به گزارش سایت خبری پرسون، وجود مواهب الهی و ویژگی‌های طبیعی در بسیاری از سرزمین‌ها موجب رشد و توسعه در بسیاری از زمینه‌ها، به‌خصوص در اقتصاد و سیاست و همچنین جلب توجه سایر سرزمین‌ها نیز می‌شود. وجود بنادر و دسترسی به دریا و آب‌های آزاد نیز از جمله مواهبی است که وجه تمایز بسیاری از کشورها شده است. تاسیس بنادر هم به عنوان ابزاری تاثیرگذار در رشد و توسعه اقتصادی مورد توجه بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران شده است.
به‌طورکلی پیشرفت و توسعه بنادر، در دستیابی به رشد اقتصادی تاثیر فراوانی دارد؛ زیرا بنادر در فرایند توسعه روابط بین کشورها، توسعه راه‌های ارتباطی کم هزینه، گسترش اقتصاد ملی و منطقه‌ای، مبادلات و حمل و نقل و ... یک عامل راهبردی محسوب می‌شود.
در ایران نیز تاسیس بنادر و وجود مناطق آزاد با موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی، جایگاه ویژه اقتصادی را برای این کشور در منطقه و جهان به‌وجود آورده است. در این میان بندر شهید بهشتی و شهید کلانتری چابهار علاوه بر آسان‌تر کردن مبادله و حمل و نقل کالا، در عرصه تجارت و اقتصاد نیز بسیار حائز اهمیت است.
بندر چابهار که در استان سیستان و بلوچستان و در کنار آب‌های گرم دریای عمان و اقیانوس هند و در مجاورت خطوط اصلی کشتیرانی به آفریقا، آسیا و اروپا قراردارد، در سال‌های اخیر توجه بسیاری از کشورها را به عنوان دروازه‌ای به سوی کشورهای منطقه، جلب کرده است.
همچنین قرار گرفتن چابهار در سواحل اقیانوس هند و نزدیکی به دریای عمان، نزدیک‌‌‌ترین بندر به هند و پاکستان، موقعیت ویژه‌ای را به وجود آورده است. علاوه بر این، قابلیت تخلیه و بارگیری کالا یک موقعیت راهبردی خاصی را پدید آورده است. چنانچه وجود بندر شهید بهشتی چابهار که یکی از راه‌های اصلی کریدور شمال- جنوب تجارت و بازرگانی در جهان بوده، این اهمیت را مضاعف کرده است.
به‌طور کلی بندر چابهار به دلیل برخورداری از موقعیت ممتاز در شرق تنگه هرمز و دریای عمان در مسیر خطوط اصلی کشتیرانی به آفریقا، آسیا و اروپا قرار گرفته و یک راه ارتباطی و ترانزیتی کوتاه برای حمل و نقل کشورهای آسیای میانه و کشورهای همسایه به بازارهای خلیج فارس، شرق آفریقا و دیگر نقاط جهان، مطرح است. وجود پدیده‌های طبیعی جذاب و تاریخی، ظرفیت توریستی و گردشگری را نیز برای این منطقه فراهم آورده است.
بندر چابهار بستری برای رشد اقتصادی
وجود عمق مناسب دریانوردی برای پهلوگیری کشتی‌های تجاری، کوتاه بودن مسافت دریایی، خارج بودن از منطقه بحرانی خلیج فارس، دسترسی مناسب به آبراه‌های آزاد و اهمیت سوق الجیشی و ژئوپلیتیک این بندر استثنایی از یک سو و ظرفیت‌های خالی و فرصت‌های سرمایه گذاری فراوانی که در آن برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی به وجود آمده از سویی دیگر باعث شده تا نه تنها ایران، بلکه بسیاری از کشورهای دیگر از جمله افغانستان، هند، پاکستان، چین و حتی روسیه نیز برای تجارت و ترانزیت کالاهای خود به استفاده از قابلیت‌های این بندر روی آورند.
علاوه بر این، قرار گرفتن چابهار در مسیر دو کریدور بین المللی موجب شده که این بندر ظرفیت تبدیل شدن به بازار هدف برای حدودا ۴۰ درصد جمعیت جهان را داشته باشد و بهترین و بهینه‌ترین بستر برای توسعه تجارت و حمل و نقل در آن فراهم شود. نقطه‌ای استراتژیک که هم به عنوان یکی از حساس‌ترین چهارراه‌های کریدور شمال_ جنوب، راه ترانزیتی روسیه، CIS و دیگر کشورهای شمال اروپا به کشورهای حوزه اقیانوس هند را نسبت به بندرعباس، ۳۴۰ مایل نزدیک‌تر می‌کند و امکان ارتباط با خلیج فارس و پهنه‌های جنوبی آسیا را هم فراهم می‌کند و هم یکی از مهمترین راه‌های کریدور شرق _ غرب و جنوبی ترین راه این کریدور به حساب می‌آید.
همچنین در چند سال اخیر بازار شرق آسیا با دو میلیون نفر جمعیت، بازار ۸۰۰ میلیون نفری در آسیای میانه، قفقاز و شرق اروپا و بازار جنوب آفریقا از جمله برجسته‌ترین ترین فرصت‌های اقتصادی هستند که سواحل مکران با آن روبه‌روست و چابهار به عنوان اصلی ترین کانون فعالیت‌های تجاری در این منطقه می‌تواند با کاهش هزینه و زمان جابجایی کالاها، بهترین مسیر ممکن را برای برقراری این قبیل تعاملات بین کشورهای مختلف جهان ایجاد کند. شرایطی که این بندر اقیانوسی را به انتخاب طلایی تجار برای ترانزیت، ترانشیب، صادرات و واردات تبدیل کرده و توجه به آن می‌تواند معادلات منطقه‌ای و حتی بین المللی را به شکلی مطلوب به نفع ایران تغییر دهد.
پس از تصویب سند راهبرد شرق کشور در سال 1384، توسعه بندر شهید بهشتی که یکی از مهمترین بنادر چابهار است، توسعه زیر ساخت‌ها جهت نیل به اهدافی از قبیل توسه محور شرق، افزایش نقش ایران در ترانزیت و حمل و نقل بین المللی، افزایش سهم بندر چابهار در اقتصاد داخلی و منطقه ای و ترانزیت کالا، تقویت روابط اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی، امنیتی و غیره با کشورهای همسایه شرقی و شمال شرقی، تقویت سهم در آمد و تولید ناخالص داخلی منطقه و شاخص های توسعه نواحی شرقی و ... در دستور کار قرار گرفت.
همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، توسعه بنادر چابهار به عنوان یکی از بهترین و بی‌نظیرترین بسترها جهت توسعه تجارت و اقتصاد، توسعه سواحل مکران و تقویت روابط تجاری و اقتصادی با کشورهای همسایه و کشورهای آسیای میانه از جمله مجراهای توسعه روابط اقتصادی بین المللی است که با تقویت زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های موجود در این بنادر امکان پذیر است.
از جمله موقعیت‌های مناسب اقتصادی ناشی از وجود این بنادر، توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشور هند، افغانستان و کشورهای آسیای میانه است که تاکنون توانسته با ایجاد و افزایش ظرفیت‌های ترانزیتی، لجستیکی و حمل و نقل شبکه‌ای و مبادله کالا، زمینه ساز موفقیت‌های فراوانی شود.
بندرچابهار ظرفیت‌های طبیعی لازم برای تبدیل شدن به مهمترین بندر تجاری منطقه را دارد که نیازمند توجه ویژه جهت تقویت و افزایش زیرساخت‌های مهم است. همچنین این امکان برای سرمایه گذاری فعالان اقتصادی بخش خصوصی نیز فراهم است تا بتوانند با روانه کردن سرمایه‌های خود در توسعه و افزایش قابلیت‌های مختلف صنعتی، تجاری، اقتصادی، گردشگری و ... در این منطقه مشارکت و همکاری گسترده ای داشته باشند.
با توجه به اینکه بنادر چابهار از ظرفیت‌های اقتصادی ویژه و خاصی نسبت به مناطق مشابه برخوردار است و می‌تواند بستری مهم برای دسترسی به بازارهای مهم کشورهای همسایه داشته باشد، زمینه مناسب برای صادرات و واردات با صرفه در میان کشورهای آسیایی را فراهم می‌کند و می‌توان گفت نیازمند تقویت و توسعه همه جانبه نیز هست.