سایت خبری پرسون ـ از پیامدهاى مبارک بصیرت، بلوغ سیاسى است. بلوغ سیاسى یعنى ایستایى معقولانه بر ارزش‌هاى انقلاب و نظام اسلامى و دغدغه‌مندى نسبت به تحقق آرمان‌هاى بلند آن.
وقوع انقلاب اسلامى و مانایى چهل و دو ساله آن، نماد بلوغ سیاسى ملى است؛ به‌ویژه این که عدد چهل، موقف سنى بلوغ عقلانیت و حکمت در انسان است. یکى از اقتضائات بلوغ سیاسى، همکارى و هم‌افزایى جبهه انقلاب است.
برخى از ویژگى‌هاى بلوغ سیاسى
در هر جامعه‌اى بلوغ و طفولیت سیاسى با هم وجود دارند و جامعه‌اى متصف به صفت بلوغ مى‌شود که بیشترین ویژگى‌هاى بلوغ را داشته باشد و نیز خصائص طفولیت سیاسى کمترین رنگ را در آن جامعه داشته باشد و بالعکس.
برخى از ویژگى‌هاى طفولیت و بلوغ سیاسى می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بصیرت و آگاهى
محور نخست در بلوغ سیاسى، آگاهى مردم است. با افزایش آگاهى مردم بتدریج بسترهاى لازم براى رشد بلوغ سیاسى در جامعه فراهم مى‌شود. در این کشور روزگارى بر مردم رفت که شاه قبلى به شاه بعدى چنین وصیت مى‌کرد: «اگر مى‌خواهى در ایران به راحتى سلطنت کنى، سعى کن که مردم گرسنه وبى‌سواد باشند.» (وصیت آقامحمدخان قاجار به فتحعلى شاه قاجار) در حالیکه به تصریح و تأکیدات امامین انقلاب، بصیرت و آگاهى مردم ایران، از عوامل اصلى حدوث و بقاء انقلاب و نظام اسلامى است.
بیشتر بخوانید؛
برگزاری 40 برنامه ویژه دهه بصیرت در کردستان/ همایش 9 دیماه در سنندج برگزار می شود
جامعه بالغ بدون گذر از طفولیت، به بلوغ نمى‌رسد و به همین‌دلیل وجوه تمیز بین طفولیت سیاسى و بلوغ سیاسى را مى فهمد و به نوعى خود آگاهى رسیده است. این جامعه به تحلیل و تبیین مى‌پردازد و ابعاد مختلف آن‌را بررسى‌کند. جامعه بالغ هر روز اطلاعات خویش را تازه مى‌کند و این یکى از مهم‌ترین راهکارهاى حفظ و ارتقاء بلوغ سیاسى است.
از طرفى عدم توجه و اهتمام به تقویت سطح آگاهى‌ها و مقوله بصیرت‌بخشى براى جامعه خطرناک است، چراکه طفولیت جزء خاطره همه جوامع است، و مرز جامعه بالغ با جامعه نابالغ بسیار شکننده است، هم‌چنین جوامع مانند افراد براحتى به دوران کودکى خویش ارجاع مى‌شوند و پس از این ارجاع است که احساس بیهودگى، ناراحتى و مطرودشدگى پیدا مى‌کنند.
حافظه تاریخى
در جوامع نابالغ، حافظه تاریخى و خودآگاهى تاریخى به‌شدت ضعیف است، به همین لحاظ این جوامع، واکنش‌هایى ناپخته، ناشیانه، خام و کودکانه به رخدادها و رویدادهاى نشان مى‌دهد. ملتى که تاریخ خود را نداند محکوم به تکرار آن است. جوامع نابالغ در سیر حوادث و رویدادها و به‌دلیل سختى‌هایى که امروزه از جنبه‌هاى مختلف اقتصادى، سیاسى و اجتماعى متحمل مى‌شوند، سختى‌ها و مشقت‌هایى که دیروز با آن دست‌وپنجه نرم مى‌کردند و به‌مراتب بدتر از وضعیت امروز بود را به فراموشى بسپارند و خواهان بازگشت به گذشته شوند.
نبود این دو مؤلفه مهم بلوغ سیاسى یعنى «بصیرت و آگاهى» و «حافظه تاریخى»، باعث بروز ویژگى دیگر حالت صباوت در جامعه بلوغ نیافته مى‌شود و آن، عارضه جهل مرکب و سراب دانایى است. جامعه نابالغ در عین حال که جاهل است، نسبت به جهل خویش نیز اطلاع و باور نداشته و دانایى را همچون سرابى در مقابل چشمان خویش دارد.
استقلال و مردم‌سالارى حقیقى
جامعه نابالغ همچون کودکى رشدنیافته، همیشه محتاج آقا بالا سر است و از همین رو نظام‌هاى سلطنتى و ریاست جمهورى‌هاى مادام‌العمر دیکتاتورمآب عمدتا در جوامع نابالغ نُضج مى‌یابد و به هیچ عنوان مردم‌سالارى واقعى در آن‌ها تحقق حقیقى و عینى نمى‌یابد. رفاه پوشالى حاکم در بخشى از این جوامع نابالغ نیز با این رویکرد است که به جامعه طفل اگر چیزى مى‌دهند براى حرف شنوى‌اش مى‌دهند نه براى هوشمندى اش. به خلاف حالت بلوغ، که انسان‌ها در این مقطع از خودآگاهى، قدرت تشخیص و هویت شخصیتى برخوردارند و پدیده آقابالاسرى را برنمى تابند.
مطالعه تاریخ معاصر ایران گویاى وجود روند بلوغ‌یابى سیاسى ملت ایران است. از صد و پنجاه سال قبل از پیروزى انقلاب و در تاریخ 22 بهمن 1207 که مردم به فتواى مجتهد وقت میرزا مسیح مجتهد، گریبایدوف روسى را که به حیثیت و ملیت مردم اهانت مى‌نمود، کشتند و بعد از آن به فتواى میرزاى شیرازى نهضت تحریم تنباکو را انجام دادند و در ادامه در نهضت مشروطه علیه استبداد داخلى و استعمار خارجى قیام نمودند تا 22 بهمن 1357، و در حوادث انقلاب در دهه‌هاى شصت، هفتاد، هشتاد و نود مانند حماسه نُهُم دى، به‌خوبى مى‌توان سیر تکامل و تعالى بلوغ سیاسى را مشاهده کرد.
این بلوغ تا آن‌جایى تعالى خواهد یافت که رهبر حکیم انقلاب از سر امید واثق در بیانیه گام دوم خطاب به جوانان‌نویسند: «دهه‌هاى آینده دهه‌هاى شما است و شمایید که باید کارآزموده و پُرانگیزه از انقلاب خود حراست کنید و آن‌را هرچه بیشتر به آرمان بزرگش که ایجاد تمدّن نوین اسلامى و آمادگى براى طلوع خورشید ولایت عظمى (ارواحنافداه) است، نزدیک کنید.»
محاسبه صحیح و عقلانى
در جامعه نابالغ عمدتا براساس احساسات تصمیم‌گیرى مى‌شود، برخلاف بالغ که تصمیم گیرى‌هاى آن براساس تفکر، ایمان و قول و قرار است. جوامع نابالغ، به‌دبنال آرامش فورى هستند ولى جامعه بالغ با رویکرد دست‌یابى به آرامش پایدار، فراگیر و درون‌جوش، در وجه اجتماعى و سیاسى خویش پیش‌بینى مى‌کند، برنامه دارد، در مشکلات به دنبال راه حل مى‌گردد و راه حل مى‌دهد، به سود آنى نمى‌اندیشد، کار معقول را تأیید مى‌کند، سرخورده نمى‌شود، اعتماد به نفس دارد
جامعه بلوغ یافته براى تأمین منافع و حفظ موجودیت و هویت خود، محاسبات دقیق و منطقى از حدّ و اندازه واقعى تهدیدها و هم چنین ظرفیت‌ها و استعدادهاى واقعى کشور دارد و محاسبات عقلانى موجب مى‌شود این جامعه با طمأنینه و آرامش، مشغول کارهاى اساسى باشد.
هم چنین به‌دلیل همین محاسبه صحیح و عقلانى، این جامعه، جامعه‌اى شجاع است. در جامعه‌اى که از بلوغ سیاسى مطلوب بهره‌مند است، بعضى نمى‌توانند اسم عقلانیت و عقل را بیاورند اما منظورشان ترس، انفعال و فرار از مقابل دشمن باشد، چرا که فرار کردن و ترسیدن، با عقلانیت و محاسبه صحیح مفهوما و مصداقا بیگانه است و «ترسوها حق ندارند اسم عقلانیت را بیاورند».
وحدت و انسجام
در جامعه بالغ امکان رابطه آرام میان افراد از همه نوع و مسلک وجود دارد و لذا افراد استعداد سخن گفتن خود را از دست نمى‌دهند، در این جامعه بنابر هتاکى و تهدید نیست و افراد، کج خلق و بى‌اعتنا و نافرمان نیستند. بلوغ سیاسى اقتضا مى‌کند اگر اختلاف نظرى میان قوا وجود دارد به همکارى در جهت محو دو دستگى‌ها و چند دستگى‌ها تبدیل شود.
از طرفى مهم‌ترین مصادیق تقواى سیاسى، اجتناب از بزرگ‌نمایى اختلاف نظرها است، چرا که این بزرگ‌نمایى و برجسته‌سازى، ترفند دشمن بوده و باعث وارد آمدن لطمات جبران ناپذیرى به مردم، جامعه و نظام مى‌شود. جبهه انقلاب وقتى بلوغ سیاسى خود را نشان مى‌دهد که هم‌گرا شوند؛ همان‌طور که رهبر معظم انقلاب بارها و در طول سال‌هاى متمادى توصیه اکید داشته‌اند که شعله‌هاى اختلاف را خاموش کنید.
همه باید بدانیم هزینه تحمل یکدیگر به مراتب، کمتر از هزینه‌هاى سنگین نزاع و ختلاف است، ازاین‌رو ضمن پذیرش اصل وجود گوناگونى و تفاوت سلائق، باید رویدادها را به درستى یعنى در جهت تأمین منافع ملى ـ و نه منافع شخصى و حزبى ـ تحلیل نماییم و براى تحقق سریع‌تر آرمان‌هاى مقدس انقلاب اسلامى، روند فرصت‌سوزى‌ها را به فرصت‌سازى، مجال‌آفرینى و خلق ظرفیت تبدیل نماییم.
از نشانه‌هاى بلوغ سیاسى فهم این نکته است که اساسا سیاست‌ورزى انقلابى، یعنى هنر کار با همه سلایق در تشکیلات مبارک جبهه انقلاب؛ و هرکس این هنر را ندارد باید هرچه زودتر با این از عرصه خطیر و حساس کناره بگیرد.
حجت الاسلام حکمت حکیمی فر ـ مدیر حوزه علمیه بیجار و امام جمعه شهر توپ آغاج
