مدیریت شهری:

المان شهری نبض تپنده شهر

یادداشت/شهرها به عنوان موجودی زنده دارای محتوای مستقل می باشند که از رفتارها و تعاملات اجتماعی ساکنان آن شهر، تاریخ، فرهنگ ها و رسوم مختلف آن منطقه تشکیل شده و آن شهر را نسبت به دیگر شهر ها متمایز ساخته است، همچنین آن را گاها دارای ویژگی های خاص و منحصر به فرد می کند که مجموعه ویژگی های فوق را هویت شهری می نامند که پیام این هویت را در جنبه های بصری مختلف اعم از المان ها، تندیس ها، معماری ساختمان ها، جشنواره ها و.... می توان به شهروندان و بازدیدکنندگان آن شهر منتقل کرد.
تصویر المان شهری نبض تپنده شهر

سایت خبری پرسون- هویت از مفاهیم پیچیده و عمیقی برخوردار است و مفهومی سهل و ممتنع دارد، از این رو است که هر فردی با شنیدن این واژه، به مراجع، مثال ها و تجربیاتی درون ذهن خود رجوع می کند که وی را قادر به درک آن می نماید؛ اما در مقابل چون و چرایی و توضیح این ادراک با دشواری مواجه می شود.
هویت شهر حالتی از اندیشه، انسجامی از عادات و سنن و عواطف و افکار و رفتارهای سازمان یافته ساکنان شهر دارد که به عنوان جز لاینفک عادات زندگی شهری به فرهنگ شهری منتقل شده اند.
هویت شهر ذهنیت و استنباط ساکنان شهر از زبان خاص و محسوسات و ادراکات شهر نیز است و معنایی است که مردم به محیط انتزاعی شهر می دهند و از آن می گیرند.
هویت شهر مفهومی استعاره ای برای توصیف کیستی و چیستی ذات و عرض نظام های پدیده شهر است.
هویت شهری انعکاسی از سنن مردم محلی، فرهنگ و آرمان آنها و نشان‌دهندە نیازها، موفقیت‌ها، شکست‌ها و آیندە آن مردم و درکی از شهر است که به واسطه حس ایجاد می‌شود.
هویت در شهر به واسطه ایجاد و تداعی خاطرات عمومی در شهروندان، تعلق خاطر و وابستگی را نزد آنان فراهم کرده، پس هر چند که هویت شهر خود معلول فرهنگ شهروندان آن است، اما در فراگردی مستمر، فرایند شهروندسازی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث تدوین معیارهای مرتبط با مشارکت و قضاوت نزد ناظران و ساکنان خواهد شد.
پس بطور کلی هویت شهر از تاریخ و گذشته شهر، فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها، آداب و رسوم، مفاخر ، عوامل محیطی و طبیعی آن منطقه الهام می گیرد.

در معماری و توسعه شهر اراک به هویت و ساختار اولیه شهر اراک بی توجهی شده است.

المان های شهری

المان های شهری به عنوان عنصر شاخص از شهر، ابزاری ارزشمند برای معرفی هویت شهر می باشند. المان ها می توانند آینه ای تمام نما، از هویت و فرهنگ شهر باشند. در مباحث شهری، المان ها عناصری مهم از لحاظ معماری و طراحی هستند که در داخل شهر و در حیطه یک تجربه قراردادی مابین شهروندان، معناگذاری می شوند و از آنجا که بیانگر هویت شهر، کشور و حتی مذهب در یک ساختار نمایان هستند و در خوانش شهروندان از شهر و محیط زیستشان، تاثیر مستقیم بر جای می گذارند.
این المان ها در راستای سبک‌ها، روش‌ها و اعتقادات یک اجتماع شکل می‌گیرند و می توانند به معرفی یک منطقه‌ خاص به لحاظ تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی و… بپردازند که در برقراری ارتباط موثر شهروندان و کسانی که به محل رفت و آمد دارند نقش مهمی دارند.
هدف دیگر المان‌ها، ارتقای کیفیت و ایجاد سرزندگی فضاهای شهری و زیبایی و شادابی است.

فضاهای شهری با ترکیبی مناسب و زیبا از المان ها و نشانه های شهری شاخص که در راستای بستر طبیعی و فرهنگی - اجتماعی شهر عمل می نمایند؛ می توانند بازگوکننده مکانی سرزنده و خوانا و معنی دار برای ساکنان شهر و دیگران باشند.
المان های شهری با الهام از ارزش های فرهنگی – تاریخی ، مکان یابی و مقیاس مناسب، همچنین با انتقال معانی و مفاهیم انتزاعی می توانند به نماد و سمبل شهر تبدیل شوند.
نمادهای مطلوب علاوه بر بومی کردن فضای شهرها، تقویت احساس، تعلق خاطر به محل سکونت و ترغیب شهروندان به مشارکت در اداره امور شهرشان کمک شایانی هم به شناساندن در سطح ملی و بین المللی نموده و به توسعه شهر کمک می کند.

المان ها علاوه بر جنبه نمایشی و زیبایی باید حاوی پیام های( فرهنگی، آموزشی...) باشند، در واقع یکی از مهمترین وظایف المان ها جنبه آگاهی دهندگی و آموزشی آنها است، از این رو باید به گونه ای طراحی شوند که مخاطبان آن (شهروندان شهر و بازدیدکنندگان شهر) بتوانند به راحتی با آن ارتباط برقرار نمایند و در اذهان ماندگار شود.

پس به طور کلی کارکرد های المان های شهری را به صورت ذیل می توان بیان کرد:

  • کمک به ارتقای کیفیت بصری
  • تقویت دهنده مکان و زمان ارتباطات اجتماعی و کلامی میان انسان
  • تداعی کننده اصول و عرف جامعه
  • بازگوکننده جنبه های تاریخی یا فرهنگی و اجتماعی یک منطقه یا شهر
  • کمک به تنوع و غنای شهری
  • ارتقای سطح دلبستگی و افراد به فضاها و محیط های شهری
  • ایجاد حس جهت یابی و موقعیت یابی
  • ایجاد سرزندگی و نشاط در قرارگاه های رفتاری و جذب مردم به آنجا
  • متمایز ساختن شهرها از یکدیگر
  • کمک به جذب گردشگران و افزایش درآمد حاصل از آن

مجید صالحی مرزیجرانی- عضو پیوسته انجمن علمی بازاریابی ایران

280180