در حالی که حامیان برجام میگویند این توافق مرده است، یک روزنامه زنجیرهای عنوان کرد که سازوکار ضدایرانی برجام سر جای خود باقی است و سایه آن بالای سر ایران قرار دارد.
وزیر امور خارجه ایران میگوید «برجام به آن شکل فعلی که وجود دارد، به تعبیری قابل احیا نیست و حتما باید این سند دوباره باز شود، قسمتهایی از آن مورد تغییر واقع شود و مذاکرات جدیدی شکل بگیرد».
ارگان مطبوعاتی حزب کارگزاران میگوید یکی دیگر از دستاوردهای برجام به دلیل عدم احیای برجام از بین رفت و شرکت ایرباس قراردادش با ایران را یکطرفه لغو کرد.
انصافنیوز به نقل از تارنمای روزنامه ستاره صبح، سخنان محمدجواد ظریف را منتشر کرده که به نقل از او آمده است: مجلس فعلی با مانعتراشی بر سر برجام، ایرانیان را از ۱۰۰میلیارد دلار محروم کرد.
کوروش احمدی، دیپلمات بازنشسته و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی:
«جمهوری اسلامی ایران در عملیات طوفان الاقصی دست داشته است، تهران بازیگردان اصلی صحنه ای است که شاخه نظامی حماس در هفت اکتبر برابر با پانزدهم مهرماه به راه انداخت، باید دسترسی ایران به شش میلیارد دلار پول ایران در قطر را مسدود کرد. پول موجود در قطر خرج حمله به اسرائیل توسط گروه های مقاومت فلسطینی خواهدشد.»
مقامات آمریکایی در ماههای اخیر نسبت به توانایی و تمایل تیم ایرانی در مذاکرات احیای برجام ابراز تردید کرده بودند اما با این وجود خبرهای تازه از احتمال دست یافتن به راه حلی برای احیای برجام خبر میدهد؛ خبرهایی که نشان از مذاکراتی با واسطه و بی واسطه در این مدت دارد.
باید اذعان داشت که ایران چه عضو شانگهای و بریکس بشود یا نشود و روابط خود را با کشورهای منطقه گسترش دهد یا روال سابق را پیش بگیرد این آمریکاست که باید تصمیم بگیرد که می خواهد به برجام بازگردد و تعهدات برجامی خود را عمل کند و با ایران به توافق برسد یا خیر.
بهزاد نبوی گفت«تصور میکنم برخی افراد در بدنه اصلاحطلبان طی یک سال گذشته، به این نتیجه رسیدهاند که کار دارد تمام میشود پس بگذارید ما برای حرکت بعدی خودمان را آماده کنیم و جا باز کنیم در حرکت بعدی. استنباط من این بود. حالا نمیدانم چقدر درست است و چقدر غلط. ولی احساس میکنم که نگران این بودند که سرشان بیکلاه بماند.»
این یک فرصت اساسی است که بسته به اینکه کماکان سیاست خارجی یک سیاست خارجی سخنرانی محور است یا اینکه جنبه مساله محوری و واقع گرایی در آن عمده شده می تواند دومین سفر آقای رئیسی را سامان دهد. اگر کماکان این سفر سخنرانی محور باشد خواهیم دید که آقای رئیسی صرفا یک سخنرانی را انجام خواهد داد و هیچ یک از چالش های بین المللی ایران حل نمی شود و کماکان نتیجه آن را می بینیم. مثلا ایران و عربستان پر سر و صدا ترین روند تنش زدایی را در سالیان اخیر در پیش گرفتند ولی بهره ای که عربستانی ها از این تنش زدایی بردند
همکاریهای موردی و موضوعی ایران و آژانس از اواخر ماه مه و نهایی شدن مساله تبادل زندانیان در ۱۰اوت در چارچوب توافق محدودسازی تنش، بار دیگر امیدها را در بین محافل رسانهای و سیاسی ایجاد کرده است که گزینه احیای برجام میتواند بار دیگر روی میز قرار گیرد.
تجارت نیوز نوشت: سید محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، از جمله کسانی است که معتقد است دیر یا زود باید FATF (اف ای تی اف) در ایران اجرا شود. ازجمله آنکه چین، شریک تجاری و سیاسی اصلی ایران چنین خواستهای دارد.