تئوری مزیت نسبی

براساس دیدگاه‌های برخی از اقتصاددانان، کشورها برای اینکه از ظرفیت کامل خود با پایین‌ترین هزینه ممکن استفاده کنند و ضمنا بتوانند با سایر کشورها هزینه مبادله را به حداقل ممکن برسانند، تلاش می‌کنند که براساس مزیت نسبی خود کالا تولید کنند.
تصویر تئوری مزیت نسبی

به گزارش سایت خبری پرسون، هادی حق‌شناس اقتصاددان در یادداشتی نوشت: براساس دیدگاه‌های برخی از اقتصاددانان، کشورها برای اینکه از ظرفیت کامل خود با پایین‌ترین هزینه ممکن استفاده کنند و ضمنا بتوانند با سایر کشورها هزینه مبادله را به حداقل ممکن برسانند، تلاش می‌کنند که براساس مزیت نسبی خود کالا تولید کنند. بر این اساس به عنوان مثال کشوری که می‌تواند نفت یا گاز را با حداقل هزینه تولید کند، سایر کشورها از آن کشور نفت و گاز می‌خرند و بالعکس کشوری که بتواند فولاد یا سایر عناصر طبیعت را با حداقل هزینه استخراج و فناوری کند، بقیه کشورها از آن کشور عناصر مورد نیاز خود را می‌خرند.

همین موضوع در خصوص تکنولوژی‌های صنعتی هم مصداق دارد. به عنوان مثال کشوری که می‌تواند خودروی ارزانی را تولید بکند یا یک وسیله یا ماشین دیگری- که در اینجا منظور از ماشین ابزار تولید است- را بتواند به تولید برساند. از نظر اقتصاد کشورها باید از مزیت نسبی خود بهره بگیرند. این موضوع درخصوص بخش کشاورزی بیشتر مصداق دارد. به دلیل اینکه برخی از تولیدات محصولات کشاورزی اصطلاحا قوت لایموت مردم است.

ممکن است در دنیا مردمانی بتوانند از خوردن میوه یا حتی استفاده از خودرو یا برخی از لوازم صنعتی دیگر صرفنظر بکنند، اما نمی‌توانند از مصرف گندم، برنج یا سایر محصولات اساسی صرفنظر بکنند. لذا کشورها در سال‌های گذشته از مزیت نسبی خاک و آب خود استفاده کرده‌اند و مساله‌ای تحت عنوان کشت فراسرزمینی امروز در ادبیات توسعه وجود دارد و این موضوع در سنوات گذشته در ایران هم مورد توجه واقع شده است.

در برخی از کشورهای همسایه ما حتی به عنوان مثال در قزاقستان، ایرانی‌هایی به سراغ کشت فراسرزمینی رفته‌اند؛ چه در پرورش دام و چه در پرورش برخی از محصولات دیگر اما چون این موضوع هنوز به معنی واقعی در اولویت کشور نبوده است و از طرف دیگر به دلیل اینکه با منابع حاصل از بخش نفت و گاز کشور به‌راحتی می‌تواند گندم یا برنج یا روغن خام خود را از سایر کشورها تامین کند هنوز آن اجبار و ضرورت واقعی برای ایران در راستای راهبرد کشت فراسرزمینی اتفاق نیفتاده است.

بنابراین در یک جمع بندی کلی به نظر می‌رسد که در آینده با توجه به مشکلات آب و خاک که برای برخی از کشورهای منطقه ایجاد خواهد شد و برخی از کشورها به شرایط بحرانی خواهند رسید و ایران هم به دلیل استفاده نامطلوب از آب و خاک چنین مشکلی را هم پیدا خواهد کرد، بالاجبار به سراغ کشت فراسرزمینی خواهد رفت.

البته در اینجا ذکر یک نکته ضروری است؛ همچنان که امروز در برخی از استان‌های کشور کشت‌های گلخانه‌ای راه‌اندازی شده است و در برخی از موارد مساحت یک واحد کشت گلخانه‌ای معادل 10 واحد کشت شرایط عادی هست، شاید در آینده همچنان که امروز برخی از تولیدات صیفی‌جات از گلخانه جایگزین کشت صیفی زمین‌های معمولی شده است، شاید با پیشرفت تکنولوژی این موضوع در خصوص برخی از محصولات اساسی کشاورزی هم اتفاق بیفتد. اما تا آن روز برخی از کشورهای شبیه ایران از این فرصت کشت فراسرزمینی می‌توانند بخشی از نیازهای خود را تامین نمایند.

منبع: روزنامه آرمان ملی

407689