خاورمیانه

آیا به وعده‌های طالبان باید امیدوار بود و آنها را پذیرفت؟ پاسخ روشن است. نه طالبان و نه هیچ سیاستمدار دیگری، به صرف اینکه وعده‌ای را داده‌اند قابل اعتماد نیستند. پس چه باید کرد؟ آیا همه دروغ می‌گویند؟ چگونه باید داوری و ارزیابی کنیم؟ مگر سیاستمداری که راستگو باشد نداریم؟ آیا با این حساب سیاست ممتنع و غیرعملی نمی‌شود؟ برای پاسخ به این نکات باید گفت که در درجه اول بسیاری از سیاستمداران صادقانه وعده می‌دهند، ولی در عمل قادر به انجامش نمی‌شوند.

با پیروزی برق‌آسای طالبان و فتح زنجیره‌ای مراکز استان‌ها، بالاخره پرچم سفید طالبان خیلی سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، بر فراز کاخ ریاست‌جمهوری در کابل برافراشته شد. رئیس‌جمهور فراری شده و بسیاری از تحلیلگران مسائل افغانستان، فارغ از نوع دیدگاه‌شان، شوکه شده و توان تحلیل را از دست داده‌اند و مسحور اخبار پی‌درپی شده‌اند و لاجرم از پیش‌بینی اثرات این رخداد بر جهان و منطقه بازمانده‌اند.

نشست قریب الوقوع سران کشــورهای پیرامونی عراق در بغداد که نخستین نشست منطقه‌ای در نوع خود تلقی می‌شود نشان می‌دهد که منطقه غرب آسیا به سمت همگرایی و پرهیز از تنش‌های سیاسی حرکت می‌کند.

با آمدن طالبان چند پرسش نیز اهمیت یافته است، از جمله اینکه آیا آنان به وعده‌های خود عمل خواهند کرد؟ آیا باید به آنان اعتماد کرد؟ اصولا کدام وعده را داده‌اند که باید به انجام آنها امید داشت؟ بهتر است به این نوع پرسش در سطح کلی‌تری پاسخ دهیم که وعده‌های سیاستمداران تا چه حد قابل اعتماد است؟ چه از سوی طالبان باشد و چه از سوی دیگران. برای این کار ‌باید چگونگی تحقق‌پذیری وعده‌ها را کالبدشکافی کرد.

آمریکا سال‌هاست یا حداقل در این چند سال اخیر که دائما چین را تهدید اول برای امنیت ملی خود اعلام می‌کند و در اجلاس ناتو هم به همین صورت اعضا، چین را تهدید اول امنیت خود تعریف می‌کنند.

آیت‌ا... هاشمی، مرد فــرداها بود. برای همــین هم معمولا یک دهه از زمان خودش، جلوتر بود. پیش بینی‌هایش معمولا خلاف جریان غالب بود و در نگاه اول، باور ناپذیر. برای همین هم طعنه و شماتت زیاد می‌شنید. ولی یک قدم از حرف‌هایش عقب نمی‌نشست.چون آنچه می‌گفت متکی بر مطالعات و شناخت عمیق بود. به همین جهت تخریب‌های سازمان یافته شد، تنها راه مقابله با هاشمی برای تندروها.

سرانجام طالبان در ۲۴ مردادماه وارد کابل شد. این شاید بزرگ‌ترین تحول ژئوپلیتیک در منطقه ما در دهه اخیر باشد. در این میان گمانه‌زنی‌ها درباره آینده افغانستان بی‌شمار است.

پیشروی فــاجعه‌آمیز طالبان در ولایات تخار، قندهار، هلمند و نیمروز و اشغال ده‌ها شهر دیگر نشان می‌دهد که طالبان در‌صدد سرنگونی دولت مشروع اشرف غنی و تشکیل یک خلافت اسلامی در سراسر افغانستان است.