به گزارش سایت خبری پُرسون، چربی خون بالا یا هیپرلیپیدمی یکی از مهمترین اختلالات متابولیک است که نقش مستقیمی در بروز آترواسکلروز، بیماریهای قلبی-عروقی و سکته مغزی دارد. بر اساس آمارهای جهانی، حدود ۳۹ درصد جمعیت دنیا با درجاتی از این اختلال مواجه هستند و در کشورهای خاورمیانه از جمله ایران، شیوع آن حتی بالاتر گزارش شده است. مطالعات داخلی نشان میدهد نزدیک به ۴۰ درصد از مردم کشور دچار نوعی از اختلال چربی خون هستند؛ آماری که در میان زنان و ساکنان مناطق شهری بیشتر به چشم میخورد.
پژوهشها نشان میدهد عوامل متعددی از جمله زمینههای ژنتیکی، رژیم غذایی پرچرب، سبک زندگی کمتحرک و تغییر الگوی تغذیه در افزایش شیوع هیپرلیپیدمی نقش دارند. اگرچه داروهای شیمیایی کاهنده چربی خون مانند استاتینها بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند، اما عوارضی نظیر دردهای عضلانی و مشکلات گوارشی، سبب شده توجه بیماران و پزشکان به روشهای درمانی ایمنتر و طبیعیتر جلب شود.
در همین راستا، اعظم میوهفروشان از گروه داخلی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه به همراه یکی از همکاران خود، پژوهشی مروری با هدف بررسی تأثیر گیاهان دارویی و ترکیبات زیستی فعال آنها بر کنترل چربی خون بالا انجام دادهاند. این پژوهش با مرور مطالعات داخلی و خارجی و بررسی مقالات علمی منتشرشده در پایگاههایی نظیر PubMed، Science Direct و Google Scholar صورت گرفته است.
نتایج این تحقیق نشان میدهد که بسیاری از گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی ایران دارای اثرات قابلتوجهی در بهبود پروفایل لیپیدی هستند. از جمله این گیاهان میتوان به آویشن، کرفس، کاسنی، شاهتره، پنجهمرغی، گلپر، بابونه قدبلند، کنگر، جعفری وحشی، تاجریزی، زرشک، شیرینبیان، ریواس و نعناع اشاره کرد. بررسی مکانیسمهای اثر این گیاهان نشان میدهد که آنها از طریق کاهش جذب چربی، افزایش متابولیسم و جلوگیری از اکسید شدن کلسترول مضر (LDL) به بهبود وضعیت چربی خون کمک میکنند.
پژوهشگران همچنین تأکید کردهاند که برخی گیاهان مانند خار مریم و زرشک، نقش مشخصی در کاهش کلسترول تام و افزایش کلسترول مفید (HDL) دارند. نتایج مطالعات بالینی نشان داده است که مصرف کنترلشده عصاره خار مریم میتواند سنتز کلسترول در کبد را کاهش داده و دفع آن را افزایش دهد. گیاهانی مانند زردچوبه، زنجبیل و شنبلیله نیز با مهار آنزیمهای دخیل در تولید کلسترول، تأثیر مثبتی بر کاهش چربی خون دارند.
به گفته محققان، اهمیت این یافتهها از آن جهت است که چربی خون بالا یکی از عوامل اصلی بروز بیماریهای قلبی و انسداد عروق محسوب میشود و با گسترش سبک زندگی مدرن، شیوع آن رو به افزایش است. استفاده از گیاهان دارویی، به دلیل دارا بودن ترکیباتی مانند فلاونوئیدها و آنتیاکسیدانها، میتواند ضمن کاهش تجمع چربی در دیواره رگها، به پیشگیری از بیماریهای قلبی کمک کند.
پژوهشگران در پایان تأکید کردهاند که گرایش روزافزون به طب سنتی و درمانهای گیاهی، ناشی از افزایش آگاهی نسبت به عوارض داروهای شیمیایی است، اما مصرف این گیاهان باید حتماً با آگاهی و تحت نظر پزشک انجام شود تا ایمنی و اثربخشی آن تضمین شود.
منبع: بهداشت نیوز
