به گزارش سایت خبری پرسون، خرید خانه در ارزان‌ترین منطقه تهران برای یک کارگر 68 سال به طول می‌انجامد در حالی که امید به زندگی 75 سال است. نقدینگی در پایان سال گذشته به بیش از 3400 هزار میلیارد تومان رسید. براساس آمارهای بانک مرکزی نقدینگی با رشدی 40.6 درصدی در سال گذشته، توانست بالاترین نرخ رشد را در 43 سال گذشته به ثبت برساند. رییس کل بانک مرکزی دلیل عمده رشد نقدینگی در سال گذشته را افزایش خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی اعلام کرده بود. گزارش این نهاد مهم پولی نشان می‌دهد که حجم نقدینگی و پایه پولی در پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ به ترتیب معادل ۰،۴ و ۱،۲ درصد رشد داشته و روزانه بالغ بر ۲۵۰۰ میلیارد تومان نقدینگی خلق شده است.
با وجود اینکه ناترازی بودجه دولت و استقراض از بانک مرکزی به هر دلیلی، مهم‌ترین علت افزایش نقدینگی و البته افزایش تورم است، اما استقراض دولت از بانک مرکزی نیز با توجه به شرایط تغییری نکرده و افزایش یافته است.
در این راستا سیدحمید پورمحمدی، معاون امور اقتصادی رییس سازمان برنامه و بودجه در نشست خبری خود گفت: دولت از محل تنخواه بودجه 40 هزار میلیارد تومان دریافت کرده است. این در حالی است که 4.7 درصد از بودجه عمومی توسط دولت از تنخواه بانک مرکزی برداشت شده که 15 هزار میلیاردتومان بیشتر از میزان مجاز بوده است. این عمل 300 هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور ایجاد خواهد کرد. طبق قانون بودجه هرساله دولت برای انجام برخی کارهای ضروری مجاز است تا 3 درصد بودجه عمومی را تحت عنوان تنخواه از بانک مرکزی قرض کرده و تا پایان سال آن را تسویه کند. این رقم در سه سال گذشته به علت حوادث غیرمترقبه از قبیل سیل و... به 6 درصد رسیده بود.
باتوجه به آنکه بودجه عمومی مصوب‌شده در سال 1400، معادل با 841 هزار میلیارد تومان بوده بنابراین 3 درصد آن 25 هزار و 230 میلیارد تومان خواهد بود. به عبارت دیگر دولت تقریبا در سال جاری 15 هزار میلیارد تومان بیشتر از سقف مجاز از تنخواه بانک مرکزی برداشت کرده است؛ گویی دولت به حجم 6 درصدی سال‌های قبل عادت کرده و هنوز نتوانسته است با رقم جدید خود را تطبیق دهد. اما نکته مهم آن است که برداشت بی‌رویه از تنخواه سبب خلق نقدینگی شده و با توجه به ضریب فزاینده 7.6 درصدی، نقدینگی ایجادشده در کشور برابر با 304 هزار میلیارد تومان خواهد بود. با این وجود اینکه برداشت‌های دولت از محل تنخواه بودجه باعث افزاش نقدینگی می‌شود، اما معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه بر این باور است که بانک مرکزی به دولت حدود ۱۲۷ هزار میلیارد تومان بدهی دارد. او در این خصوص گفته بود که: «دولت به دلیل ملاحظات تحریمی، پول نفت و هدفمندی یارانه‌ها را از بانک مرکزی دریافت نکرد و 127 هزار میلیارد تومان طلب دارد.»
این طلب در حالی است که دولت بیشتر از آنچه در بودجه آمده، تنخواه دریافت کرده است. او در ادامه سخنان خود گفته بود که: «بخشی از پول هدفمندی و نفت نه تنها در سال ۹۹ بلکه ۹۸ نیز نزد بانک مرکزی است. طلب ناشی از هدفمندی یارانه‌ها از بانک مرکزی ۱،۷ میلیارد دلار و چند میلیارد نیز از محل گاز و برق صادراتی به عراق طلب داریم.» پورمحمدی درباره استفاده از منابع صندوق توسعه ملی نیز خاطرنشان کرد: «همیشه به دولت انتقاد بود که شما نفت را می‌فروشید و شاید بانک مرکزی ارز آن را نفروخته باشد و ریال آن را طلب می‌کنید. در قانون بودجه سال ۹۹ بالغ بر ۷۲ هزار میلیارد تومان مصوب شد که تنها ۳۲ هزار میلیارد تومان حدود ۴۰ درصد برداشت کردیم. دلیل این بود؛ اگر ریال ارزی که به فروش نرفته بود را می‌گرفتیم تبدیل به پایه پولی می‌شد و این کار را نکردیم.
یک مورد هم سیاهه نفت را به بانک مرکزی ندادیم که پولش را بگیریم. همچنین سال ۹۸ بالغ بر ۶۵ هزار میلیارد تومان از منابع صندوق توسعه ملی استفاده شد.» با وجود توضیحات پورمحمدی و پیش‌تر صحبت‌های همتی و نوبخت، مقصر اصلی افزایش نقدینگی، تورم و پایه پولی در سال 99 مشخص نیست و تقریبا کسی نیست که خود را در خصوص آن مقصر بداند. با وجود اینکه به نظر نمی‌رسد استقراضی از بانک مرکزی صورت نگرفته باشد، اما سازمان برنامه به‌شدت آن را تکذیب میکند.
منبع: اعتماد
