لباسی که نماد سرستون‌های تخت جمشید است / راز ماندگاری ایرانیان در سختی‌های روزگار

نصرالله حدادی، پژوهشگر و تهران‌شناس در گفت‌وگو با سایت خبری پرسون، به تشریح تن پوش چوقا پرداخت و گفت: چوقا که تن پوش مخصوص عشایر بختیاری است، نمادی برگرفته از سرستون‌های تخت جمشید و مقبر کوروش بزرگ است، چوقا دارای خطوط موازی به رنگ مشکی بر زمینه سفید است، که خط‌های سفید نماد سپنتا مینو (فرشته نیک) از پایین به بالا می‌آیند و خطوط سیاه نماد انگره مینو (اهریمن) از بالا به پایین می‌آیند و بیانگر پیروزی نهایی خوبی‌ها بر بدی‌ها است.

نویسنده کتاب زندگی و زمانه پروین اعتصامی ادامه داد: در شمال کشور به این تن پوش که بیشتر چوپانان استفاده می‌کنند شولا می‌گویند ولی در تهران به آن ک‍پنک می‌گفتند، در نقاط مختلف کشور این تن پوش بیشتر از جنس پشم و موی بز درست می‌کنند.اگر دقت شود، تن پوش شولا که در شمال استفاده می‌کنند یک سردست کوچکی در دو طرف جامه وجود دارد، که قابل تاشدن نیز نیست.

حدادی تصریح کرد: آن سردست‌ها بر روی دو طرف تن پوش برای این است که اگر چوپانی که در کوه و جنگل است و امکان دارد مورد حمله حیوانات قرار گیرد، زیر شولا خود را پنهان کند و با آن دو سر دست حیوانات را بترساند.

این تهرانشناس ادامه داد: حال در تهران به این تن پوش‌ها ک‍پنک می‌گفتند، تهرانی‌ها یک ضرب المثل دارند که می‌گفتند: «حالا که تالان تالان است صدتومان زیر پالان است» یعنی حالا که داری غارت می‌کنی صد تومان هم زیر پالان است.

حدادی افزود: بنابراین در گذشته افراد برای حفظ و حراست خود، با لباس زندگی می‌کردند، ولی امروزه لباس‌ها با زندگی افراد تناسبی ندارد. ولی عشایر از لباس‌هایشان به صورت کاربردی استفاده می‌کردند، مثلا نوعی شال می‌بافتندکه از پشم بچه شتر تهیه می‌شد، تا دور کمرشان ببندند و علت تهیه این نوع پشم برای این بود که این نوع پشم، گرمای خاصی داشت و از تاثیر منفی سرماهای سخت بر بدن جلوگیری می‌کرد.

شاگرد زنده یاد جعفر شهری خاطرنشان کرد: بنابراین ما ایرانیان برای هر تولید و اقدامی دلیل داشتیم و بدون دلیل زندگی نمی‌کردیم.

گفتنی است، چوقا به عنوان دوازدهمین اثر در فهرست میراث فرهنگی جهانی به نام قوم بختیاری ثبت شده است.