مکانیسم ماشه (Snapback) در بند ۳۷ توافق برجام و نیز در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد پیشبینی شده است. بهموجب این سازوکار، هر یک از اعضای مشارکتکننده در برجام، چنانچه ادعا کند که ایران به تعهدات خود پایبند نبوده، میتواند این موضوع را به کمیسیون مشترک برجام و در ادامه به شورای امنیت ارجاع دهد.
احتمال بازگشت تحریمهای سازمان ملل از طریق مکانیسم ماشه بالا گرفته و چه بسا مهم ترین تاثیر فعال سازی مکانیسم ماشه در اقتصاد داخلی، حوزه تشدید انتطارات تورمی است.
کیهان نوشت: دولت آمریکا هم اکنون به دنبال رسمیت دادن دوباره به عضویتش در برجام برای دسترسی به مکانیسم ماشه است و این اگر از طریق کلاهبرداری در احیای تضمین نشده برجام نشد، به واسطه «توافق موقت کذایی» امکانپذیر است و عجیب و سؤالبرانگیز است که آقای موسویان ترفند سوخته مد نظر آمریکاییها را تکرار میکند.
تحلیلگر مسائل بین الملل در گفتگو با پرسون مطرح کرد؛
با همه اعتراضاتی که بایدن و اطرافیانش به خروج ترامپ از برجام داشتند اما در عمل به نظر میرسد آنها تحریمهای ترامپ علیه ایران را دوست دارند و میخواهند این سیاست را ادامه دهند، البته این اتفاق ایران را دچار شگفتی نمیکند چرا که سیاستهای ضد ایرانی مقامات آمریکایی به دهها سال گذشته برمیگردد.
اگر طرفهای مقابل ما خصوصاً آمریکاییها بخواهند موضع گذشته خود را داشته باشند، قطعاً بازگشت آمریکاییها به برجام برای ما توأم با ضرر و زیان خواهد بود چرا که ما در خلال این 5 سال هزینههایی را متحمل شدیم و در شرایط فرضی، ما با تحریمهای گذشته به علاوه تحریمهای بعد از برجام مواجه خواهیم بود که این به صلاح ما نیست.
کارشناس مسائل آمریکا درباره رفتار امریکا علیه ایران درخصوص مکانیسم ماشه، گفت: اقدام عاقلانه ایالات متحده، برگرداندن وضع به حالت سابق و جبران خسارت اقتصادی به ایران است و باید برای استقلال ملت ها احترام قائل شود و زبان تکریم را جایگزین زبان تحریم کند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس از برگزاری نشست کمیسیون با موضوع بررسی طرح سه فوریتی مقابله با تصمیم آمریکا خبر داد و گفت: رفع محدودیتهای هستهای و کاهش همکاری با آژانس پیشنهادات مطرح در این طرح است.
معاون اسبق حقوقی ریاست جمهوری گفت: با توجه به اینکه آمریکا از تعهد برجام خارج شده نمیتواند از ابزار فشار مکانیزم ماشه علیه ایران استفاده کند و باید این را هم اضافه کرد که ایران به تمامی تعهدات خود در این قرارداد عمل کرده و مورد حمایت دیگر کشورهای طرف این قرارداد است.
نمایندگی چین در آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: آمریکا دیگر عضو برجام نیست و بنابراین واجد شرایط استناد به سازوکار ماشه نیست. ۱۳ عضو شورای امنیت معتقدند آمریکا نمیتواند مکانیسم ماشه را فعال کند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی آمریکا با اعلام اینکه آمریکا صلاحیتی برای فعال کردن مکانیزم ماشه ندارد تاکید کرد که دوره یکجانبه گرایی آمریکا تمام شده است و آمریکا رو به افول است.
با اشاره به تلاش آمریکا برای فعالسازی مکانیزم ماشه،
رییس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها تاکید کرد که آمریکاییها هیچ حرفی برای استفاده از امتیازات برجام ندارند و دست اندازی به امتیازات برجام به نوعی فضولی در مساله هستهای ایران است.