قتل

رئیس بخش مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران در یادداشتی به ابعاد گوناگون جنایت اهواز پرداخته است.

وضعیت عجیبی داریم، هر اتفاق ناگواری که رخ می‌دهد، آن را نقد می‌کنند، ولی کسی به موارد نقد گوش نمی‌دهد یا پاسخ نمی‌دهد. باید منتظر بود که دو باره شاهد اتفاق دیگری باشیم و روز از نو، روزی از نو. اگر واکنشی هم نشان داده شود بسیار گزینشی است. در هفته گذشته دو قتل دلخراش رخ داد که بازتاب فراوانی داشت.

‌در هر کجای دنیا بود، اکنون لشکری از عالمان علوم انسانی اعم از روان‌شناس، جامعه‌شناس، حقوق‌دان و‌... برای بررسی این میزان خشونت گرد‌هم می‌آمدند تا ببینند علت یا علل چیست؟ اما در سرزمین ما، این اتفاق نخواهد افتاد؛ چون اعتقادی به «علوم انسانی» وجود ندارد.

ناموس، واژه‌ای ارزشی در نظام اخلاقی اسلامی ـ ایرانـــی، به چه معنا است و کارکــــرد آن چیست؟ نامــوس در فرهنگ لغت عمید معادل شرف، عفت و عصمـت در نظر گرفته شده اســت. در فرهنگ سنتی، نامــوس به جنس مؤنث گفتــــه می‌شود. دختر، خواهر، مادر، همسر و مانند این ناموس نامیده می‌شوند.

از مواردی که افکار عمومی را خدشه‌دار می‌کند، پخش تصاویری است که می‌تواند روحیه مردم را آزرده کند. شخصا با پخش تصاویری همچون موضوع قتل اهواز با هر نیتی که صورت گرفته، خیلی موافق نیستم. شاید هدف آن‌هایی که تصاویر را پخش کردند، ایجاد حساسیت بوده است تا پیامی را منتقل کنند اما دیدن رفتارهای خشونت‌آمیز در روحیه مردم می‌تواند تاثیر منفی داشته باشد.

تأکید بر پرهیز دختران از دوچرخه سواری، توجیه افزایش قیمت برنج و سیب زمینی، توصیف عملیات احیای برجام با عنوان «توافق خوب» و مواردی از این دست در هفته های دیگر هم قابل تکرارند اما ماجرای مهرشاد و غزل نیاز به بررسی جوانب گوناگون دارند. اتفاقا هر دو موضوع (ریاکاری پسر بچه و استفاده یا سوء استفاده از عناوین و احساسات مذهبی برای کسب درآمد) و قتل ناموسی و نحوۀ برخورد با آن با حوزۀ مطالعات و نظرات فقهی و سیاسی و اجتماعی که هر هفته به آنها می پردازند مناسبت دارند.

فاصله ی زمانی کم وقوع جنایت هولناک مونا_حیدری تا دست بدست شدن تصاویر سر بریده شده‌اش بین مردم این بار رکورد جدیدی از زمان بندی خشونت را در کشور ثبت کرد. هرگامی که قاتل فاتحانه در خیابان برمیداشت اخلاق، روح، روان و احساسات جامعه چندین متر سقوط می‌کرد و در این میان شیطانِ خشونتِ عریان بود که پیروزمندانه تکثیر میشد.

درباره شهادت سروان رنجبر و علت عدم استفاده او از سلاح علیه فرد حمله‌کننده دیروز نوشتم، ولی امروز می‌خواهم به جوانب دیگر این ماجرا اشاره کنم. کسانی که فیلم این حمله ناگوار را دیده‌اند، طبعا این پرسش برای‌شان پیش می‌آید که فرد حمله‌کننده چرا تسلیم نمی‌شود؟ یا اصلا چرا فرار نمی‌کند؟ چرا هیچ ترسی از شلیک گلوله علیه خود ندارد؟ و از این مهم‌تر چرا اقدام به قتل می‌کند؟ آیا نمی‌دانست که کشتن پلیس چه عوارضی دارد؟ و پلیس حتما او را دستگیر خواهد کرد؟ پاسخ به این پرسش‌ها کلیدی است و ما را به فهم واقعیت جامعه خود آگاه‌تر می‌کند.