌‌‌اند و سخنانی غیرعلمی آنها منحصر به زمان انتخابات نبوده و پس از بر سر کار آمدن دولت سیزدهم، به‌تواتر از سوی رئیس دولت و وزرای اقتصادی تکرار شده است و می‌شود.

آنچه دولت کنونی در خردادماه انجام داد، اصلاح اقتصادی نیست، این کار فقط یک تغییر قیمت است، ‌گرچه اهمیت دارد و‌ آثار و عوارض مثبت و منفی آن فراوان است، ولی اصلاح اقتصادی نامیده نمی‌شود.
هر روز که می‌گذرد کار برای طرفین در راستای رسیدن به توافق سخت‌تر می‌شود. حال اینکه در این شرایط رویکرد ایران به مساله مذاکرات چگونه است و چگونه برخوردی دارند به نظر می‌رسد که هنوز نباید ناامید بود و قدر مسلم مذاکرات دوباره از سر گرفته شده و فعال خواهد شد.
تقریبا دو سال پیش رضا رحمانی از وزارت صنعت، معدن و تجارت به ناگهان برکنار شد. آن زمان رسانه ها بیان کردند که اختلاف رییس جمهور وقت با آقای وزیر بر سر تشکیل وزارت بازرگانی سبب این برکناری شده است. اما چند روز پیش علی بهادری جهرمی سخنگوی دولتِ آقای رییسی در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «‌دولت با طرح تشکیل وزارت بازرگانی موافقت کرد. از جمله دلایل اعلام موافقت تقویت و تجمیع ابزارهای نظارتی دولت بر بازار، کنترل مؤثرتر قیمت‌ها، تسهیل تجارت و رونق تجارت خارجی، سیاست‌گذاری واحد و چابکی در امور بازرگانی و حمایت جدی‌تر از مصرف‌کننده بود» پیش از این بارها گفته شده بود که منظور از پیگیری تشکیل وزارت بازرگانی، تشکیل یک وزارتخانه تخصصی برای افزایش مدیریت و نظارت بر بازار و توزیع و قیمت کالاها و رسیدن اجناس و اقلام به دست مردم، کنترل به موقع صادرات و واردات است. همچنین صدها بار گفته شده که اگر وزارت بازرگانی تشکیل شود، ظرف مدت کوتاهی زندگی مردم و وضع بازار بهتر می‌شود.

قطعاً فساد یک مفسد اقتصادی که حقوق هزاران انسان را ضایع می کند و آنها را از زندگی آبرومندانه و شرافتمندانه محروم می کند و به فقر و فلاکت می کشاند از جرم حمل پنج گرم هروئین که مجازاتش اعدام است به مراتب بیشتر است و امیدواریم روزی این خلاء قانونی در مبارزه با مفسدان اقتصادی برطرف شود.
اگر خودتان چنین نکرده‌اید، حتما در دوره تحصیل، چه دبیرستان و چه در دانشگاه کسانی را می‌شناختید که وقتی از درسی نمره لازم را به دست نمی‌آوردند، می‌گفتند: «معلم مرا انداخت» یا «استاد مرا انداخت» و هیچ‌ وقت نمی‌دیدی که مثل بسیاری دیگر بگویند: «فلان درس را افتادم».
هر چند اقتصاد و بهبود آن متاثر از مولفه‌های متنوع و متکثری است اما با مهیا بودن تمام مولفه‌های لازم ولی بدون داشتن روابط دیپلماتیک مناسب و مطلوب با سایر کشورها، امکان تفوق در حوزه اقتصاد و تحقق رشد اقتصادی مورد انتظار طبق سند چشم‌انداز وجود ندارد و نمی‌توان به بهبود اوضاع اقتصادی امیدوار بود.
آسیب‌های اجتماعی تاثیر تعیین کننده‌ای بر زندگی آحاد جامعه می‌گذارد و پیامدهای آن همه گروه‌های اجتماعی را درگیر خود می‌کند.
از دیرباز در ضرب المثل‌ها گفته می‌شود: «اجاره نشینی، خوش نشینی» و براساس این باور فرهنگی و اجتماعی مستاجران هر سال در جایی مسکن گزیده و سال بعد روز از نو روزی از نو. بعضی از صاحبخانه‌ها با سختگیری‌های آزاردهنده حتی در تعداد فرزندان، سن و جنس آنها نیز دخالت کرده و این معیارها را مبانی تعیین اجاره‌بها قرار می‌دادند.