فضای سبز پازل مدیریت شهری الخصوص در کلانشهرهای صنعتی وآلوده است که میتوان با بهره گیری از علوم مختلف باعث تقویت محیط زیست و کمک به کاهش الودگی هوا در شهرهای صنعتی شد .
به گزارش سایت خبری پرسون، هرساله در نیمه اسفند ماه سنت حسنه درختکاری و احترام به منابع طبیعی، حال هوایی خاصی به شهرها و شهروندها می دهد وطیف گسترده ای از جامعه را بصورت مقطعی با خود همراه می سازد.
هفته درختکاری و منابع طبیعی، هفته ای برای ساختن روزهای خرّم و باطراوت است و هفته ای برای هدیه دادن به کسانی که هرگز ندیده و نخواهیم دید. هفته ای که در آن، با کاشتن یک نهال، عشق و علاقه مان به طبیعت را با هدیه ای سبز به آیندگان همراه می کنیم تا همانند درخت، در تهاجم پاییز بی مهری ها، روح زندگی را برای خویش نگه داریم و امید فردایی بهتر را ثبت کنیم.
این که هیچ چیز بهتر از درختکاری نیست، جهان شمول بوده و برای نسل آینده ارمغان بزرگی است، اما سوالهای اصلی که ذهن دغدغه مندان را به خود مشغول می کند، این است که آیا این همه ی مسئولیت ما در قبال این منابع ارزشمند هست؟! سیاست های واگذاری نهال رایگان در این سالها موفق بوده یا به چه میزان به گسترش فضاهای سبز کمک نموده است؟ یا اینکه اگر هزینه های تولید، توزیع و نگهداری نهال ها رایگان واگذار شده به مردم تجمیع می گردید، اتفاقات بهتری را می توانستیم برای شهر و شهروندان رقم بزنیم؟! و ده ها سوال از نوع مشارکت جویی و نحوه مشارکت و میزان اثرگذاری فرهنگی این طرح ها همواره مطرح است.
برای پاسخ به این سوالات نخست باید به فلسفه فضای سبز و نهال‌کاری پرداخت.
منابع طبیعی، منابع انسانی، توجه به تحقیقات دانش بنیان برای رسیدن به پوشش فضای سبزی منطبق با بوم کشور، سه منبع ثروت آفرین در دست برنامه ریزان و مدیران شهری است.
از رویکردهای مهم فضای سبز در شهرها مهار بیابان‌ها، زیبا سازی محیط شهری، کاهش دمای محیط، مستهلک کردن صدای محیط و کاهش آلودگی صوتی، کمک به منظر شهری همچنین مهار آلودگی هوا می باشد، البته باتوجه به اقلیم قالبا خشک کشور به نقش آبخیزداری درختان و پوشش سبز در احیای سفره های آبی و جلوگیری از فرسایش خاک نیز باید توجه داشت.
در الگوهای نوین پوشش های گیاهی شهری برخی دیدگاه ها چون طرح توسعه گیاهان دارویی و درختان مثمر در مناطق مستعد بررسی شده است و حتی در برخی از شهرها به اجرا درآمده است که هرچند بصورت مقطعی موفق بوده ولی در دراز مدت شهرها را با آسیبهای جدیدی چون گسترش وافزایش بیماری های مشترک بین گیاهان یا سبب نابودی برخی پوشش های گیاهی شده است و حتی هزینه های گسترش فضای سبز شهری را بواسطه افزایش هزینه نگهداری، بلعیده است که آخرین نمونه آن گسترش درختان توت در تهران بود که با خود بیماری نوینی بنام مگس سفید را با خود به شهر آورد.
در وزارت جهاد کشاورزی و در کنار سازمان جنگل‌ها، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و به ویژه موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، دانشمندان بسیار سطح بالایی و تحقیقات ارزنده ای وجود دارد که نبود پیوند بین مراکز تحقیقاتی و مسئله محور نبودن این پژوهش ها همچنین دیدگاه اقتصادمحور سبب شده است دستاورد این تحقیقات فقط در حد چاپ در ژورنال ها و مجلات علمی خلاصه شود.
بجاست مدیران و تصمیم گیران شهری با تبیین فلسفه فضای سبز در شهرها و ایجاد همدلی و حذف سلایق فردی در پیاده سازی کارها و استاندارد سازی در این حوزه به تعریف راهبردی منطبق بر بوم بپردازند.
شایان ذکر است، کاشت هر نهال می تواند موجب سرسبزی و طراوت بیش از پیش شهر شود ولی لزوم نظارت در حفظ و نگهداری از درختان مهم‌تر از کاشت و عمران اراضی منابع طبیعی است که این امر بدون مشارکت مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد امکان‌پذیر نیست که سابقه این مشارکت دستاوردهای بزرگی را همچون طرح جنگلانه و طرح احیای جنگلهای بلوط زاگروس را بهمراه داشته است که محصول تجمیع منابع انسانی، تبیین راهبرد منطبق با بوم و تجمیع منابع مالی بوده است و امید آن هست این نکاه در همه بخشها مورد توجه قرار گیرد.
البته توجه به زمین های قهوه ای شهر(زمینهای در اختیار دستگاه های حاکمیتی) همچنین بام ها و نماهای سرد ساختمانها و ایجاد مشوق برای سازندگان این مجتمع ها جهت برگشت آبهای خاکستری به چرخه فضای سبز شهر، می توان زیستی نوین را در این حوزه به آیندگان هدیه داد.
امید است فرصت را #دریابیم_و_دُرّیابیم و درخت دوستی بنشانیم .
فرزین وفایی نژاد فعال فرهنگی اجتماعی
