به گزارش سایت خبری پرسون، ابوالقاسم قاسم زاده در یادداشتی نوشت: با کلید خوردن جنگ در اوکراین تحلیلگران سیاسی ـ اقتصادی از بحران در بازار انرژی (نفت و گاز) برای اغلب کشورها، به ویژه برای کشورهای اروپایی و حتی آمریکا خبر دادند و اغلب کارشناسان اقتصادی بر این نظر بودند که اصلی‌ترین بحران غرب (اروپا وآمریکا) در ادامه جنگ بایدن ـ پوتین در اوکراین، بحران در تهیه و مصرف دو شاخص اصلی و عمده نفت وگاز خواهد بود.
تا آنجا که آمریکا و سه کشور مهم اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس سیاست تمکین در برابر پوتین را پیش خواهند گرفت!
امّا اکنون با شروع سال جدید میلادی، شرایط تهیه و برنامه‌ریزی دقیق و کنترل شده مصرف سوخت (نفت و گاز) در اروپا و آمریکا نشان می‌دهد، برنامه‌ریزی این کشورها در مصرف انرژی نفت و گاز جواب داده است تا آنجا که غلبه خوش‌بینی و عبور از بحران را در بازارهای نفتی اطلاع‌رسانی می‌کنند.
در همان ایام در محک نوشته شد که مسئولین جمهوری اسلامی ایران به ویژه در وزارت نفت و گاز باید پی‌آمدهای جنگ در اوکراین را از جایگاه اقتصاد انرژی در بازارهای بین‌المللی رصد دقیق کنند، تا از پی‌آمدهای گوناگون «شوک» نفتی وگاز به ویژه در غرب، آینده‌نگری روشن داشته باشند. واقعیت این است که سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس تا اینجا موفق شده‌اند با رصد دقیق قطع نفت روسیه به اروپا و برنامه‌ریزی‌های دولت بایدن در آمریکا برای آینده شرایط تولید و مصرف نفت و گاز در این کشور، کنترل مدیریت شرایط خاص را به اجرا در آورند و هجوم این بحران را مدیریت کنند.
اکنون در اغلب بررسی‌های کارشناسان اقتصادی ـ سیاسی در بخش انرژی گفته می‌شود، «… اگر چه قیمت نفت روند رشد ملایم خود را حداقل تا پایان زمستان جاری حفظ کند، اما بسیاری از تحلیلگران فعال در حوزه انرژی، انتظار دارند نفت در سال جاری حدود ۹۰ دلار در هر بشکه معامله شود که به معنای رشد قیمت‌ها و روزهای بهتر برای بازار انرژی است.بهبود اوضاع اقتصادی در چین و رشد تولید «شیل» در آمریکا، دو عامل اصلی نوسان‌ها در سال جاری خواهند بود، به اعتقاد کارشناسان فعال در حوزه انرژی، ترس از رکود جهانی در سال جاری میلادی، همچنان سرفصل اصلی خبرهای حوزه نفت است.»
در ارزیابی بهره‌گیری کشورها از پی آمدهای ناشی از جنگ در اوکراین و صف آرایی جنگی پوتین در به هم ریختگی روابط روسیه با آمریکا و سه کشور تعیین کننده اروپایی، آلمان، فرانسه و انگلیس کشورهای هند، چین همچنین در منطقه ما، عربستان سعودی، قطر و امارات بیشترین بهره‌گیری را هم به لحاظ (مالی ـ اقتصادی) و هم سیاسی کسب کردند. این موفقیت ناشی از برنامه‌ریزی نفتی، همچنین مدیریت سیاسی در روابط بین‌المللی در شرایط خاص ناشی از ادامه جنگ در اوکراین و آینده‌نگری بازارهای نفت و گاز استوار بوده است.
در رصد شرایط کنونی، روزنامه «دنیای اقتصاد» در نقد «غلبه خوش‌بینی بر بازار نفت» این خوش‌بینی را لرزان و ناپایدار ارزیابی کرده است.
این ناپایداری را ناشی از بازیگری چین و آمریکا در بازار نفت می‌داند و می‌نویسد:
« *بازیگری چین و ایالات متحده در بازار نفت با استناد به گزارش وال استریت ژورنال دو عامل اساسی وجود دارد که سطح نوسان قیمت نفت را در سال جاری تعیین می‌کند. اولین مورد چین و نقش محوری این کشور در بازار نفت و مورد دیگر، صنعت شیل ایالات متحده است.
هفته گذشته، بلومبرگ از ۱۱ مشاور متمرکز بر بازار چین نظرسنجی کرد که در نتیجه، پیش‌بینی شد تقاضای نفت بزرگترین وارد کننده نفت جهان در سال جاری ۸۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد. این بدان معناست که مجموع تقاضای نفت این کشور تا ۱۶ میلیون بشکه در روز هم خواهد رسید، رقمی که ۵۰درصد از کل رشد تقاضای نفت جهان در سال جاری را شامل می‌شود.
رابرت یاوگر، مدیر معاملات آتی انرژی در «میزوهو سکیوریتیز»، به وال استریت ژورنال گفت که اگر همت جمعی کافی برای راه‌اندازی مجدد اقتصاد چین وجود نداشته باشد، صنعت این کشور به سختی می‌تواند احیای مجدد شود. این بدان معناست که اگر افزایش آلودگی‌های ناشی از ویروس کووید ـ ۱۹ ادامه یابد، تقاضای نفت این کشور ممکن است به اندازه مورد انتظار رشد نکند. در این شرایط و به واسطه افت معنادار تقاضا، قیمت جهانی نفت رشد چندانی نخواهد داشت. با این حال، اگر استناد به واردات مقطعی نفت در شرایط کنونی را بتوان تعبیر به نشانه‌ای مثبت کرد، می‌شود پیش‌بینی کرد که تقاضای چین در سال جاری افزایش پیدا خواهد کرد.
در اوایل ژانویه، پکن دستوری جدید برای واردات نفت خام برای سال جاری صادر کرد که مجموع واردات نفت خام این کشور را به ۱۳۲ میلیون تن رساند. این رقم در مقایسه با ۱۰۹ میلیون تن واردات نفت خام این کشور در سال گذشته افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد. این افزایش ۲۳ میلیون تنی یا ۱۶۸ میلیون بشکه‌ای مطمئناً می‌تواند همچون گذشته، تلاطمی معنادار در قیمت جهانی نفت ایجاد کند. در مرحله بعدی، شیل ایالات متحده وجود دارد. مقاله وال استریت ژورنال تأکید دارد که بعید به نظر می‌رسد تولیدکنندگان شیل در رویکرد محتاطانه خود برای رشد تولید در سال جاری تجدیدنظر کنند، این به معنای پتانسیل صعودی قیمت نفت است زیرا رشد عرضه در این شرایط، محدود و مسکوت باقی خواهد ماند.» دیدار رئیس جمهور چین از عربستان قابل توجه است.
برداشت‌ها از نوسان منحنی قیمت انرژی «نفت و گاز» گوناگون است. اما در همه نقدهای کارشناسان انرژی علیرغم نوسان‌های قیمت نفت و گاز در بازار جهانی از رکود فراگیر اقتصادی در سال جدید میلادی خبر و هشدار می‌دهند. در این آینده‌نگری چشم‌انداز بازار نفت دیگر همچون گذشته روشن و مطمئن به نظر نمی‌رسد. پرسش محک در پایان این است. وزارت خارجه و وزارت نفت و دیگر وزارتخانه‌های اقتصادی ما این شرایط و آینده‌نگری پیچیده آن را رصد می‌کنند!؟ و مهمتر آیا در تبیین سیاست خارجی ما (دیپلماسی) چه در سطح منطقه‌ای یا بین‌المللی اهمیت آن را به صورت هماهنگ برای اقدام در دیپلماسی منطقه‌ای و بین‌المللی درنظر دارند!؟
