دیپلمات سابق در گفتگو با پرسون مطرح کرد؛
به گزارش سایت خبری پرسون، سیدجلال ساداتیان نوشت: در این بین توضیح رئیس هیات مذاکره‌کننده ایران یعنی آقای عراقچی، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی، تحلیل نشریات و روزنامه‌های مختلف نیز نشان می‌داد که دو طرف علاوه بر توافق در خصوص مواردی، هنوز مسائل حل نشده‌ای برای توافق داشتند. پیش نویس مواردی که طرفین بر سر آنها به توافق رسیده بودند منتشر نشده و جزئیات آن مشخص نیست. اما به‌طور اجمالی طرفین در سه کمیته مختلف بر سر موضوعاتی به رایزنی با یکدیگر پرداختند: در کمیته اول مذاکره بر سر نحوه لغو تحریم‌های آمریکا، در کمیته دوم درباره مسائل حقوقی پیرامون نحوه بازگشت آمریکا به برجام و در کمیته سوم در خصوص موضوع بازگشت ایران به تعهداتش ذیل برجام. در بحث کمیته اول درخواست ایران این بود که با توجه به خروج آمریکا از توافق، این دولت آمریکا است که باید ابتدا به توافق بپیوندد و با گذشت زمان، مساله بررسی لغو تحریم‌ها از سوی ایران مورد راستی آزمایی قرار گیرد. از همین رو درخواست ایران این بود که تنها با این شرط و اثبات این موارد، به تعهداتش در برجام باز می‌گردد.
اما خواسته آمریکایی‌ها بازگشت تدریجی و گام به گام به توافق بود. یکی دیگر از خواسته‌های ایران رفع تحریم تمامی افراد و سازمان هایی بود که بهانه‌های مختلف تحت تحریم قرار گرفته بودند. موضوعی که آمریکایی‌ها نسبت به انجام آن ابراز ناتوانی کردند و عنوان کردند که فقط در چارچوب مسائل هسته‌ای باید گفت‌وگو شود؛ موضوعی که ایران نیز پیش تر تاکید ویژه داشت. البته دولت بایدن با موانعی مانند جلب رضایت کنگره نیز روبه‌رو است که در موضوع تضمین برای عدم خروج نیازمند دو‌سوم آرای نمایندگان کنگره است. در بحث کمیته دوم یعنی نحوه بازگشت آمریکا به برجام و مسائل حقوقی مربوط به آن این بحث مطرح شد که واشنگتن با تضمین خود مانع از به وجود آمدن شرایط مجدد در دوران ترامپ شود. خروج آمریکا از توافق هسته‌ای خسارت‌های سنگینی به ایران وارد کرده که به طور طبیعی باید میزان این خسارات معین شود یا حداقل در آینده در صورت تکرار این اتفاق محل تأمین خسارت‌های آن معین شود اما این موضوعی نیست که آمریکایی‌ها زیر بار آن بروند. در بحث کمیته سوم قرار بر این شد تا ایران مجاز به انجام غنی‌سازی 67/3درصد و تولید آب سنگین بر اساس توافق صورت گرفته شود.
اما ایران طبق پنج مرحله کاهش تعهدات برجامی را در برنامه خود قرار داد و برخی تعهدات را به حالت تعلیق درآورد. بر همین اساس تهران تصمیم بر آن گرفت که تا از سانتریفیوژهای پیشرفته‌ای IR-9 استفاده کند و میزان غنی‌سازی را به ۶۰درصد افزایش دهد. ضمن آنکه میزان سقف تولید آب سنگین را نیز افزایش و تحقیقات بر سر آن را تداوم بخشید. اگرچه غرب اصرار بر آن داشت که ایران باید به تعهدات خود در برجام بازگردد اما باید توجه داشت که این کشورها قادر به آن نیستند که دانش و تکنولوژی استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای را از ایران بگیرند. موضوعی که باعث بروز اختلافاتی بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر موضوعاتی چون نظارت ها، سانتریفیوژها و غیره نیز شد. بر این اساس و طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی ابتدا قرار بر این شد تا دوربین‌های نظارتی آژانس به مدت سه ماه با کنترل ایران به کار خود ادامه دهد و در صورت توافق فیلم آن در اختیار آژانس قرار گیرد و در غیر این‌صورت فیلم‌ها امحا شود.
در ادامه توافق موقت بین ایران و آژانس به مدت یکماه تمدید شد اما در نهایت این موضوع نیز بلاتکلیف باقی ماند. موارد مذکور از جمله اختلافات ایران و آمریکا در این مدت بود. البته آمریکایی‌ها گام‌های بسیار محدودی برداشتند و به دو کشور کره جنوبی و ژاپن اختیار دادند تا پول‌های بلوکه شده ایران را برای خرید دارو و یا واکسن آزاد کنند. سئول هم در این راستا بخشی از بدهکاری ایران به سازمان ملل را پرداخت کرد و ژاپن نیز محموله هایی را روانه ایران کرد. حتی در ادامه بحث تبادل زندانیان به‌منظور اثبات حسن نیت نیز مطرح شد که سرانجام بی نتیجه ماند. با توقف مذاکرات برجامی در وین و پایان دولت روحانی همه چیز به دولت رئیسی بستگی خواهد داشت. با تشکیل کابینه دولت سیزدهم می‌توان انتظار داشت که تا اوایل شهریور ماه دولت جدید کار خود را آغاز کند. تا زمان توافق با 1+4 و بررسی سایر مسائل کار تا نیمه شهریورماه به طول خواهد انجامید. البته گمانه‌زنی‌هایی نیز در این رابطه بوده و آن این است که آیا دولت رئیسی برای مبنای مذاکرات قبلی و توافقات بدست آمده گفت‌وگوها را ادامه خواهد داد یا اینکه گفت‌وگوها از صفر شروع خواهد شد.
توجه: مطلب مندرج صرفا دیدگاه نویسنده است و رسانه پرسون در قبال آن هیچ موضعی ندارد.
منبع: آرمان ملی
