ایران سرانجام به عضویت دایمی پیمان شانگهای درآمد. این اقدام موفقیتی استراتژیک برای ایران و پیمان مذکور است. این سازمان در ابتدا برای پرهیز از رقابت‌های درونی شوروی و چین برنامه‌ریزی شده بود .اما به تدریج منافع و اولویت‌های ژئوپلیتیک، زمینه حضور برخی از کشورهای آسیای میانه را هم فراهم آورد.
به گزارش سایت خبری پرسون، فیاض زاهد، فعال سیاسی اصلاح طلب نوشت: اعضای موسس آن از پنج کشور روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان تشکیل می‌شد. اما به تدریج زمینه‌های حضور پاکستان و ایران به عنوان اعضای ناظر و سپس هندوستان هم فراهم شد. این امر نشانه تحول مهمی در این منطقه از جهان بود. اشتراکات سیاسی و امنیتی در اولویت این سازمان بودند. هرچند تعارضات درونی همچنان حل نشده باقی مانده‌اند.
علی‌رغم تلاش برای کاهش تنش میان هند و چین و پاکستان و هندوستان، و علاقه وافر ایران برای آنکه بتواند زودتر از امسال به عضویت دایم این مجموعه درآید، اما فرآیند این توافق چندان بی‌سنگلاخ نبوده و نیست. هند و چین با هم در رقابت شدیدی برای تسلط بر منطقه جنوب غربی آسیا و البته آسیای میانه هستند.تعارضات تاریخی و ملی میان پاکستان و هندوستان حل نشده است. این تنها کشمیر نیست که محل تعارض است، بلکه رقابت اتمی در کنار نگرانی هند از مداخلات نیروهای تندرو پاکستانی در تحریک مسلمانان افراطی می‌تواند موجب برخی تنش‌ها گردد. هند هنوز پاکستان را مسوول درگیری‌های تروریستی در بمبئی و تشدید اختلافات در کشمیر می‌داند.
از سوی دیگر هند زیرپوستی مورد حمایت امریکا قرار دارد تا بتواند مانع رشد سریع چین شود. در حالی که در ده سال گذشته دو دولت رقم رشد 8 تا 10 درصد را تجربه کرده‌اند، اوضاع برای اقتصاد هندوستان به طرز چشمگیری بهبود یافته است. امسال این هند است که در حدود نزدیک به 2 درصد از رشد اقتصادی چین رشد بیشتری داشته است.
ایران در جبهه مقابله با غرب همچنان درگیر است. برجام سرنوشت نامعلومی دارد.با آمدن دولت دست‌راستی رییسی، تردیدها درباره توافق ایران و غرب افزایش یافته است.هرچند انتخاب امیرعبداللهیان یک پیام مثبت به جامعه جهانی و روند گفت‌وگوها بود، اما انتصاب علی باقری‌کنی از همراهان جلیلی، مجددا پرسش‌ها را افزایش می‌دهد.این مشکل بزرگ ایران و غرب به صورت توامان است.
نه فرستنده می‌داند چه پیامی می‌فرستد و نه گیرنده می‌داند منظور ایران چیست. وقتی امیرعبداللهیان بر کرسی وزارت تکیه زد نه باقری‌کنی، همگان را تصور بر آن بود که ایران به گفت‌وگو لبخند می‌زند. اما کنار رفتن عباس عراقچی و تکیه یک تندوری نزدیک به تیم پایداری تاملات را افزایش می‌دهد. اما پیام ایران هرچه باشد؛ خواه تاکتیک فریبنده برای مقابل، یا اختلافات درونی، در این نکته نمی‌توان تردید کرد که اوضاع دیگر مانند دوران روحانی نخواهد بود. در این میان رییسی دوست ندارد با دست‌فرمان تندی اوضاع را از اینی که هست بدتر کند.
گفت‌وگوهای عزتمندانه از دید وی و حل مشکلات بین‌المللی برای کاهش فشارها، با تمایل به سوی شرق شکلی بالانس‌گونه پیدا می‌کند. سازمان شانگهای جمعیتی بالغ بر 4 میلیارد نفر را در برمی‌گیرد. از منظر امنیتی منحصربفرد است و از جایگاه انرژی هم متمایز.کشورهای قدرتمند اقتصادی در آن حضور دارند و خود نیمی از بازار جهانی را شامل می‌شود. همه گزاره‌ها از افول غرب در پنجاه سال آینده به نسبت هندوچین حکایت دارد. ایران نیز مزیت خود را در این نقطه جغرافیایی و ژئواسترتژیک می‌بیند.
هم با دوستان نزدیک خود همراه است-چین و روسیه- و هم می‌تواند به کشورهای اروپایی مزیت خود را نشان دهد.اما نباید خیلی خوش‌گمان باشیم، تاخیر در پیوستن به این پیمان ریشه در برخی مخالفت‌ها نیز داشته است.نقش روسیه و چین در این تاخیر محل تامل است.ایران زودتر از این می‌توانست عضو رسمی شود، اما هربار به بهانه‌هایی این موقعیت از ایران سلب شد. ایران و جناب رییسی باید با هوشیاری متوجه این حقیقت باشد که نباید به کارت بازی دیگران تبدیل شود، ما نیز می‌توانیم از این کارت‌ها بهره ببریم. در پایان تاکید بر این امر حیاتی است که این سازمان در عین مزیت، جمع نقیضین هم هست. لذا نمی‌توان همه تخم‌مرغ‌ها را در آن سبد گذاشت.
توجه: مطلب مندرج صرفا دیدگاه نویسنده است و رسانه پرسون در قبال آن هیچ موضعی ندارد.
منبع: اعتماد
