به گزارش سایت خبری پرسون، داریوش قنبری استاد دانشگاه در یادداشتی نوشت: آنچه هست در ارتباط با پیشنهادات اروپا ابهامات زیادی وجود دارد. قبلا ایران یکسری مسائل را به عنوان پیش شرطهای برگشت به برجام مطرح کرده بود و از جمله تضمینهای آمریکا که باید به نحوی در ارتباط با فروش نفت ایران و مراودات تجاری و اقتصادی با جهان خارج صادر میشد. یکی از نگرانیهای ایران این بود که توافقی مثل دوران اوباما صورت بگیرد و رئیسجمهور بعدی از آن عدول کرده به همین خاطر بحث تضمین را مطرح کرده بود. در طرف مقابل هم آمریکاییها اعلام کرده بودند با توجه به ساختار تصمیم گیری در آمریکا هیچ رئیسجمهوری نمیتواند برای رئیسجمهور بعدی آمریکا تعیین تکلیف کند.
یکسری مسائل دیگر هم در ارتباط با رفع تحریمهای دوران ترامپ مطرح بوده که آن تحریمها هم باید از نظر ایران برداشته شوند. مساله دیگر موضوع پیامدی است که به نوعی پرونده آن بسته شده بود و الان هم بحث ابعاد احتمالی نظامی موسوم به پیامدی مفتوح شده که خواست ایران بسته شدن این پرونده است. از پیشنهاد اتحادیه اروپا که تا چه حد به این مسائل پرداخته و از طرف دیگر مواردی که آمریکا روی آن اصرار دارد از جمله تحریم سپاه پاسداران که چارهای اندیشیده شده تا از تحریم خارج شود و مشخص نیست چه دامنهای از تحریمها برداشته میشود اطلاع چندانی در دست نیست و تنها در ارتباط با پیشنهادات آنچه به صورت قاطع عنوان شده این است که بعد از آن، مذاکره دیگری در کار نخواهد بود و میتوان گفت اتحادیه اروپا به نوعی خواستههای خودش را در قالب این پیشنهادات به دو طرف داده و معلوم نیست این خواستهها تا چه اندازه مورد قبول دو طرف قرار بگیرد.
به هر حال اظهارنظرهای بعضا متفاوتی از سوی طرفین صورت گرفته و یکسری نکات مثبت که مورد توجه قرار گرفته و غربیها بدان پرداختند و همینطور اظهارات خاصی که برخی دیپلماتهای ایرانی داشتند به نوعی حکایت از خوشبینی دارد. بازار هم به این خوشبینی واکنش نشان داده و در قیمت ارزهای خارجی نمود پیدا کرده است. به هر حال این امیدواری مجددا ایجاد شده که برجام به نتیجه برسد و این بار پیشنهادات نتیجه مثبتی به دنبال داشته باشند.
اما از آنجا که ابهامات زیادی مطرح است نمیتوان اظهارنظر قطعی کرد که سرنوشت نهایی برجام چه میشود. قطعا و یقینا خواستههای حداکثری ایران برآورده نشده و در این شکی نیست اما خواستههای حداقلی که بتواند به نوعی از ناحیه پذیرش برجام به بازارهای جهانی ورود پیدا کند، تحقق یافتنی هست یا خیر. اینکه اتحادیه اروپا هم اعلام کرده که مذاکره دیگری نمیکند و متن نهایی است که باید مورد قبول قرار بگیرد بر دامنه نگرانیها افزوده که اگر این پیشنهاد پذیرفته نشود قطعا وضعیت مناسبی نخواهد بود. بنابراین باید منتظر ماند که ببینیم چه پاسخی از طرف ایران و آمریکا به پیشنهاد اروپا داده میشود و محتوا چیست. چون محتوا منتشر نشده و بنده اطلاع چندانی ندارم نمیتوانم با قاطعیت درباره اینکه تا چه اندازه این پیشنهاد حداقل برای طرف ایرانی قابل قبول خواهد بود، نظر دهم و امکان پذیر نیست. بهخاطر اینکه محتوای پیشنهاد دقیقا مشخص نیست و از آن بیاطلاع هستم از این رو اظهارنظر قطعی را با دشواری مواجه کرده است.
اما برخی اظهارنظرها حکایت از خوشبینی دارد و اگر به توئیت آقای مرندی توجه کنیم تا حدود زیادی این امیدواری توام با تردید را در آن میبینیم. در امیدواری ایشان برای به نتیجه رسیدن برجام نگرانی از بابت برخی مسائل هم مطرح شده بود که در جای خودش قابل توجه است. به هر حال در شرایط فعلی یکسری نگرانیها را برای احیای برجام پدید آورده است و فعلا فضا نسبت به برجام خاکستری است و نمیتوان با توجه به اطلاعاتی که باید برای تحلیل در دسترس باشد و نیست اظهارنظر قطعی میسر نیست اما مدت زمان مشخص شده برای تصمیمگیری طرفین درحال اتمام است و مواضعی که از سوی طرفین مشخص شود و اظهارنظرهایی که صورت بگیرد قطعا این ابهامات را خارج میکند. به هر حال سه موضوع برای ایران مهم بوده است. نخست بحث رفع تحریمها و موضوع تضامین برای ایران دارای اهمیت فوقالعادهای است و اگر در این زمینه تضامین داده شده باشد حداقل از طرف ایرانی میتوان نسبت به احیای برجام خوشبین بود.
منبع: روزنامه آرمان ملی