احیای برجام

وقتی همه چیز نشان از تقویت امید به ایجاد توافق در یک منازعه بیست ساله هسته‌ای میان ایران و جامعه جهانی داشت، به ناگاه اوضاع جای خود را به محافظه‌کاری داد. تهران و واشنگتن در آخرین رفت و برگشت پیام‌های غیر مستقیم خود، بار دیگر این واقعیت را به رخ کشیدند که این دو برسر عدم توافق با یکدیگر بیش از هر چیز توافق دارند.

زیبا کلام گفت: اصولگراها، خیلی موافق نبودند که دولت آقای روحانی، در قضیه برجام موفق شود، چون اگر واقعاً با این اتفاق یک تحول اقتصادی در کشور به وجود می‌آمد، طبیعتا مردم آن را از چشم دولت او و تا حدودی اصلاح طلب‌ها می‌دیدند و از این بابت هم اصولگرایان و جریانات تندروی آن، خیلی موافق نبودند که چنین امتیازی به حسن روحانی، داده شود.
یک مقام اروپایی تأکید کرد: پاسخ ایران را فقط می‌توان این‌طور دید که آنها نمی‌خواهند این توافق را به سرانجام برساند، آن‌هم زمانی که ما خیلی به توافق نزدیک بودیم.
وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگوی تلفنی با همتای عمانی خود در ششم شهریور ماه با اشاره به اینکه پاسخ طرف آمریکایی با دقت در حال بررسی است، گفت: ایران با پایان یافتن بررسی و جمع بندی نظرات خود را اعلام خواهد کرد.
آدمی در گروه و به ویژه در منظومه سیاست ممکن است خود را در برخی زمینه‌ها در اقلیت ببیند و این قضیه الان در مورد رئیس‌جمهور ایالات متحده که با مشکلات داخلی، زمستان سخت پیش‌رو و بحران انرژی به دلیل جنگ فرسایشی روسیه و اوکراین، چالش انتخابات میان دوره‌ای و بحران خشکسالی در قاره سبز مواجه است به عینه صدق می‌کند.
واکنش بازار مسکن در نتیجه تغییر رفتار فعالان این بازار در ماه پمپاژ خبرهای مذاکرات برجامی، در شکل شیرجه تابستانی تورم ملکی تا سطح صفر (ایست قیمت) نمایان شد.
بعد از یکسری ناامیدی‌هایی که نسبت به احیای برجام وجود داشت، لحن صحبت‌های طرفین مذاکرات یعنی ایران و آمریکا به گونه‌ای شد که نشان از توافق دارد و تنها قدم‌های کوچکی تا رسیدن به تفاهم اصلی احیای برجام باقی‌مانده است.
«ارنست مونیز» یکی از اعضای سابق تیم مذاکره‌کننده دولت آمریکا گفت: ما پنج سال باارزش را به علت تصمیم نابخردانه رئیس‌جمهور ترامپ که منجر به خروج آمریکا از توافق هسته ای در سال ۲۰۱۸ شد، از دست دادیم.
«در شرایطی که تهران در حال بررسی پاسخ آمریکا به متن پیشنهادی اتحادیه اروپاست و هنوز اخبار موثقی در این زمینه منتشر نشده‎، اما گمانه‎زنی‎ها در محافل رسانه‎ای درباره گره‎های موجود در مذاکرات ادامه دارد و برخی منابع معتقدند در شرایط کنونی مباحث پادمانی و تضمین‎ها دو گره اصلی برای دستیابی به توافق به‎ شمار می‎رود.
هیچ‌گاه نمی‌توان جواد ظریف را با امیر عبداللهیان و عراقچی را با باقری‌کنی مقایسه کرد. اما اگر توافق حاصل شود باید به همان اندازه که از ظریف و دولت روحانی تقدیر کردیم، از رییسی و تیمش تشکر کنیم.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: توافق برجام انجام شده و خطوط قرمز نظام در آن رعایت شده است.
سید حسین موسویان، از اعضای تیم مذاکرات هسته‌ای دولت اصلاحات که هم اکنون ساکن امریکاست، اخیراً در نشستی در دوحه گفته که «بعد از خروج ترامپ از برجام و پیروی اروپا از تحریم‌های امریکا علیه ایران، مقام معظم رهبری اعلام کردند که نباید امید و اعتمادی به اروپا داشت. در حقیقت اعلام عدم اعتماد به امریکا و اروپا، میخی بر تابوت روابط عادی ایران و غرب است!»
زیدآبادی گفت: رفتار سیاسی جناح اصولگرا به خصوص طیف تندوری آن، در دوره امضای برجام در زمان آقای روحانی غیر اصولی و غیر اخلاقی، هم مغایر منافع کشور بود و حتی درصدد برآمدند تا برجام را به نحوی بر هم بزنند.
با گذشت یک هفته از ارسال پاسخ مکتوب ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا، هنوز جوابی روشن و رسمی‌ به تأیید یا رد آن داده نشده است. آن‌گونه که مقامات آمریکایی گفته‌اند، هنوز بحث و بررسی بر سر آنچه ایران در پاسخ مکتوب طرح کرده است، ادامه دارد.