مذاکرات احیای برجام از وقتهای تلف شده هم گذشته و از وقت اضافه هم عبور کرده و اکنون در مقطع فرازمانی پیش میرود. به این معنا که مذاکرات در یک وقت خاص استثنایی ادامه دارد.
تعدادی از چهرههای شناختهشده اروپایی در یک نامه سرگشاده، از روسایجمهور ایران و آمریکا خواستند انعطاف بیشتری از خود با هدف احیای برجام نشان دهند. این نامه به امضای دیپلماتهای سرشناسی از جمله خاویر سولانا، هماهنگکننده پیشین سیاستخارجی اتحادیه اروپا، جک استراو و یوشکا فیشر، وزرای خارجه اسبق بریتانیا و آلمان، هانس بلیکس، مدیرکل پیشین آژانس بینالمللی انرژی اتمی و کارل بیلت نخستوزیر سابق سوئد رسیده است. این نامه که خطاب به ابراهیم رئیسی و جو بایدن نوشته شده است بر اهمیت احیای برجام برای صلح و امنیت بینالمللی تاکید دارد.
بیش از یک ماه از واپسین نشست هیاتهای مذاکرهکننده برای احیای برجام در هتل کوبورگ وین میگذرد و به نظر میرسد که مذاکرات برای مدت نامعلومی متوقف شدهاند.
منحصر کردن عوامل ایجاد وقفه در مذاکرات به مسئلهی خروج سپاه از FTO بیشتر از آنکه یک رویداد و خبر واقعی از مذاکرات باشد، مسیر عملیات روانی تیم آمریکایی برای ایجاد فشار بر نهادهای سیاسی تصمیمگیر در داخل کشورمان است.
مذاکرات احیای برجام بیش از یک ماه است که متوقف شده است. منابع دیپلماتیک، تحلیلگران و کارشناسان مسائل بینالملل دلایل مختلفی برای این توقف ذکر کردهاند. بسیاری از کارشناسان مانع عمده بر سر رسیدن به توافق را اصرار طرف آمریکایی بر باقی ماندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروههای تروریستی میدانند.
مذاکرات وین در حالی روزهای مهم خود را پشتسر میگذارد که با وجود پیشرفت قابل توجه مذاکرات، هنوز موضوعات مهمی باقیمانده و توافق نهایی هنوز حاصل نشده است و زمان قطعی برای آن وجود ندارد. دستیابی به توافق نهایی، تنها با اتخاذ تصمیمات سیاسی لازم توسط طرفهای غربی در دسترس است.
ابتکار هوشمندانه ایران برای پایان دادن به پروندهسازی رژیم صهیونیستی در آژانس بین المللی انرژی اتمی که در حساسترین برهه مذاکرات رفع تحریمها صورت گرفت، اصلیترین مستمسک غرب را برای تعلل در اخذ تصمیمات سیاسی گرفت و اینک اعلام پایان گفتوگوها در انتظار اراده جدی طرف آمریکایی است.
بازارهای داخلی این روزها منتظر مشخص شدن نتیجه برجام هستند. در این میان بازار ارز همچان با حساسیت بالا مذاکرات وین را دنبال میکند. در حالی قیمت دلار پشت چراغ قرمز مذاکرات وین قرار دارد که پیشبینیهای مختلفی درباره نرخ آن در روزهای پایانی سال ۱۴۰۰ و سال آینده مطرح میشود.
یک تحلیلگر اقتصادی گفت:بعید میدانم که افت شدیدی در قیمت ارز ایجاد شود و اکنون نرخ دلار تا محدود ۲۶ هزار تومان هم کاهش پیدا کرده است و اگر در ادامه نیز نتیجه مذاکرات مثبت باشد، حدودا میتواند ۲۰۰۰ تومان کاهش پیدا کند.
دیپلمات ها می گویند، ایران و آمریکا در حال دستیابی به توافقی برای احیای برجام هستند که براساس آن، مراحلی از گام های متقابل را برای بازگشت به برجام مشخص شده است. به گفته دیپلمات ها، اولین گام شامل ارائه معافیت از تحریم های نفتی نمی شود.