بازار مسکن در حال حاضر دچار یک سیکل معیوب است که راهی برای خروج از رکود معاملاتی ندارد؛ مگر اینکه شبکه بانکی با تقویت وام مسکن زمینه ورود خانه اولی‌ها رابه بازار مسکن فراهم کند.
بازار مسکن
بازار مسکن در فاز «تنظیم رابطه» قرار گرفته است. روند تغییر قیمت آپارتمان در کل کشور براساس آخرین آمار رسمی نشان می‌دهد شهرها در تورم ملکی - سرعت رشد قیمت مسکن - از تهران سبقت گرفته‌اند. این اتفاق در پاییز سال گذشته رخ داده که سه علت برای آن مطرح است. عدد حاصل از نسبت قیمت مسکن تهران به کشور همچنان بالای سطح نرمال است.
با شروع فصل طلایی نقلوانتقالات ملکی به نظر می‌رسد به تدریج تعداد فایل‌های رهن کامل در بازار اجاره مسکن افزایش یافته است.
در حالی که تا پایان خرداد، تعداد آپارتمان‌های کلیدنخورده عرضه‌شده در بازار مسکن در برخی از محله‌های مصرفی انگشت‌شمار و نزدیک صفر بود، در چند روز اخیر آپارتمان‌های نوساز فایل‌شده در موتورهای جست‌وجوی معتبر ملکی افزایش محسوسی داشته است.
یکجا‌فروشی آپارتمان توسط اقلیت حرفه‌ای در بازار مسکن شیوع پیدا کرده است. طی هفته‌های اخیر حداقل یک‌درصد از فایل‌ها در استارت‌آپ‌های ملکی، عرضه‌هایی بوده که کل ساختمان نوساز به جای یک آپارتمان نوساز به فروش گذاشته شده است.
مشاوران املاک در مناطق نیمه جنوبی پایتخت عنوان می‌کنند: جست‌و‌جو از سوی گروه جدیدی از متقاضیان خرید در بازار آغاز شده است.
بهبود چشم‌گیر شامخ ساختمان در اردیبهشت‌ماه امسال نکته خاص و غیرمنتظره‌ای به‌شمار نمی‌رود. علت اصلی این جهش نیز احتمالا در ماهیت شاخص نهفته است که فعالیت هر ماه را با ماه پیش‌تر مقایسه می‌کند.
یک کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه کاهش اخیر قیمت مسکن در شرایط رکود معاملات، ما را از کسری پنج میلیون واحد غافل نکند، گفت: طی ۳۰ سال گذشته قیمت طلا و دلار حدودا ۱۸۰ برابر شده در حالی که مسکن ۱۲۰۰ برابر شده است که نشان می‌دهد این بخش ذاتا ظرفیت دارد و علت اصلی آن کمبود عرضه نسبت به تقاضاست.
یارانه‌های دولتی برای خرید خانه در دوران کرونا از سوی برخی دولت‌ها چون روسیه و لوکزامبورگ افزایش یافت. در این راستا اقدامات دیگری نیز اتخاذ شد که با حمایت مستقیم از امور مالی مسکن عملیاتی شد. در برخی کشورها همچون کانادا، نقدینگی مستقیما به بانک‌ها و وام‌دهندگان اعطا شدو در برخی دیگر چون ترکیه و نروژ، مقررات محتاطانه‌ای در بانک‌ها پیگیری شد.
سمت عرضه در بازار مسکن طی دو روز پس از اتمام انتخابات۱۴۰۰ و اعلام نتیجه قطعی، هنوز واکنش محسوس قیمتی به این نتیجه نشان نداده است.
بازار مسکن پس از انتخابات چه می‌شود؟ مهم‌ترین و سخت‌ترین سوال این روزها شاید همین باشد. روزهایی که تقریبا در بازارها نوسان قیمتی زیادی مشاهده نمی‌شود و برخی این را به معنای تخلیه حباب قیمتی و برخی دیگر به نوعی آرامش پیش از توفان می‌دانند.
دو سال «بازی با مالیات اشتباهی» در بازار مسکن، سرانجام شکست سیاست پوچ علیه سفته‌بازی را به سیاستگذار اثبات کرد. بعداز «هشدارهای مکرر» از سوی کارشناسان درباره تبعات «مالیات انحرافی به جای مالیات اصلی» اکنون مشخص شده «مالیات بر خانه‌خالی» به بن‌بست رسیده است.
در سال‌های اخیر بویژه یکی دو سال گذشته قیمت بسیاری از کالاها افزایشی بود و تورم در بخش های مختلفی تجربه شد، در این بین قیمت مسکن با روند صعودی خود مرتبا قدرت خرید مردم را کاهش داد و روند صعودی آن باعث شد که بیشتر منابع مالی و پس انداز خانواده‌های مستاجر صرف تامین یک سرپناه شود.
یک کارشناس بازار مسکن گفت: به لحاظ برخورداری از نیروی انسانی، نهاده‌ها و امکانات، توانایی ساخت سالیانه ۱.۵ تا ۲ میلیون واحد مسکونی در کشور را داریم اما با چالش‌هایی مثل مکانیزم تامین مالی، عدم تناسب الگوی عرضه با تقاضا و معضلات متعدد در فرآیند احداث ساختمان مواجه‌ایم که رییس جمهور آینده باید آنها را رفع کند.
معدود خریداران حاضر در بازار مسکن، وارد فاز «احتیاط انتخاباتی» شده‌اند. رفتار متقاضیان - که حجم آنها نسبت به پارسال افت کرده است - متاثر از یک ابهام مقطعی است. خریداران درباره «اوضاع قیمت‌ها بعد از انتخابات ۲۸خرداد» سوال دارند و به نوعی، در دوراهی مانده‌اند. آینده بازار ملک متناسب با متغیرهای اثرگذار و با لحاظ گزینه‌های محتمل، بررسی شده است.
بازار مسکن شهر تهران با رشد حدود ۱.۵ برابری عرضه نسبت به دو هفته قبل مواجه شده که می‌تواند نشان‌دهنده تحلیل فروشندگان مبنی بر رسیدن به قله قیمتی باشد.
در حالی که گزارش‌های رسمی حکایت از افت پنج درصدی میانگین قیمت مسکن در معاملات شهر تهران طی دو ماه اخیر دارد، برخی از سازنده‌ها و فروشنده‌های واحدهای نوساز همچنان بر قیمت‌های پیشنهادی پیشین خود که متناسب با سطح قیمت اسفند ماه اعلام کرده بودند، اصرار می‌کنند. این اصرار در حالی صورت می‌گیرد که بازار مسکن حتی برای خرید آپارتمان‌های قیمت مناسب هم خالی از تقاضاست.
دو ماه ریزش متوالی قیمت مسکن در تهران، یک گروه فعال در بازار ملک را نسبت به آینده «خوش‌بین» کرده است؛ اما گروه دیگر کماکان توقع صعود نرخ‌ها را دارند.
در آستانه ورود به فصل طلایی نقلوانتقالات ملکی، قیمت‌های عرضه آپارتمان اجاره‌ای در محله‌های مختلف بررسی شد. هر چند برای دستیابی به یک مظنه قیمتی دقیق از بازار اجاره تابستان قدری زود است، اما بررسی قیمتی فایل‌های عرضه‌شده در بازار اجاره خالی از لطف نیست.
استفاده از سیاست مسکن استجاری هیچ تطبیقی با شرایط اقتصادی بازار مسکن کشور ندارد و دولت آینده باید با مهیا کردن شرایط صاحب‌خانه شدن مردم از آمار اجاره‌نشینی بکاهد.
