«مصدق پیشنهاد بانک جهانی را برای میانجیگری در دعوای نفت پیشنهاد خوبی میدانست، ولی بعضی از نزدیکان سیاسی او به وی گفتند که اگر این پیشنهاد را بپذیرد ملت خواهد گفت که خیانت کرده است»
خطوط قرمز ایران این روزها بیشازپیش مدام به طرفهای مذاکره بهویژه آمریکا و تروئیکای اروپایی یادآوری میشود، اما نکتهای که وجود دارد مقاومت آمریکا برای فهمیدن و اجرایی کردن آن است. بارها نوشتیم و مشخص کردیم که خطوط قرمز ایران و علت و پشتوانههای حقوقی آن چه چیزها و مباحثی هستند.
طی روزهای اخیر، جمهوریخواهان کنگره فعالیتهای خود را علیه احیای توافق هستهای و تعلیق تحریمهای ضد ایرانی توسط دولت بایدن تشدید کردهاند. بخشی از این اقدامات معطوف به معادلات داخلی آمریکاست، جایی که جمهوریخواهان قصد دارند بایدن و دموکراتها را در انتخابات میاندورهای کنگره به چالش بکشند. از سوی دیگر، نمونه این بازی را در جریان تصویب برجام در کنگره آمریکا مشاهده کردیم.
مذاکرات احیای برجام در هتل کوبورگ وین همچنان پرفشار در جریان است و ظرفین برجام مجدانه در تلاشند تا هر چه زودتر فضا را برای ایجاد و اعلام توافق آماده کنند. موید این نکته نیز اظهارات همه طرفهای مذاکره کننده در وین است که جملگی با خوشبینی در رسیدن به توافق از پیشرفت مذاکرات و مرحله نهایی صحبت میکنند.
رژیم صهیونیستی که بقای خود را در بستر تنشآفرینی در منطقه مشاهده میکند، در حالی که مذاکرات رفع تحریمها به مراحل حساس تصمیمگیری طرفهای مقابل رسیده هیاتی دیپلماتیک را برای تحریک کشورهای مذاکره کننده و اخلال در روند گفتوگوها به وین اعزام کرد.
واقعیت این است که از دهه ۵۰ تاکنون، نیم قرن است نفت میفروشیم. دهه ۹۰ دهه فرصتسوزی بود؛ به طوری که رشد منفی اقتصاد را شاهد بودیم. در این شرایط برای حفظ کشور و جلوگیری از فرسودگی اقتصاد، به ۴۰۰ میلیارد دلار پول نیاز داریم. ۱۳۰میلیارد دلار نیز برای سرمایهگذاری در حوزه انرژی نیاز داریم تا بتوانیم خود را حفظ کنیم.
آخرین گزارش اوپک نشان میدهد تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی در مقایسه با سال پیش از آن رشدی ۲۱ درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که در این مدت ایران همچنان با سختترین تحریمهای اقتصادی روبهرو بوده است. رویترز نیز اعلام کرد صادرات نفت ایران برای اولین بار در سه سال گذشته به بیش از یک میلیون بشکه در روز رسیده است که نشان دهنده افزایش ارسال محمولههای نفتی به چین است.
این یک قاعده کلی است که انحصار به دنبال خود فساد را نیز به همراه میآورد و این یکی از ویژگیهایی است که برای صنعت خودرو درنظر گرفته میشود. انحصار این صنعت را به نقطهای رسانده است که خودروساز یقین دارد هر محصولی را تولید کند مردم مجبورند آن را بخرند. استمرار این شرایط هم باعث بیکیفیتی خودروهای داخلی شده و از سوی دیگر بر قیمتها هم افزوده میشود.طی سالهای اخیر کیفیت خودروها بهتدریج افت کردهاند تا جایی که گلایه رهبر انقلاب را از وضعیت نامطلوب صنعت خودروی کشور به همراه داشته است.
برداشته شدن تحریمهای ایران مهمترین موضوعی است که در مذاکرات وین به آن پرداخته میشود و اینکه تحریمها را نیز به تحریمهای برجامی یا غیربرجامی دستهبندی کنیم چندان صحیح به نظر نمیرسد و نباید در حوزه تحریم اینگونه عباراتی به کار برد.
«فروش نفت ایران برای اولین بار در سه سال گذشته از یک میلیون بشکه فراتر رفت»؛ تیتر برخی رسانههای فارسیزبان روز جمعه که خبر از افزایش صادرات نفت ایران در ماه دسامبر میدهند و میگویند این آمار در ماه ژانویه سر جای خود برگشته و به همان 700 هزار بشکه رسیده است؛ اما یکی از دو گزارش مهم ماهانه نفت جهان، گزارش ماهانه اوپک که آمار تولید کشورهای عضو ازجمله ایران را منتشر میکند، اعدادی غیر از این میدهد و مطابق آن، تولید نفت و در نتیجه امکان صادرات بیشتر در هیچکدام از ماههای پیشین افزایشی چنین چشمگیر نشان نمیدهد.
خبرهایی درباره انجام مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا در آلمان مطرح شد. اما اجازه دهید از یک نگاه عمیقتر به مسأله نگاه کنیم. مذاکره ایران، چه در دولت روحانی، رئیسی یا هر دولت دیگری با آمریکا موضوع اصلی و محوری نیست. چون مذاکره یک ابزار است که باید در راستای تحقق منافع ملی و در زمان و مکان درست خود مورد استفاده قرار گیرد.
در روند مذاکـــــرات وین چنانچه اتفــاق غیرمترقبهای نیفتد، بعد از اینکه مسائل تکنیکی و فنی تا حدود زیادی طی مذاکرات دورهای قبلی حل شده بود و با کوتاه آمدنهای دو طرف در مورد مسئله تقدم وتاخر و در مورد نوع و چگونگی تضمین به نظر میرسد که طرفین به توافقی رسیدند و متنهایی هم آماده و نوشته بودند لذا برای کسب مجوزها و تصمیمات سیاسی به پایتختها آمدند. آنطور که ازخبرهای منتشره تاکنون برمیآید، تصمیم سیاسی براینکه این توافق انجام شود، وجود دارد.
روز گذشته علی باقری، مذاکرهکننده ارشد ایران به وین رفت تا دور هشتم مذاکرات وین که روز جمعه هشتم بهمن و براساس توافق هیاتها برای مشورت با پایتختها متوقف شده بود ،دوباره از سر گرفته شود؛ مذاکراتی که وزیر امورخارجه کشورمان تاکید داشته است: «ایران با خوشبینی، حسننیت و جدیت به تلاشهای خود برای رسیدن به توافق خوب و حتی فوری آن را ادامه میدهد.»
مذاکرات هستهای وین بین ایران و 1+4 درحال انجام و هر از چندگاهی شنیدن برخی اظهارنظرها از مقامات کشورهای عضو و غیر عضو برجام بهویژه آمریکا، تحلیلها و نوشتهها و نظرات را به سمتوسوهای مختلف میکشاند. این بار نیز شاهد بودیم که با اظهارنظر جدید وزارت امورخارجه آمریکا درمورد معافیت برای برخی از تحریمهای فنی_هستهای تحلیل کارشناسان بهسمت تأکید بر مواضع ایران و بررسی بازی تکراری معافیت آمریکا سوق پیدا کرد.
یک کارشناس روابط بینالملل گفت: فکر میکنم لغو تحریمها به طور نسبی قابل حصول است اما لغو همه تحریمها زمان بر است و به این بستگی دارد که در آینده چه رخ خواهد داد.
در چند هفته گذشته قیمت خودرو در بازار ثابت مانده و با درنظر گرفتن وضعیت احتمال دارد شب عید هم بازار خودرو آرام باشد و روند قیمتها تغییر نکند، مگر اینکه اتفاق جدیدی رخ دهد. در شرایط کنونی خریداران به امید کاهش بیشازپیش قیمتها از خرید دست کشیدند و اگر خریداری هم هست با نگاه مصرفی اقدام به خرید میکند.
لغو تحریمهای ثانویه آمریکا که بحث همان معافیت شرکتهای خارجی با برنامه هستهای غیرنظامی ایران است که در دوره ترامپ احیا شده بود و به نوعی همکاری شرکتهای خارجی با برنامه هستهای غیرنظامی ایران را با تهدید مواجه کرده بود. این یک گام مثبت به جلو در روند اعتمادسازی میان آمریکا و ایران برای رسیدن به یک توافق جامع در خصوص چگونگی احیای توافقنامه برجام است.
«دولت بایدن معافیتهای تحریمی برنامه هستهای صلح آمیز ایران را بازگرداند» این خبری است که جمعه شب و درحالیکه قرار است دور هشتم مذاکرات وین در همین هفته از سر گرفته شود منتشر شد.