ایران، غرب و توافق نانوشته

توافق نانوشته بین ایران و آمریکاست نه ایران و اعضای برجام. توافقی اغماض محور که آمریکایی ها بخشی از فشارهایی که در قالب ماموریت صدها مامور وزارت خزانه داری دنبال می کردند.
تصویر ایران، غرب و توافق نانوشته

به گزارش سایت خبری پرسون، حشمت ا... فلاحت پیشه نماینده ادوار مجلس در یادداشتی نوشت: ایران و آمریکا به سمت یک توافق نانوشته حرکت می کنند. در همین راستا نیز دو مساله و گمانه زنی مطرح است. نخست اینکه برجام احیا شود که به نظر می رسد طرفین از این گمانه خیلی دورند بدین جهت که اولا تاریخ خیلی از مفاد برجام منقضی شده و در ثانی نمی شود سرنوشت تلخ برجام دوباره در آینده تکرار شود. چرا که برجام یک بار امضا شد و در دولت بعدی رئیس جمهور بعدی آمریکا عملا از برجام خارج گردید و برجام بالا اثر شد. لذا طبیعتا ایران نمی تواند به برجامی باز گردد که ممکن است در دولت بعدی آمریکا دوباره دچار نوسان شود. مگر اینکه کنگره آمریکا نیز توافق احیای برجام را تصویب کند.

طبیعتا با توجه به شروع فصل رقابت های انتخاباتی آمریکا امکان اینکه جمهوری خواهان چنین امتیازی را به بایدن بدهند وجود ندارد. بنابر این برجام احیا نخواهد شد. از طرف دیگر گمانه دوم در خصوص توافق موقت است. توافق موقت هم جدای از تکذیبیه هایی که طرفین دادند خیلی بیشتر از توافق دائم با نوسان و مشکل مواجه است. به هر حال در توافق موقت به طور طبیعی خواسته های طرفین تامین نخواهد شد. در توافق موقت ایران نمی تواند شرایط اقتصادی خود را به توافقی موکول کند که طی آن بخش عمده ای از دستاوردهای هسته ای خود را واگذار کند. لذا این گمانه نیز به نظر عملیاتی نمی رسد و توافق موقتی هم نخواهد بود.

در نهایت یک توافق نانوشته باقی می ماند که به نظر می رسد حداقل این توافق نانوشته در بین طرفین وجود دارد و نکته مهم این که این توافق نانوشته بین ایران و آمریکاست نه ایران و اعضای برجام. توافقی اغماض محور که آمریکایی ها بخشی از فشارهایی که در قالب ماموریت صدها مامور وزارت خزانه داری دنبال می کردند. یعنی پایش هر گونه مناسبات انرژی، مالی و بانکی ایران را صورت می دادند که در قالب سیاست فشار حداکثری ایران شروع شد و به صورت نیم بند توسط بایدن ادامه پیدا کرد.

لذا آمریکایی ها باید اغماض داشته باشند که ایرانی ها بتوانند در بازارهای جهانی حضور داشته باشند و در عین حال بخشی از منابع آنها به صورت کنترل شده به خزانه ایران بازگردد. البته در توافق نانوشته احتمالی نقش برجسته آژانس بین المللی انرژی هسته ای است و با نظارت خود راستی آزمایی می کند که برنامه ایران از سطح کنونی فرا رفته یا نرفته است. اما اگر بخواهیم مذاکرات میان ایران و اروپا را بررسی کنیم باید گفت اروپایی ها نشان دادند زمانی که نیاز به کار مثبت است هیچ گونه توانی در موضوع هسته ای ایران ندارند که اوج ضعفشان در زمان خروج ترامپ از برجام مشخص شد که در واقع نتوانستند با وجود تمام تلاش خود برای حفظ اینستکس به مبادلاتی بالاتر از یک میلیون دلار برسند.

لذا ایرانی ها جایگاه اروپایی ها در زمینه برجام را تشخیص دادند. در نتیجه آنها در زمینه مثبت نمی توانند کاری کنند ولی در زمینه منفی به شدت تحت تحریک هستند که اقدام منفی صورت دهند. در گذشته هم چه در دهه 7۰ که اروپایی ها مانع اصلی گفت وگوی ایران و غرب بودند و با گفت وگوهای انتقادی این ممانعت را صورت می دادند و چه الان که ممکن است برای انجام اقدامات منفی تحریک شوند که مهم ترین اقدام منفی نیز که اکنون از آنها انتظار می رود بحث مکانیسم ماشه است. هر چند دستور کاری از مذاکرات بیرون نیامده اما نشست آقای باقری رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی با طرف های اروپایی فراتر از بحث ضرب الاجل اکتبر نرفت. یعنی بخش اعظم مذاکرات بیشتر راجع به این قضیه بوده است نه راجع به اصل برجام و اینکه این مذاکرات به احیای توافق ۲۰۱5 بینجامد.

منبع: آرمان ملی

489465